TÜRKİYE’DE AVRUPA BİRLİĞİ TESCİLLİ COĞRAFİ İŞARETLİ ÜRÜNLERİN EKONOMİK KALKINMA KAPSAMINDA DEĞERLENDİRİLMESİ
Author:
Abstract
Coğrafi İşaretler, bir ülkenin doğal ve beşerî coğrafya şartlarına bağlı olarak üretilmiş, oldukça sınırlı bir alanda elde edilebilen, kaliteli nadir ürünlerdir. Bu nedenle de koruma altına alınmaları ve potansiyellerinin değerlendirilmesi önem taşıyan bir konudur. Bu ürünlerin yerel ve uluslararası alanda satışıyla bölge ve ülke ekonomisine gelir temin edilmekte, turizmin gelişimi, kırsal kalkınma ve bölgenin kültürel yapısının tanıtımı sağlanmaktadır. Dolayısıyla bu ürünler bulunduğu kentlerde hem maddi hem de manevi anlamda önem taşıyan marka değerleri oluşturmaktadır. Dünya genelinde Coğrafi İşaret uygulamaları geçmişten günümüze sürdürülmeye çalışılmış, lakin son yirmi yılda adından sıkça söz ettirir olmuştur. Özellikle son yıllarda Coğrafi işaretli ürün sayısı artarken, bu tür ürünlere olan taleplerde de artış gözlenmektedir. Genel itibariyle Avrupa’da coğrafi işaretler sistemi daha yoğun bir şekilde işletilirken, özelliklede gıda sektörü dinamizmi artan sektörler arasında yerini almıştır. Türkiye bulunduğu coğrafi konum ve şartlar nedeniyle coğrafi işaretli ürünler açısından son derece zengin bir ülkedir. Farklı iklim kuşaklarına, farklı beşerî sermayeye, farklı kültürel miraslara sahiptir. Mayıs 2021 itibarıyla Türkiye’nin AB düzeyinde "Antep Baklavası/Gaziantep Baklavası", "Aydın İnciri", "Malatya Kayısısı", "Aydın Kestanesi", "Taşköprü Sarımsağı", "Milas Zeytinyağı" ve "Bayramiç Beyazı" olarak yedi tane tescil edilmiş coğrafi işaretli ürünü bulunmaktadır. Çalışma Türkiye’de Avrupa birliği tescilli coğrafi işaretli ürünlerin önemi, değeri ve ülke ekonomisine olabilecek katkılarını belirlemek, ülke içinde ve uluslararası düzeyde coğrafi işaretli ürün sayısının arttırılması için farkındalık yaratmak amacıyla yapılmıştır. Türkiye’nin coğrafi işaretli ürünleri ekonomik anlamda değerlendirebilmesindeki eksikliklerin giderilmesi konusunda önerilerde bulunulmuştur.
Keywords
Abstract
Geographical Indications are quality rare products that can be obtained in a very limited area, produced depending on the natural and human geography conditions of a country. For this reason, it is an important issue to take them under protection and evaluate their potential. With the local and international sales of these products, income is provided to the economy of the region and the country, the development of tourism, rural development and the promotion of the cultural structure of the region are provided. Therefore, these products create brand values that are important both materially and spiritually in the cities where they are located. Geographical Indication applications around the world have been tried to be continued from the past to the present, but it has been mentioned frequently in the last twenty years. Especially in recent years, while the number of geographically indicated products has increased, there has been an increase in the demand for such products. In general, while the geographical indications system is operated more intensively in Europe, especially the food sector has taken its place among the sectors with increasing dynamism. Turkey is an extremely rich country in terms of geographically indicated products due to its geographical location and conditions. It has different climatic zones, different human capital, and different cultural heritages. 2021 May of Turkey at the EU level "Antep Baklava/Gaziantep Baklava", "Aydın Figs", "Malatya Apricots", "Aydın Chestnut", "Taşköprü Garlic", "Milas olive oil" and "Bayramiç White" marked as seven geographical registered products. The study was carried out in order to determine the importance, value and possible contribution of geographically indicated products registered in the European Union in Turkey, and to raise awareness in order to increase the number of geographically indicated products in the country and internationally. Suggestions have been made to eliminate the deficiencies in Turkey's economic evaluation of geographically indicated products.