Author :
Abstract
Değişen çevre/yaşam koşulları bazen olumsuz yönde seyredip, doğanın ve canlıların aleyhine yol almakta ve doğal akışı bozmaktadır. Bu yaşam döngüsü içerisinde özellikle doğanın, insanların ve tüm canlıların olumsuz koşullarını iyileştirmeye çalışmada bireylere düşen görevler ve sorumluluklar olduğu gibi, toplumsal boyutta da organizasyon çalışmaları yürütülmektedir. Sosyal yaşam içerisinde tüm olumsuz durumların farkına varılması ve sosyal sorumluluk duygusuyla bir araya gelerek toplumsal iyileştirmeye gidilmesi, bireylerin/kurumların en önemli görevleri ve gelecek nesillere karşı sorumluluğudur. Olumsuz koşullarda olan doğayı, yaşamı, canlıları, sosyal sorumluluğun gücüyle iyileştirmeye çalışmak var olan yaşam döngüsünü olumlu yönde etkilemektedir. Sosyal sorumluluk etkinliklerinin/projelerinin hayata geçirilmesi ise, toplumsal refahın ve huzurun artmasında oldukça önemli bir yere sahiptir. Sanat, izleyiciyi etkileme ve yönlendirme özelliği sayesinde, sosyal sorumluluk bilinci aşılamada önemli bir güce sahiptir. Geçmişten günümüze sosyal farkındalık bilinci oluşturmak ve sosyal sorumluluk projelerine destek doğrultusunda, insanları teşvik etmede sanatın büyük bir rolü vardır. Sanat yoluyla, sosyal farkındalık bilincinin önemi birçok sanatçı tarafından desteklenmiş ve bu yolla bazı olumsuz durumların iyileştirilmesine ön ayak olunmuştur. Sanatın evrensel yönü aracılığıyla verilmek istenen sosyal farkındalık bilinci, geniş bir etki alanı oluşturması bakımından önemli bir yer tutmaktadır. Bu çalışmada; çağdaş sanat çerçevesinde bazı sosyal sorumluluk etkinlikleri/projeleri kapsamında resim, heykel ve grafik alanlarında uygulamaya konulmuş sanatın farklı disiplinlerinden örnekler verilmiştir. Ayrıca bu araştırmada; sanatla desteklenen sosyal sorumluluk proje örnekleri özelinde Türk Eğitim Vakfı (TEV) ve Portakal Çiçeği Sanat Kolonisi’nin birlikte gerçekleştirdikleri Bulaşıcı Olan İyiliktir hareketi ile Paul Cummins-Tom Piper’in Kan, Toprakları ve Denizleri Kırmızıya Boyadı/Blood Swept Lands and Seas of Red Projesi incelenmiştir.
Keywords
Abstract
Changing environmental / living conditions sometimes progress negatively, going against the nature and living things and disrupting the natural flow. In this life cycle, as well as the duties and responsibilities of individuals in trying to improve the negative conditions of nature, people and all living things, organization studies are also carried out in the social dimension. Realizing all negative situations in social life and making social improvement by coming together with a sense of social responsibility are the most important duties of individuals / institutions and their responsibility to future generations. Trying to improve the nature, life, living beings, which are under adverse conditions, with the power of social responsibility positively affects the existing life cycle. The realization of social responsibility activities / projects has an important place in increasing social welfare and peace. Art has an important power in instilling awareness of social responsibility thanks to its ability to influence and direct the audience. Art has a great role in promoting social awareness from past to present and supporting social responsibility projects. Through art, the importance of social awareness awareness has been supported by many artists, and in this way some negative situations have been promoted. Social awareness consciousness, which is desired to be given through the universal aspect of art, has an important place in terms of creating a wide domain.In this study; examples of different disciplines of art that have been put into practice in the fields of painting, sculpture and graphics within the scope of some social responsibility activities / projects within the framework of contemporary art are given. Also in this research; Paul Cummins-Tom Piper’s Kan, Toprakları ve Denizleri Kırmızıya Boyadı/Blood Swept Lands and Seas of Red Project and the Turkish Education Foundation (TEV) and The Orange Blossom Art Colony jointly realized the Bulaşıcı Olan İyiliktir/Contagious Is Good movement. It has been examined.
Keywords
- Akkol, Nuray. (2018). Değişen Doğa Algısı ve Armağan Etme Bağlamında Ekolojik Sanat, İdil Dergisi, 44
- Akkol, Nuray. (2018). Değişen Doğa Algısı ve Armağan Etme Bağlamında Ekolojik Sanat, İdil Dergisi, 44 (7), s. 421-427
- Antmen, Ahu. (2017). Sanatçılardan Yazılar ve Açıklamalarla 20.Yüzyıl Batı Sanatında Akımlar, Sel Yayıncılık, İstanbul
- Arapkirli, Sevil. Seda.(2017). Seramik Form ve Yüzeylerde Ütopik Distopik Arayışlar, Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü, Yüksek Lisans Sanat Çalışması Raporu, Ankara.
- Arslan Parıltı, Hacer. (2013). Eğitim Amaçlı Sosyal Sorumluluk Projelerinde Kullanılan Basılı MateryallerinTipografik Açıdan İncelenmesi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara
- Artun, Ali ve Örge, Nursu. (2017). Çağdaş Sanat Nedir? Modernlik Sonrasında Sanat, Editörler: Ali Artun ve Nursu Örge, 3.Baskı, İletişim Yayınları, İstanbul
- Ateşgüneş, Esra. (2016). Bilgi Teknolojisi Devrimi Sonrasında Grafik Tasarımda Sosyal Sorumluluk veSürdürülebilirlik Kavramlarının İncelenmesi, Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İzmir
- Aydın Gündoğdu, Işıl. (2010). Sanat Eğitiminde Toplumsal Sorumluluk; Sokakta Sanat, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul
- Aydın, İrfan ve Zümrüt, Yeşim. (2013). Doğa ve Sanat Ekseninde Farklı Yaklaşımlar, Anadolu Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi, Cilt 4, Sayı 4, s.53-65
- Bayraktar, Müjde.(2013). Günümüz Sanat Yapıtlarında Ütopik Stratejiler: AndreaZittel, Superflex ve AiWeiwei Üzerine Bir İnceleme, Kadir Has Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbulBiçer, Dilara Derya. (2019). Sosyal Sorumluluk Alanında Yapılmış Görsellerde Foto ManipülasyonTekniğinin Mesaj İletmede Etkisi: WWF ve HAYTAP Örneği, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Konya
- Bilirdönmez, Köksal ve Çevik, Çağatay. (2020). Çağdaș Sanatta Mekânla İlișkili Tasarımlar ve JeanDubuffet'in Grafiksel Heykelleri, Vankulu Sosyal Araștırmalar Dergisi, ISSN: 2630-600X, Sayı: 6, s.73-100Bingöl, Mehtap ve Çevik, Naile.(2020). Çağdaş Sanatta Öznel Bir Deneyim; Ütopyaların BireyselYansımaları, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi, Sanat ve Tasarım Dergisi, Aralık, e-ISSN 2149 – 6595, s.309-329
- Bingöl, Mehtap ve Çevik, Naile ve Kayahan, Zeliha. (2020). Çağdaş Sanatta Değişen Mekân Algısı ve Sanatçı-
- İzleyici Etkileşimleri, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, ISSN: 2148-2489, Yıl: 8, Sayı: 108, s. 379-393Bulut, Şükran. (2018). Güncel Sanatı (Kavramsal) Anlamaya Çalışmak, İnönü Üniversitesi Kültür ve Sanat Dergisi, 4 (1) , s.69-76
- Danış, Refiye. (2010). 1980’lerden Günümüze Türkiye’de Sosyal Sorumluluk Projeleri ve Afişlere Yansıması, Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İzmir
- Güleryüz, İsmail Can. (2020). Grafik Tasarımda Sosyal Tasarım Kavramı ve Bir Proje Önerisi, Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İzmir
- Güney, Aysel. (2013). Sosyal İçerikli Kampanyalarda Kullanılan Basılı Reklam Materyallerin Grafik Tasarım Açısından İncelenmesi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara
- Gürsoy, Mehmet. (2020). Görsel İletişim Tasarımında Çevre Odaklı Sosyal Sorumluluk Tasarımları, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir
- Güven, Begüm Aylin. (2011). Toplumsal Sorunların Çözümüne Yönelik Hazırlanan Reklam Kampanyaları;Anlatısal ve Tematik İleti Çözümleme Örnekleri, İstanbul Kültür Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul
- İncesu, Çınar Derya. (2011). Türkiye’deki Sosyal Sorumluluk Projelerinin Marka Farkındalığı Üzerindeki Etkileri, Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul
- Kayahan, Zeliha. (2018). Çağdaş Sanatta Saplantılı Emek Bilinci, Akdeniz Sanat Dergisi, C.XII, S. 22, s. 63- 69.
- Kayahan, Zeliha ve Çevik, Naile. (2020). Çağdaş Sanatlarda “Doğa” Ekseninde Mekâna Özgü Müdahaleler,Bartın Üniversitesi Bartın ve Yöresi Tarih-Kültür Araştırmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Çeşm-i Cihan Tarih, Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi, Issn: 2149–586, Cilt: 7, Sayı: 1, s. 32-46
- Kı̇razcı, Alaattin. (2014). Bir Nezaket Ekici Sergisi Bağlamında Performans Sanatına Genel Bakış, Marmara Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi, Sanat Tasarım Dergisi, 1 (1) , s.15-22
- Lynton, Norbert. (1982). Modern Sanatın Öyküsü, Çeviri: Cevat Çapan, Sadi Öziş, 1.Basım, Remzi Kitabevi, İstanbul
- Oğuz, Damla. (2015). 1960-1980 Arası Değişen Doğa Algısı ve Sanatta Doğaya Yöneliş, Yedi: Sanat, Tasarım ve Bilim Dergisi, 14, 67-76.
- Şentürk, Leyla Varlık. (2003). Çevrenin Sanata Getirdiği Yeni Bir Bakış Açısı Olarak Land Art, 7. Ulusal Sanat Sempozyumu; Sanat ve Çevre, Hacettepe Üniversitesi Yayınları, Ankara
- Toker, Huriye ve Tat, Merba. (2013). Sosyal Sorumluluk: Kamu ve Vakıf Üniversiteleri Öğrencilerinin Sosyal Sorumluluğa İlişkin Bilgi Düzeyleri ve Algılarının Ölçülmesi, Selçuk İletişim Dergisi, 8 (1) , s. 34-56
- Uğur, Samet. (2018). Bir Sosyal Sorumluluk Olarak Sokak Sanatı, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir
- Ulubatlı, Köseoğlu Sevinç. (2019). Plastik Dilde Toplumsal Farkındalık İçin Bir Söylem Sahası:Ekososyalizm, Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü, Sanatta Yeterlik Sanat Çalışması Raporu, Ankara
- Uz, Ayfer ve Uz, Nurbiye. (2018). Akla Hitap Eden Düşüncenin Sanatı: Kavramsal Sanata Genel Bir Bakış, Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 5 (12), s. 655-662
- Yalur, Erhan. (2014). Türkiye’deki Sosyal Sorumluluk Kampanyalarının Reklam Grafiği Açısından Değerlendirilmesi, İstanbul Arel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul
- Yıldız, Bülent. (2016). Marcel Duchamp Eserlerinin Yıkıcı Düzlemi ve Ready-Made’lerindeki Anti- Topografi, Art-Sanat Dergisi, İstanbul Üniversitesi. Sayı 6. s. 133-146
- 1418vow.org.uk (t.y.). About. https://www.1418now.org.uk/commissions/poppies/about/), Erişim Tarihi: 06.12.2020
- artboya.com. (t.y.). https://www.artboya.com/kampanyalar. Erişim 09.12.2020.artdaily.cc. (t.y.). Tower poppy artworks by the artists Paul Cummins and Tom Piper to tour the UK.https://artdaily.cc/news/75480/Tower-poppy-artworks-by-the-artists-Paul-Cummins-and-Tom-Piper-to-tour- the-UK#.X8gbqXAzbIX 3 Ocak 2015, Erişim Tarihi: 06.12.2020
- http://www.tev.org.tr/2020-1/bagis.html Erişim 09.12.2020
- Kara, Duygu (2020). Bulaşıcı Olan İyiliktir’ projesi destek sanat malzemelerinin yeni adresi: poartstore. https://hurses.com.tr/kultur-sanat/bulasici-olan-iyiliktir-projesi-desteksanat-malzemelerinin-yeni-adresi-
- poartstore/haber-35124. Erişim 09.12.2020,
- mandy-barker.com (t.y. a) . Shoal. https://www.mandy-barker.com/shoal-2, Erişim Tarihi: 10.01.2021.mandy-barker.com (t.y. b). Soup. https://www.mandy-barker.com/soup-2, Erişim Tarihi: 10.01.2021.mandy-barker.com (t.y. c). Penalty. https://www.mandy-barker.com/penalty-2 Erişim 10.01.2021.
- okuhaber.com. (2020). Korona Yüzünden Hayatını Kaybeden Sağlıkçı Çocuklarına Büyük Destek! TürkEğitim Vakfı ve Portakal Çiçeği Uluslararası Sanat Kolonisi İyilik Kampanyası .https://www.okuhaber.com/haber/4815726/korona-yuzunden-hayatini-kaybeden-saglikci-cocuklarina-
- buyuk-destek-turk-egitim-vakfi-ve-portakal-cicegi-uluslararasi-sanat-kolonisi-iyilik-kampanyasi), Erişim Tarihi:09.12.2020
- Paulcumminsceramics.com (t.y.).Blood Swept Lands and Seas of Red https://www.paulcumminsceramics.com/blood-swept/, Erişim Tarihi: 6.12.2020.
- pieceofart.news. (2020). Korona Kahramanlarına Destek, Çocuklarına Gelecek #bulaşıcıolaniyiliktir. https://pieceofart.news/bulasiciolaniyiliktir/ Erişim Tarihi: 09.12.2020).
- portakalcicegi,upsk. (13.08.2020). https://www.instagram.com/p/CD1XxTlg-yS/, Erişim Tarihi: 08.12.2020portakalcicegi,upsk. (16.08.2020). https://www.instagram.com/p/CD8xzrwAvI7/, Erişim Tarihi: 09.12.2020 portakalcicegi,upsk. (t.y.). www.instagram.com/portakalcicegi.upsk) erişim 08.12.2020.
- portakalcicegi.org. (t.y.). Hakkımızda. http://www.portakalcicegi.org/hakkimizda.html, Erişim Tarihi: 09.12.2020.
- portart.com (t.y.). https://www.portart.org/, Erişim Tarihi: 10.12.2020
- tev.org.tr. (t.y.a).Hakkımızda. http://www.tev.org.tr/2020-1/kurumsal.html, Erişim Tarihi: 09.12.2020
- tev.org.tr. (t.y.b). TEV Korona Kahramanlarına Vefa Fonu. http://www.tev.org.tr/vefafonu/TEV-Korona- Kahramanlarina-Vefa-Fonu.html, Erişim Tarihi: 09.12.2020.
- trthaber.com (2021). Dünya genelinde COVID-19 vaka sayısı 92 milyonu geçti. https://www.trthaber.com/haber/dunya/dunya-genelinde-covid-19-vaka-sayisi-92-milyonu-gecti-
- 546679.html, Erişim Tarihi: 17.01.2021.
- wherearethepoppiesnow.org.uk. (t.y.). We’re Thrilled That Over 40,000 Poppıes Have Now Been Planted OnThe Where Are The Poppıes Now World Map. https://www.wherearethepoppiesnow.org.uk/poppy/30000- poppies-planted/, Erişim Tarihi: 20.01.2021
- yenigüngazetesi.net (2020). Sanat yoluyla iyiligi bulastiran proje. https://www.yenigungazetesi.net/kultur- sanat/sanat-yoluyla-iyiligi-bulastiran-proje h54829.html, Erişim Tarihi:08.12.2020.
- Görsel 1: https://es.wikipedia.org/wiki/La_Fuente_(Duchamp) Erişim 10.12.2020
- Görsel 2: https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/477986 Erişim 10.12.2020
- Görsel 3: https://lisavanhaerenmartelart.wordpress.com/2012/05/19/show-your-wound-joseph-beuys-en-het- duitse-trauma/joseph/ Erişim 10.12.2020
- Görsel 4: https://www.unicef.org/turkey/media/2431/file/TURmedia_%20Haydi%20Kizlar%20Okula %20 Brosur.pdf%20.pdf Erişim 02.01.2021
- Görsel 5: http://www.bbog.org/ Erişim 02.01.2021Görsel 6: https://www.acev.org/wp-content/uploads/2017/11/ekonomik_ve_toplumsal_kalkinma_ icin _ece__oneriler_raporu.pdf Erişim 02.01.2021
- Görsel 7: http://izmir.meb.gov.tr/www/bilgi-islem-ve-egitim-teknolojileri-hizmetleri-1-mebbis-birimi/ icerik/ 534 Erişim 02.01.2021
- Görsel 8 ve Görsel 9: https://osocio.org/message/a-single-can-of-dissolvent/ Erişim 10.01.2021
- Görsel 10, 11, 12, 13, 14: https://osocio.org/message/good-intentions-2008-give-a-hand-to-wildlife/ Erişim 10.01.2021
- Görsel 15: http://www.mayinsizbirturkiyegirisimi.org/poster-afis/4-nisan-etkinlik-poster-ve-brosur ErişimGörsel 16: http://mindblowingresources.blogspot.com/2012/08/38-mind-blowing-aids-awareness-ads.html Erişim 10.01.2021
- Görsel 17: https://www.akademikbilgisistemi.com/related_documents/52514_454535.pdf Erişim 10.01.2021Görsel 18, 19: https://dersbelgeligi.wordpress.com/hakkinda/yazilar/joseph-beuys-ve-7000-mese/ Erişim 10. Görsel 20: https://www.artsy.net/artwork/hans-haacke-grass-cube Erişim 10.01.2021
- Görsel 21: https://rain-mag.com/the-new-museum-presents-hans-haacke-all-connected/ Erişim 10.01.2021 Görsel 22: https://www.mandy-barker.com/shoal-2 Erişim 10.01.2021
- Görsel 23,24: https://www.mandy-barker.com/soup-2 Erişim 10.01.2021
- Görsel 25, 26: https://www.mandy-barker.com/penalty-2 Erişim 10.01.2021
- Görsel 27: https://www.instagram.com/portakalcicegi.upsk/?hl=tr Erişim 10.12.2020 Görsel 28. https://www.instagram.com/p/CEM-e5lAU5B/ Erişim 17.01.2021
- Görsel 30: https://www.instagram.com/p/CEmbqeBA2rS/ Erişim 17.01.2021
- Görsel 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37: https://www.instagram.com/p/CIifHi9gKz5/ Erişim 17.01.2021
- Görsel 38-39-40-41-42-43-44: https://www.paulcumminsceramics.com/blood-swept/ Erişim 06.12.2020 Görsel 45: https://www.wherearethepoppiesnow.org.uk/the-poppy-map/ Erişim 20.01.2021
