TÜRKİYE'DE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK KAPSAMINDA KADIN GİRİŞİMCİLİK VE TURİZM; GÜNCEL PROBLEMLERİN SWOT ANALİZİ
Author :
Abstract
Kırılgan bir ekonomiye sahip olan Türkiye’ nin, ekonomisinin büyümesi ve ekonomik potansiyeli daha etkin hale getirmesi yeni iş imkanlarının sağlanması ile olacaktır. Yeni iş alanlarının oluşabilmesi için girişimcilerin ve bilhassa kadınların girişimcilik faaliyetlerinin teşvik edilmesi gerekmektedir. International Labour Organization, Organisation for Economic Co-operation and Development, United Nations gibi uluslararası kurumlar, bilhassa kadın işgücünün devletlerin istihdamına katılması ve kadın istihdamını güçlendirilmesi için turizm sektörünü bir fırsat alanı olarak tanımlamaktadır. Global olarak ve ülkeler nezdinde, turizm endüstrisinin; kadının işgücünün ülkelerin istihdamına katılmasında fırsat sunabilme potansiyeli, sadece Türkiye de değil tüm dünyada yükselen bir ivme arz etmektedir. Kadın girişimciliğinin ekonomik ve toplumsal hayata önemli yarar ve fırsatlar sunduğu, kadınların kendi ülke ekonomilerini geliştirmede potansiyel girişimcilik faaliyetleri ile önemli bir kaldıraç kuvveti oluşturduğu söylenebilir. Örneğin, Avrupa’da (Avrupa Birliği ve diğer ülkeler), tahminler göstermektedir ki, yaklaşık 16 milyon işverenden, kendi işinde çalışan kadın sayısı 10 milyondan fazladır ve Amerika’da 9.2 milyon insan için istihdam sağlayanların 6.4 milyonu kendi işinde çalışan kadınlardan oluşmaktadır. Böylece kadın patronlar girişimsel ekonominin önemli bir bölümünü temsil etmektedirler. Türkiye’de ise kadın girişimci oranının diğer Avrupa ülkelerine göre oldukça düşük seviyede kaldığı ve %13 olduğu belirtilmektedir (Delmar, 2003: 14).1980’lerden itibaren hızlı bir gelişme gösteren girişimcilik anlayışı, erkekler kadar kadınların da ilgi alanı içerisine girmiş, onları da bu süreçte iş yaşamının vazgeçilmez aktörleri haline getirmiştir. Özellikle kırılgan bir ekonomiye sahip olan ülkemizde, ekonomiyi büyütmenin, zengin olmanın, kullanılmayan potansiyeli etkin hale getirmenin ve yeni iş sahaları oluşturmanın yolunun kadınların girişimcilik faaliyetlerinin teşvik edilmesinden geçtiği üzerinde önemle durulması gereken bir konudur. Bu bağlamda, kadın girişimcileri destekleyen politika ve programların ön plana çıkartılması ve kadınların da ,ekonomik ve sosyal yaşamdaki potansiyellerini harekete geçirecek gücü kendilerinde görmeleri gerekmektedir.Turizm sektörünün de emek-yoğun özelliği, istihdamı arttırarak işsizliğin önlenmesinde kurtarıcı rol oynamaktadır. Hizmetler sektörü içerisinde yer alan turizm sektöründe 1996-2016 yılları arasında Türkiye de; 2 milyon 210 bin kişi istihdam edilmiştir. Yine geçtiğimiz 1996-2016 yılları arasında turizm sektörünün toplam istihdam içerisinde aldığı pay ise genelde %8 civarında gerçekleşmiştir. Tahminlere göre 2025 yılında turizm sektöründeki toplam istihdam sayısı 2 milyon 817 bin kişiye ulaşacaktır.(Şit,M.,2016,S.101) 2013 yılında Türkiye de turizm endüstrisinde çalışan erkek iş gücünün oranı %70 iken; kadın iş gücünün oranı %30 civarındadır. Turizmde sektöründe istihdam oranları; erkeklerin 2006’da %74,3 iken 2013’de %70,1’e düşmüş, kadınların ise %25,7’den %29,9’a yükselmiştir (Uğuz ve Topbaş 2016:S. 67). Bu artış trendi turizm işletmelerinin yükselen bir pozitif ivme ile kadın çalışan istihdam etmeleri ile açıklana-bilirken, turizm sektöründeki kadın iş gücü ve istihdamı için de önemli bir veridir. (Uğuz ve Topbaş 2016: s. 68). Bu araştırmada; Türkiye’de ki turizm de yer alan kadın girişimciler ve mevcut durumları üzerine literatür çalışması yapılacaktır. Türkiye’de bulunan kadın girişimciler üzerine SWOT Analizi yapılıp, Türkiye’de turizm sektöründe yer alan kadın girişimcilerin karşılaştıkları sorunlar üzerinde durulacaktır.
Keywords
Abstract
The economic growth of Turkey which has a fragile economy and making its economic potential more effective will be through the provision of new jobs. To create new business areas, entrepreneurship activities of entrepreneurs and especially of women should be encouraged International organisaitonal like International Labour Organization, Organisation for Economic Co-operation and Development, United Nations define the tourism sector as a field of opportunity, especially for the participation of the female workforce in the employment of the states and strengthening the women employment. The potential of the tourism industry to provide an opportunity to have women workforce to participate in the employment of the country, at the global and national level poses a rising momentum not only in Turkey but all over the world.It can be said that women's entrepreneurship offers significant benefits and opportunities to economic and social life, and it creates a significant leverage force with the potential entrepreneurship activities of women in developing their own country's economies. For example, in Europe (the European Union and other countries) estimates indicate that about 16 million employers have more than 10 million self-employed women and 6.4 million of those who employ 9.2 million people in America are self-employed. Thus, female bosses represent a significant part of the entrepreneurial economy. As for Turkey, compared to other European countries the proportion of female entrepreneurs remains quite low and is stated to be 13% (Delmar, 2003: 14).The entrepreneurship approach, which has started to develop rapidly since the 1980s, has become an area of interest for women as well as men, which makes them indispensable actors of business life in this process. Especially in our country, which has a fragile economy, it is an important issue to emphasize that the way of growing the economy, getting rich, activating the unused potential and creating new jobs is passing through the promotion of women's entrepreneurship activities. In this context, policies and programs supporting women entrepreneurs should be brought to the fore and women should see the power to mobilize their potential in economic and social life.The labor-intensive feature of the tourism sector also plays a saving role in preventing unemployment by increasing employment. In the tourism sector which takes place in the services sector, between the years 1996-2016; 2 million 210 thousand people are employed in Turkey. Likewise, the share of the tourism sector in the total employment between the years of 1996-2016 was around 8 % in general. According to estimates, the total number of employment in the tourism sector in 2025 will reach 2 million 817 thousand people (Şit, M., 2016, p.101). As of 2013, the rate of the male labor force in Turkey, working in the tourism industry was 70% while the rate of the female labor force is around 30%. Employment rates in the tourism sector; while it was 74.3% of men in 2006, it decreased to 70.1% in 2013, and as of women, it increased from 25.7% to 29.9% (Uğuz and Topbaş 2016: P. 67). This increasing trend can be explained by the fact that tourism companies employ female employees with a rising positive momentum, but it is also important data for the female labor force and employment in the tourism sector. In this research, it will be carried out a literature study on women entrepreneurs in tourism and their current situation in Turkey.
Keywords
- Akoğlan, M., (1996). Konaklama Endüstrisinde Kadının Konumu, Anatolia, Eylül- Aralık, 1996, ss.16–23
- Akoğlan, M., (1996). Konaklama Endüstrisinde Kadının Konumu, Anatolia, Eylül- Aralık, 1996, ss.16–23
- Almeida, M. A., (2012). “Water and Waste Management in the Moroccan Tourism Industry: the Case of Three Women Entrepreneurs”, Women's Studies International Forum, 35, 343–353.
- Alpşahin, U. (2011). Kadın Girişimcilerin Başarı Faktörleri: Farklılık Yaratan Stratejilerin Çözümlenmesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Çanakkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.57
- Arzjani, Z. ve Rahiminezhad, V. (2011). “Rural women and their roles in tourism”. International Journal of Bio-Resource & Stress Management, 2 (1), 1-4.
- Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu (2012), AB ve Türkiye Kadınlar için Birlikte, Avrupa Komisyonu Basım- Yayın, Belçika.
- Aycan, Z. (2004). "Kadınların kariyer gelişimini etkileyen bireysel, ailevi, kurumsal ve toplumsal tutumlar vedestek mekanizmaları" içinde 9.Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildirileri, 24-26 Mayıs: 179.
- Aytaç, Ö. (2006). Girişimcilik: Sosyo-Kültürel Bir Perspektif. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 139-160.
- Binks, M.-Vale, P. (1990). Entrepreneurship and Economic Change, McGrawHill Book Company.s.119
- Brenkert, G. (2008). Innovation, Rule Breaking and the Ethics of Entrepreneurship. Journal of Business Venturing. 203
- Brynin, M. ve Schupp, J. (2000). “Education, employment and gender inequality amongst couples”. European Sociological Review, 16 (4), 349-365.
- Chinomona, E. ve Maziriri, E.T. (2015). “Women in action: Challenges facing women entrepreneurs in theGauteng province of South Africa”, International Business & Economics Research Journal, 14 (6), 835-850.
- C.Haven-Tang, & E.Jones. (2008). Labour market and skills needs of the tourism and related sectors in Wales. International Journal of Tourism Research, 353-363.
- Cunningham, J., & Lischeron, J. (1991). Defining Entrepreneurship. Journal of Small Business Management, 45-61.
- Çakıcı, A. (2006). Mersindeki Kadınların İş Yaşamını Etkileyen Faktörler, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(4), 54-78
- Delmar, F. (2003), “Women Entrepreneurship: Assessing Data Availability and Future Needs”, Workshop on Improving Statitics on SMEs and Entrepreneurship To be held at OECD Headquarters, Paris.
- Ecevit, Y. (1993). Kentsel Üretim Surecinde Kadın Emeğinin Konumu Ve Değişen Biçimleri. (Ed: S. Tekeli). 1980'ler Türkiye’sinde Kadın Bakış Acısından Kadınlar, İstanbul İletişim Yayınları. (S.117-128)
- Eckhardt, J. T., & A.Shane, S. (2003). Opportunities and Entrepreneurship. Journal of Management, 333-349Esen, Ş, (2006) , Kadın girişimcilik ve Konya ilinde kadın girişimcilik profili üzerine bir uygulama , Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 41
- Ferguson, L. (2010). “Interrogating ‘gender’ in development policy and practice”. International Feminist Journal of Politics, 12, 3-24
- Fidan, F. ve Nam, D. (2012), “Kırsal Turizmde Yeni Dinamikler: Kadın GirişimciliğiTaraklı Örneği”, KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 14(23), 51-57.
- F.Zhao. (2005). Exploring the Synergy Between Entrepreneurship and Innovation. International Journal of Entrepreneurial Behaviour&Resarch, 25-41.
- Gretzel, U. ve Bowser, G. (2013). “Real stories about real women: Communicating role models for female tourism students”, Journal of Teaching in Travel & Tourism, (13), 170-183.
- Hisrich, R., & O'brein M. (1982). The Woman Entreprenur As A Reflection Of The Type Of Business, Frontiers Of Entrepreneurship Research, 54-67.
- Hisrich, R., & Brush C. (1985). Women And Minority Entrepreneurs: A Comparative Analysis, Frontiers Of Entrepreneurial Research,566-587.
- Hisrich, D., & C.G.Brush. (1989). The Women Entrepreneur. University of Mexico.Hisrich, R. D. Peters, M. (2001). Entrepreneurship, 5th Ed., McGraw-Hill Higher
- Jamali, D. (2009). “Constraints and opportunities facing women entrepreneurs in developing countries”. Gender in Management: An International Journal, 24 (4), 232-251.
- Karakoç, Ulaş, Kolaşin U. Gökçe (2008), Kadın İstihdamını Artırmak İçinGirişimcilik Desteklenmeli, Betam Araştırma Notu, 17, 21 Kasım, s.1-4
- Keskin, S. (2014), Türkiye’de Kadın Girişimcilerin Durumu, Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, (9.1), s.71-94.K.Crnogaj, M.Rebernik, Hojnik, B. B., & Omerzel, D. (2014). Building a model of researching the sustainable entrepreneurship in the tourism sector. Kybernetes, 377-393.
- Kocacık, F., & B.Gökkaya, V. (2005). Türkiye'de Çalışan Kadınlar ve Sorunları. C.Ü.İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 195-219.
- Koutsou, S., Notta, O., Samathrakıs, V. ve Partalıdou, M. (2009). “Women's entrepreneurship and ruraltourism in Greece: Private enterprises and cooperatives”, South European Society and Politics, 14, 191-209.
- Le Mare, A. (2012). “Show the world to women and they can do it’: Southern fair trade enterprises as agents of empowerment”. Gender & Development, 20, 95-109.
- Mahmood, S. (2011). “Microfinance and women entrepreneurs in Pakistan”, International Journal of Gender and Entrepreneurship, 3, 265-274.
- McElwee, G. ve Al-Riyami, R. (2003). “Women entrepreneurs In Oman: Some barriers to success”. Career Development International, 8 (7), 339-346.
- Mooney, L. (2014). “Women entrepreneurs: Turn your difference into an advantage”https://www.gsb.stanford.edu/insights/women-entrepreneurs-turn-your-differenceadvantage E.T. 15.12.2019.Narin, M., A. Marşap ve M.A. Gürol (2006), “Global Kadın Girişimciliğinin Maksimizasyonunu Hedefleme: Uluslararası Arenada Örgütlenme ve Ağ Oluşturma”, Gazi Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 8 (1), 65‐78.
- Naser, K., Mohammed, W.R. ve Nuseibeh, R. (2009). “Factors that affect women entrepreneurs: evidences from an emerging economy”, International Journal of Organizational Analysis, 17 (3), 225-247.
- Nieman, G., Visser, T., ve van Wyk. R. (2008). “Constraints facing tourism entrepreneurs in South Africa: astudy in the Gauteng and Mpumalanga provinces”, South Africa. Development Southern Africa, 25 (3), 283- 296.
- Nxopo, Z. ve Iwu, C.G. (2015). “The unique obstacles of female entrepreneurship in the tourism industry in Western Cape”, South Africa. Commonwealth Youth and Development, 13 (2), 55-71.
- J.Mykletun, R., & Gyimothy, S. (2010). Beyond the renaissance of the traditional Voss sheep's-head meal: Tradition,culinary art, scariness and entrepreneurship, Tourism Management, 434-446.
- Pardo-Del-Val, M. ve Rıbeıro-Sorıano, D. (2007). “Political support for women entrepreneurs: The EQUAL Community Initiative in Spain and Portugal”, Equal Opportunities International, 26, .761 - 777
- Petrıdou, E. ve Glavelı, N. (2008). “Rural Women Entrepreneurship Within CoOperatives: Training support”. Gender in Management: An International Journal, 23, 262-277.
- Phillips, M., Moos, M. ve Niemand, G. (2014) “The impact of government support initiatives on the growthof female businesses in Tshwane South Africa”. Mediterranean Journal of Social Sciences, 5 (15), 85-92.
- Pırnar, İ. (2015). The Specific Characteristics of Entrepreneurship Process in Tourism Industry. Selçuk Üniv.Sos.Bil.Enst.Der., 75-86.
- Roomi, M. A. ve Parrott, G. (2008). “Barriers to development and progression of women entrepreneurs in Pakistan”. Journal of Entrepreneurship, 17 (1), 59-72.
- Tokol A. (1999). Dünyaa’da Kadın İşgücü Türkiyee’de Kadıın İşgücü “Semierleri TiskYayınları Yayın. No.192, Aralık.41
- Tajeddini, K. A. Vanessa, R. B. ve Mela, D. (2017). “Female Tourism Entrepreneurs in Bali, Indonesia”, Journal of Hospitality and Tourism Management, 31, 52-58
- TUİK, (2017), TUİK İşgücü İstatistikleri, Ankara
- TÜSĐAD (2002). Türkiye’de Girişimcilik, Ankara: TÜSĐAD Yayınları
- Tükeltürk, Ş.A., Perçin, Ş.N. (2008). Turizm Sektöründe Kadın Çalışanların Karşılaştıkları Kariyer Engellerive Cam Tavan Sendromu: Cam Tavanı Kırmaya Yönelik Stratejiler, Yönetim Bilimleri Dergisi, 6 ( 2), 113- 128.
- Uğuz,S.Ç., Topbaş,F.(2016), Turizmde Kadın İstihdamı ve Ücret Ayrımcılığı: Karşılaştırmalı Bir Analiz,Anatolia:Turizm Araştırmaları Dergisi, C:27,Sayı:1,66-67
- Şit, M., (2016).,Türkiye’de Turizm Sektörünün İstihdama Katkısı, Akademik Yaklaşımlar Dergisi, Journal Of Academıc Approaches, İlkbahar 2016 Cilt: 7 Sayı:1,101
- Strıer, R. ve Abdeen, Z. (2009). “Women's experiences of micro-enterprise: contexts and meanings”, Sex Roles, 61, 566-579.
- Soysal, A. (2010). Kadın Girişimcilerin Özellikleri, Karşılaştıkları Sorunlar ve İş Kuracak Kadınlara Öneriler:Kahramanmaraş İlinde Bir Araştırma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(1) 71-95
- Soysal, A. (2010). Türkiye'de Kadın Girişimciler: Engeller ve Fırsatlar Bağlamında Bir Değerlendirme. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 83-114.
- Ören, V.E. ve Şahin, T. (2014). Alternatif Turizm Kapsamında Uşak-Ulubey Kanyonu’nun SWOT Analizi, Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi, 3 (7), 1-14.
- Y.Koh, K., & S.Hatten, T. (2002). The tourism entrepreneur: The overlooked player in tourism development studies. International Journal of Hospitalty&Tourism Administration, 21-48.
- https://www.tr.undp.org/content/turkey/tr/home/sustainable-development-goals.Erişim Tarihi:20.01.2020
- UNWTO,(2011),Global Report on Women in Tourism, http://www2.unwto.org/sites/all/files/pdf/folleto_globarl_report.pdf
- URL-1 Uluslararası Girişimcilik Merkezi. 2 Mart, 2016 tarihinde http://www.uluslararasigirisimcilikmerkezi .org/turkiyede-kadin-girisimciler/ adresinden alındı
