Ekonomik büyümenin dış ticaret üzerindeki ilişkisini araştıran gerek ulusal gerekse uluslararası literatürde farklı döenmleri baz alan ve farklı yöntemleri kullanan birçok çalışma yapılmıştır. Yapılan bu çalışmalar incelendiğinde ihracat, ithalat ve ekonomik büyüme ile ilgili nedensellik ilişkisi için ortak bir fikir birliği bulunmamaktadır. Bazen veriler, kullanılan analiz türü, araştırmaya konu edilen yıllar ve çalışılan ülke yada ülke grupları aynı olmasına rağmen sonuçların farklılaştığı görülmektedir. Dolayısıyla her zaman kabul gören bir hipotez sözkonusu olmadığı için değişen şartlar ve yıllar içinde hipotezin yeniden analiz edilmesi düşüncesinden hareketle çalışmada, Türkiye’de, 1998-2022 dönemi için, ihracat, ithalat ve GSYİH ilişkisi analiz edilmiştir. Bu amaçla Granger nedensellik ilişkisi incelenerek ihracata-yönelik büyüme hipotezinin geçerliliği sınanmaya çalışılmıştır.
İncelemeden elde edilen verilere göre ithalat ile GSYİH arasında ve ihracatla GSYİH arasında iki taraflı nedensellik ilişkisi yoktur. İthalat ile iharacat arasında ise ithalattan iharacata tek yönlü bir nedenselliğin varolduğu sonucuna ulaşılmıştır. Dolayısıyla Türkiye’de 1980’li yılllarda başlatılan ihracata dayalı büyüme politikası amacını gerçekleştirememiştir.
Many studies have been conducted in both national and international literature investigating the relationship between economic growth and foreign trade, based on different periods and using different methods. When these studies are examined, there isn’t common consensus regarding the causality relationship regarding exports, imports and economic growth. Sometimes it is seen that the results differ even though the data, the type of analysis used, the years subject to the research and the country or country groups studied are the same. Hence, without any universally accepted hypothesis, the study examined how exports, imports, and GDP interrelate in Turkey for the period 1998-2022, with the idea of re-analyzing the hypothesis under changing conditions and over the years. For this purpose, the study aimed to test the validity of the export-led growth hypothesis through an analysis of the Granger causality relationship.
According to the data obtained from the review, there is no bilateral causality relationship between imports and GDP and between exports and GDP. It was concluded that there is a one-way causality between imports and exports, from imports to exports. Therefore, the export-based growth policy initiated in Turkey in the 1980s could not achieve its purpose.