COVİD-19 ETKİSİYLE BİRLİKTE GELİŞMEKTE OLAN AVRUPA ÜLKELERİNİN MAKROEKONOMİK PERFORMANSLARININ TOPSİS VE MABAC YÖNTEMLERİ İLE KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ
Author:
Abstract
Makroekonomik göstergeler ülkelerin ekonomik performansı hakkında önemli bilgiler vermektedir. Bu değişkenlerin olası dalgalanmaları ekonomik karar vericilerin politika geliştirmesini ve oluşabilecek olumsuz duruma karşı önlem almasını gerektirmektedir. Pandemi sürecinde de neredeyse tüm dünyada makroekonomik değişkenlerde dalgalanmalar meydana gelmiştir. Bu çalışmanın amacı ise seçilmiş makroekonomik göstergeler ışığında gelişmekte olan 16 Avrupa ülkesinin ekonomik performansını ölçmektir. Çalışmada pandemi öncesi ve pandemi sürecindeki ekonomik performansların karşılaştırılması amaçlanmaktadır. Bu minvalde çalışmada 2019 ve 2020 yılı seçilmiştir. Çalışmada Çok Kriterli Karar Verme yöntemlerinden TOPSIS ve MABAC kullanılmaktadır. Ayrıca değişkenlerin ağırlıklandırılmasında ENTROPI yönteminden yararlanılmıştır. TOPSIS yöntemine göre 2019 yılında en yüksek performans gösteren ilk üç ülke sırasıyla Kosova, Bosna Hersek ve Karadağ iken; en düşük performans gösteren son üç ülke ise sırasıyla Sırbistan, Moldova ve Macaristan olarak belirlenmiştir. 2020 yılında ise en yüksek performans gösteren ilk üç ülke sırasıyla Arnavutluk, Hırvatistan ve Rusya olurken; en düşük performans gösteren son üç ülke sırasıyla Türkiye, Kosova ve Polonya olmuştur. MABAC yöntemine göre ise, 2019 yılında en yüksek performans gösteren ilk üç ülke sırasıyla Kosova, Karadağ ve Polonya olurken; en düşük performansı gösteren ülkeler ise Sırbistan, Ukrayna ve Moldova olmuştur. 2020 yılında ise, en yüksek performansa sahip ülkeler, Arnavutluk, Rusya ve Macaristan iken; en düşük performans gösteren ülkeler ise Türkiye, Kosova ve Ukrayna olmuştur. Çalışmanın sonucunda, Türkiye, Kosova, Polonya, Sırbistan, Moldova, Macaristan ve Ukrayna’nın pandemi sürecinde ekonomik açıdan diğer ülkelere kıyasla daha kırılgan oldukları görülmektedir.
Keywords
Abstract
Macroeconomic indicators provide important information about the economic performance of countries. The possible fluctuations of these variables require economic decision makers to develop policies and take measures against the negative situation that may occur. During the pandemic process, fluctuations in macroeconomic variables occurred almost all over the world. The aim of this study is to measure the economic performance of 16 emerging (and developing) Europe countries in the light of selected macroeconomic indicators. In the study, it is aimed to compare the economic performances before and during the pandemic. From this point of view, the year 2019 and 2020 were selected in the study. In the study, TOPSIS and MABAC are used as Multi-Criteria Decision-Making methods. In addition, the ENTROPY method is used for weighting variables. According to the TOPSIS method, the top three highest performing countries in 2019 were Kosovo, Bosnia and Herzegovina and Montenegro, respectively; The last three underperforming countries were Serbia, Moldova and Hungary, respectively. In 2020, the top three highest performing countries were Albania, Croatia and Russia, respectively; The last three underperforming countries were Turkey, Kosovo and Poland, respectively. According to the MABAC method, the top three highest performing countries in 2019 were Kosovo, Montenegro and Poland, respectively; The lowest performing countries were Serbia, Ukraine and Moldova. In 2020, the countries with the highest performance were Albania, Russia and Hungary; The lowest performing countries were Turkey, Kosovo and Ukraine. As a result of the study, Turkey, Kosovo, Poland, Serbia, Moldova, Hungary and Ukraine are more economically fragile in the pandemic process than other countries.