Türkiye’de Eğitim Araştırmalarında Kör Nokta ya da Ortaöğretim Alan Öğretmenliği Lisans Programlarının Sınırlandırılmasının Bilimsel Bilgi Üretimi Üzerindeki Etkisi
Author:
Abstract
Bu araştırmanın amacı Türkiye’de eğitim fakültelerinin öğretmenlik lisans programları ile ilgili alanda üretilen bilimsel bilgi arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Genel Tarama modelinde tasarlanan araştırmada Betimsel İstatistiki Yöntemden yararlanılmıştır. Araştırmada eğitim fakültelerinin ortaöğretim alan öğretmenliği programlarının sınırlandırılmasının bu alanlarla ilgili bilimsel bilgi üretimi üzerindeki etkisini ortaya koyabilmek için sınırlandırılan alanlardan olan tarih eğitimi ve coğrafya eğitimi ile bu alanlarla nispeten benzer özelliklere sahip olan ancak herhangi bir sınırlandırmaya tâbi tutulmayan sosyal bilgiler eğitimi alanı hazırlanan yüksek lisans tezi, doktora tezi ve TR Dizinde taranan akademik dergilerde yayınlanan bilimsel makale sayıları açılarından karşılaştırılmıştır. Araştırma sonucunda araştırma dönemini oluşturan 2000-2022 yılları arasında Türkiye’de tarih öğretmenliği ve coğrafya öğretmenliği programlarının sayısının 6-8 arasında değiştiği, buna karşılık sosyal bilgiler öğretmenliği lisans programı sayısının 2000 yılında 30 iken süreç içerisinde sürekli artarak dönem sonunda 64’e ulaştığı anlaşılmıştır. Araştırma döneminde tarih eğitimi alanında 346 yüksek lisans tezi, 73 doktora tezi, 283 bilimsel makale; coğrafya eğitimi alanında 124 yüksek lisans tezi, 82 doktora tezi, 260 bilimsel makale üretilmesine karşılık sosyal bilgiler eğitimi alanında 2042 yüksek lisans tezi, 392 doktora tezi ve 1149 bilimsel makale üretilmiştir. Bu da program sınırlandırması bulunmayan sosyal bilgiler eğitimi alanında program sınırlaması bulunan tarih eğitimi ve coğrafya eğitimi alanlarında üretilen yüksek lisans tezi ortalamasından yaklaşık dokuz, doktora tezi ortalamasından beş, bilimsel makale ortalamasından ise yaklaşık dört kat daha fazla bilgi üretildiği anlamına gelmektedir. Ortaöğretim alan eğitimi ile ilgili bilgi üretiminin yeterli düzeye çıkarılabilmesi için eğitim fakültelerinin ortaöğretim alan eğitimi programlarının öğretmen ihtiyacını karşılayacak düzeyde yaygınlaştırılması ve ilgili anabilim dallarında yeterli düzeyde alan eğitimcisi istihdam edilmesi önerilmektedir. Yeterli düzeyde alan eğitimcisi istihdamı süreç içerisinde bu alanlarda yüksek lisans ve doktora programlarının da açılmasına olanak yaratarak hem bilimsel araştırmaların artmasını hem de yeni alan eğitim uzmanlarının yetiştirilmesinin önünü açacaktır.
Keywords
Abstract
The aim of this research is to reveal the relationship between the teaching undergraduate programs of education faculties in Turkey and the scientific knowledge produced in the relevant field. Descriptive Statistical Method was used in the research designed in the General Survey model. In order to reveal the effect of limiting secondary education field teaching programs of the faculties of education on the production of scientific knowledge related to these areas, the study of history and geography, which are among the restricted areas, and the field of social studies education, which has relatively similar characteristics to these areas but is not subject to any restrictions, were compared in terms of the number of master's theses, doctoral theses and scientific articles published in academic journals scanned in the TR Index. . As a result of the research, it was understood that the number of history teaching and geography teaching programs in Turkey between 2000 and 2022, which constitutes the research period, varied between 6-8, while the number of social studies teaching undergraduate programs was 30 in 2000, constantly increasing throughout the process and reaching 64 at the end of the period. During the research period, 346 master's theses, 73 doctoral theses, 283 scientific articles in the field of history education; While 124 master's theses, 82 doctoral theses and 260 scientific articles were produced in the field of geography education, 2042 master's theses, 392 doctoral theses and 1149 scientific articles were produced in the field of social studies education. This means that in the field of social studies education, which has no program restrictions, approximately nine times more information is produced than the average of master's thesis, five times more than the average of doctoral thesis, and approximately four times more than the average of scientific articles produced in the fields of history education and geography education, which have program limitations. In order to increase the production of knowledge about secondary education field education to a sufficient level, it is recommended that the secondary education field education programs of education faculties be expanded to meet the needs of teachers and that a sufficient level of field educators be employed in the relevant departments. Employment of a sufficient level of field educators will enable the opening of master's and doctoral programs in these fields in the process, paving the way for both the increase in scientific research and the training of new field education experts.