Author :
Abstract
Antropolojik açıdan kısmen aynı türden kabul edilen Türkçe konuşan halklar-Nogay, Uygur, Adıgey, Kabardin, Karaçay, Balkar, Kumuk, Ahıska Türkleri, Osetin, İnguş, Çeçen, Kevsur vs., Büyük Kafkas Dağları’nın kuzeyinde, Karadeniz kıyılarından Hazar Denizi kıyılarına kadar uzanan bölgede yerleşmişlerdir. Batıda Adıgey (Şapsuglar, Abhazlar), Doğuda ise Dağıstan halkları (Avarlar, Darginler, Lezgiler) ismiyle meskunlaşmışlardır. Güney Kafkasya’da Oğuz tipleri-Azerbaycan Türkleri ve Türkmenler-Oğuzdan gelmelerdir. LezgiDilligruplarveKumuklarda Oğuztipindenkabuledilmektedir. Türk dillihalklarlistesindeolan, Azerbaycanlılar, AhıskaTürkleri-MeshetiTürkleri (Azerbaycan, Kırgızistan, RusiyaveKazakistan’da), Balkarlar, Karaçaylar, (Konya, Ankara, Sivas, Kayseri veEskişehir’de), Kumuklar (Dağıstan, Çeçenistan, Mozdok, Osetiya’da-Altay Ailesi), Nogayları, kikendilerine Karakalpak, Kazak da denir, (Dağıstan, Starvropol, Astrahan, Çeçenistan), çeşitli deportasyon ve sosyo-ekonomik değişiklikler sonucunda göç ve tehcirle bölgeye yerleşmişlerdir. Ortadoğu kültürü ile birlikte dünya kültürünün gelişiminde Türk kültürünün özel rolü ve önemi vardır. Türk kültürü ve sanatı çok eski tarihe sahiptir. Eski Osmanlı İmparatorluğu topraklarında çok sayıda mimari abide, bedii sanat, resim, minyatür sanat örnekleri, sadece Türkiye’de değil, aynı şekilde sınırlarından çok çok uzaklarda da ün kazanmıştır. XIV-XV. Yüzyılların ilk yarısından itibaren Osmanlı İmparatorluğu’nda yapı kültürü önemli ölçüde gelişmeye başladı. Mimariye Türkiye’nin milli sanat incileri ve milli sanat özellikleri de yansımıştır. Osmanlı mimarisinde Selçuklu geleneklerinin kendine özgü özellikleriyle birlikte, Bizans kültüründen de örnekler görünmekteydi. Dini mimarinin türünü, kare veya dikdörtken açık bahçelerin küçük kümbetlerle bağlanan bir veya iki katlı galerileri olan medreseler oluşturmaktaydı. Galerilerin içi genel balkona çıkan küçük odalar-hücrelerden oluşmaktaydı ki, burada da softalar, yani medrese öğrencileri barınmaktaydı. Duvardaki derin taçabenzer oyuklar ise, oditoryum görevi görmekteydi. Bu gibi medreselerin ilklerinden biri de XIV.yüzyılın ilk yarısına ait olan İznik Süleyman Paşa Medresesi‘dir. Dini mimarinin diğer türünü ortaçağda tüm Ortadoğuda rengarenk varyantlarda yapılan türbe-mozoleler oluşturmaktaydı.
Keywords
Abstract
Anthropologic view point of speaking people in Turkish language which is a relatively homogeneous – Nogays, Uyghurs, Adygea, Kabardins, Garachays, Balkars, Gumugs, Mesheti Turks, Ossetian, Ingush, Chechen, Khevsur and etc. nations have dwelled in the territories of the north of Greater Caucasus mountains, from the shores of Black Sea to the Caspian Sea. They have dwelled as the Adygea(sapsugs, Abkhazians) in the West and as the Dagestan peoples (Avars, dargins, Lezghins) in the East.In the South Caucasus oghuz types – Azerbaijani Turks and Turkmens are from oghuz generation. Lezgian groups and kamiks are from oghuz generation too.To the list of Turkish language nations-azerbaijanians and ahishga Turks- includes to Mehseti Turks: (in Azerbaijan,Kirgizstan, Russia and Kazakhstan), balkars and garachaylis (in Konya, Anakara, Sivilia, Kayseri and Eskishehir), gumugs (kumik) (in Dagestan, Chechnya, Mozdak, Ossetia-Altay family), nogays-they calls also as karakalpaks and kazaks, (Dagestan, Stavrapol, Astrakhan and Chechnya) have dwelled on these territories in the result of different deportations and economic-social changes and in the result of migration and immigration.Turkic culture specially plays an importance role in the development of world culture and in the culture of the Middle East too. Turkish culture and arts have an ancient history. In the territory of the former Ottoman Empire have many architectural monuments, artistic, painting and miniature art samples are famous not only in Turkey also in far beyond of its borders.Beginning in the first half of 14-15th centuries, the Ottoman Empire began to develop in the building culture in the high level. In the building have reflected the national art characteristics and national art pearls of Turkey. In the buildings have seemed specific features of Seljuk’s traditions and cultural samples of Byzantine too.Type of religious architectures consisted of madrassas that have one or two floors’ gallery with closing small dombs in the opening square or rectangular yards. The gallery consisted of small rooms-cells opening to the internal general balcony, here lived the softas, it means the madrasa’s students. In the deep tacvarigroves carried out the auditoria function. One of the first such madrasas is the Suleiman Pasha Madrasa (Iznik) belonged to the first half of 14th century. Another type of religious architecture in the Middle East in whole Middle Ages were tomb-mausoleums that built in colored versions.
Keywords
- 1. Azerbaycan Cumhuriyeti Eğitim Bakanlığı, Medeniyyet Tarihi Nazariyyesi, Derslik, (İlavelerle ve Tekrar Redakte İle İkinci Baskı). Derslik Azerbaycan Cumhuriyeti Eğitim Bakanlığı BilimMetodik Şurası “Güzel sanatlar ve Musikişinaslık” Bölümünün 07.10.2005 yıl tarihli emriyle onaylanmıştır. (Tutanak № 01) Bakü, 2010.
- 2. HALİLOV, P., Türk Halklarının ve Doğu Slavyanların Edebiyatı, 1994.
- 4. YEREMEYEV, D.Y. “Türk Halkının Etnogenezi”, Moskva, Nauka, 1971. 4 D. Y. Yeremeyev, Türk Halkının Etnogenezi, Moskva, Nauka, 1971, s. 158.
