Author :
Abstract
16. yüzyıl şair ve devlet adamlarından Derviş Paşa, Mostar'da dünyaya gelmiştir. II. Selim zamanında İstanbul'a gelmiş ve saray eğitimi almıştır. Derviş meşrep bir mizacı olan şairin mahlas kullandığı şiirlerinde "Derviş" ismini tercih ettiği görülmektedir. Takriben 40 yaşında Budin önlerinde yapılan bir savaşta şehit düşen Derviş Paşa'nın Murâd-nâme adlı bir mesnevisi, Zübdetü'l-Eş'ar adlı Farsça bir eseri ile Derviş Paşa İnşâsı adı verilen mensur bir başka eserinin yanında muhtelif mecmualarda karşılaşılan gazel ve kıtaları bulunmaktadır.
Derviş Paşa İnşâsı adlı yazma metin, iki parçalı bir yapıdadır. Birinci metin parçası; meşru olmayan ilişki ve gulamperestliğe İslam hukuku açısından bir açıklama mahiyetinde ve aynı zamanda edebi yönü olan bir çeşit "dinî hüküm" metnidir. Metnin ikinci parçası ise Kanije Müdafii Tiryaki Hasan Paşa'nın gazasını anlatan bir "gazâvât-nâme" metnidir.
Keywords
Abstract
Dervish Pasha, a 16th century poet and statesman, was born in Mostar. He came to Istanbul in the time of Selim II and received training on the palace. Derviş is a poignant temperament of the poet used in the poetry of the name "Derviş" seems to prefer the name. Dervish Pasha, who died in a battle in front of them at the age of 40, has a mesnevi called Muradnâme, a Persian work called Zübdetü'l-Eş'ar and Dervish Pasha İnşâsı and another of his poems called Derviş Pasha, along with ghazals and continents encountered in various magazines. The writing text called.
Dervish Pasha Construction is a two-part structure. First piece of text; it is a kind of "İslamic judgement" text which is an explanation for unlawful sexual relations and gulamperestiy in terms of Islamic law and at the same time has a literary aspect. The second part of the text is a "gazâvât-nâme" text describing the war of Kanije defender Tiryaki Hasan Pasha
Keywords
- Ak, M. (1994). “Derviş Paşa-Bosnevî”. İslâm Ansiklopedisi. TDV Yay. C. 9., İstanbul, s. 196.
- Ak, M. (1994). “Derviş Paşa-Bosnevî”. İslâm Ansiklopedisi. TDV Yay. C. 9., İstanbul, s. 196.
- Aykut, N. (1980). "Hasan Beyzâde Târihi", Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi Tarih Seminer Kitaplığı, İstanbul.
- Baykal, B. S. (1982). Peçevî İbrâhim Efendi, Peçevi Tarihi II, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yay. Başbakanlık Basımevi, Ankara 1982.
- Duakoviç, E. (2015). The Poetics of Ancient and Classical Arabic Literature Orientology (Çev: Amila Karahasanoviç), Routledge Taylor &Francis Group. London and Newyork.
- http://isamveri.org /pdfdkm/04/DKM040371.pdf sonerişim 16.11.2018Kadic, M. Enver, Tarih-i Enveri, Orijentalni İnstüt u Sarajevu, C.3.
- Kadric, A. (2008). Muradnama- Derviš-paša Bajezidagić, Orijeltalni institut u Sarajevu. Kesik, B. (2009). Dervîş Paşa-Murâd-nâme,Kiraz Ofis Baskı Merkezi, Giresun.
- Kesik, B. (2009). “Derviş Paşa’nın Murâd-nâmesinde Ses ve Ahenk ile İlgili Sanatlar”, TurkishStudies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 4/7 Fall, ss. 370-400.
- Levend, Â. S. (1956). Gazâvâtnâmeler ve Mihâloğlu Ali Bey'in Gazâvâtnâmesi, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara, s.102
- Odabaşı, M. (2009).Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî Metin ve Muhteva, Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü, C.I, s.113.
- http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/54137,540229-riyazu39s-suarapdfpdf.pdf s. 148-149 son erişim tarihi 30.12.2018
- Toska, Z. (1999). “Bir Armağan Zübdetü’l-Eş’ar’’ Prof. Dr. Nihad M. Çetin’e Armağan, Edebiyat Fakültesi Basımevi, İstanbul, s.293-358.
- Ünlü, O. (2016). "Erken Dönem Tarihi ve Edebi Kaynaklarda Kanije Müdafası", İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi- C:5, Say. 4, s.690-720
- Yazma Mecmua. Gazi Hüsrev Bey Kütüphanesi, R-2012
- Zehr-i Mār-zāde Seyyid Mehmed Rızā, Rıza Tezkiresi (Haz. Gencay Zavotcu)http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/60735,riza-tezkiresipdf.pdf. s.106 son erişim tarihi 30.12.2018
