DÖVİZ KURU VE ENFLASYON ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİ ÜZERİNE AMPİRİK BİR ARAŞTIRMA: TÜRKİYE ÖRNEĞİ
Author :
Abstract
Çalışmanın amacı, enflasyon ve döviz kuru arasındaki ilişkiyi önce teorik çerçevede kısaca ele almak daha sonra ise 2003-2018 yılları arasındaki döneme ilişkin döviz kurları ile enflasyon arasındaki nedensellik ilişkisini analiz etmektir. Bu dönemin seçilmesinde, veri temini ve 2017-2018 yıllarında meydana gelen döviz atakları sonucunda oluşan enflasyon artışı etkili olmuştur. Dolayısı ile güncelleştirilmiş fiyatlar ile analiz yapma ihtiyacı ortaya çıkmıştır. Bu amaçla aylık veriler kullanılmış ve Reel döviz kurları ile enflasyon değişkenleri analize tabi tutulmuştur. Analizde Philips Perron (PP) birim kök testleri uygulanmıştır. Serilerin durağanlığı test edildikten sonra Granger nedensellik testi ile analize devam edilmiştir. Analiz sonucunda değişkenler arasında tek yönlü bir ilişkiye rastlanılmıştır. Yani, Reel Döviz Kurlarından TÜFE’ye doğru bir nedensellik ilişkisi varken TÜFE’den Reel Döviz Kuruna doğru bir nedensellik ilişkisi bulunamamıştır. Konunun akademik araştırmacılar ile politika yapıcılara faydalı olacağı düşünülmektedir.
Keywords
Abstract
The aim of this study is to examine the relationship between inflation and exchange rate firstly in a theoretical framework and then to analyze the causality relationship between exchange rates and inflation for the period 2003-2018. The increase in inflation as a result of data acquisition and foreign exchange attacks in 2017-2018 was effective in the selection of this period. Therefore, there was a need to analyze with updated prices. For this purpose, monthly data were used and real exchange rates and inflation variables were analyzed. Philips Perron (PP) unit root tests were used in the analysis. After the stationarity of the series was tested, the analysis was continued with the Granger causality test. As a result of the analysis, a unidirectional relationship was found between the variables. In other words, while there is a causal relationship from Real Exchange Rates to CPI, there is no causal relationship from CPI to Real Exchange Rates. It is thought that the subject will be useful for academic researchers and policy makers.
Keywords
- Abdurehman, A.A., Hacilar, S., (2016) “The Relationship between Exchange Rate and Inflation: An
- Abdurehman, A.A., Hacilar, S., (2016) “The Relationship between Exchange Rate and Inflation: AnEmpirical Study of Turkey”, International Journal of Economics and Financial Issues, Cilt 6, Sayı 4.Achsani, N. A., Fauzi, A. J. F. A., & Abdullah, P. (2010). “The relationship between inflation andreal exchange rate: comparative study between Asean+ 3, the EU and North America”, EuropeanJournal of Economics, Finance and Administrative Sciences, Issue 18. http://achsani.blog.mb.ipb.ac.id/files/2010/11/ejefas_18_06.pdf. E.T. 01.10.2019
- Barungi, B.M., (1997). “Exchange rate policy and inflation: The case of Uganda”, The African Economic Research Consortium, AERC Research Paper 59.
- Birinci, Y., (1989). “Enflasyon, Para Politikaları ve Stratejileri”, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, Cilt, 47, Sayı, 1-4.
- Bozdağlıoğlu, E.Y., ve Yılmaz, M., (2017). “Türkiye’de Enflasyon ve Döviz Kuru İlişkisi: 1994- 2014 Yılları Arası Bir İnceleme”, BEÜ Akademik İzdüşüm, Cilt 2, Sayı 3, ss. 1-20.
- Duman, Y.K., ve Sağdıç, A., (2019). “Türkiye’de Döviz Kuru ve Enflasyon İlişkisi: Ekonometrik Bir Analiz (2003: 1-2017: 3)”, Sakarya İktisat Dergisi, Cilt, 8, Sayı 1, ss. 1-16.
- Fetai, B., Koku, P.S., Caushi, A., & Fetai, A., (2016). “The Relationship Between Exchange RateAnd İnflation: The Case Of Western Balkans Countries”, Journal of Business, Economics and Finance (JBEF), Volume 5, Issue 4.
- Gül, E., & Ekinci, A., (2006). “Türkiye’de enflasyon ve döviz kuru arasındaki nedensellik ilişkisi: 1984- 2003”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 6, Sayı 1.
- Güven, E.T.A., ve Uysal, D., (2013). “Türkiye’de Döviz Kurlarındaki Değişme İle EnflasyonArasındaki İlişki (1983-2012)”, Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi / Journal of Academic Researches and Studies, Cilt 5, Sayı 9, ss. 141-156.
- Kamacı, A., (2015). “Enflasyon ve Döviz Kuru İlişkisi: 25 Avrupa Birliği Ülkesi İçin Panel Eşbütünleşme Ve Nedensellik Analizi”, Sakarya İktisat Dergisi, Cilt, 4, Sayı, 1, ss. 89-111.
- Kataranova, M., (2010). “The Relationship Between the Exchange Rate and Inflation in Russia”,Problems of Economic Transition. https://doi.org/10.2753/PET1061-1991530303. E.T: 15.10.2019.Korkmaz, S., ve Bayır, M., (2015). “ Döviz Kuru Dalgalanmalarının Yurtiçi Fiyatlara Etkisi”, Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt, 8 Sayı, 4, ss. 69-85.
- Leigh, M. D., Rossi, M.M., (2002). “Exchange rate pass-through in Turkey”, https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=880852. Erişim: 03.10.2019.
- Monfared, S.S., ve Akın, F., (2017) “The Relationship Between Exchage Rates and Inflation: The Case of Iran” European Journal of Sustainable Development, Cilt 6, Sayı 4.
- Montiel, P., (1989). “Empirical analysis of high-inflation episodes in Argentina, Brazil, and Israel”, IMF Staff Papers, Vol, 36 Issue 3, 527-549.
- Öçal, T., (1990). İktisat, Gazi Üniversitesi, Yayın no: 156, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Yayın no:25.
- Öner, H., (2018). “Döviz Kuru ve Enflasyon Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Türkiye Uygulaması”, Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Yıl 11, Sayı 1, ss. 343-358.
- Paul, M.T., Tang, Y.P., ve Bhatt,M., (2014). “A Study of the Relation between Inflation andExchange Rates in the Fiji Islands: A Cointegration and Vector Error Correction Approach”, The Journal of Developing Areas, Volume 48, Number 4,ss.1-20.
- Parasız, İ., (1999). “Para Ekonomisi”, Ezgi Kitabevi, Bursa.
- Pedroni, P., (2001). Purchasing Power Parity Tests in Cointegrated Panels.The Review of Economics and Statistics, 83(4), 727-731.
- Peker, O., ve Görmüş, Ş., (2008). “Türkiye’de Döviz Kurunun Enflasyonist Etkileri”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(2),ss. 187-2002.
- Phillips, P.C. B ve Perron, P., (1988), “Testing for a Unit Root in Time Series Regression”, Biometrika, 75(2), ss.335 346.
- Rittenberg, L., (1993). “Exchange rate policy and price level changes: Casualty tests for Turkey in the post-liberalisation period”, The Journal of Development Studies, 29(2), 245-259.
- Rowland, P., (2004). “Exchange Rate Pass-Through to Domestic Prices: the Case of Colombia”,Revista ESPE - Ensayos sobre Política Económica, 2004, vol. 22, issue 47,106-125.https://econpapers.repec.org/article/bdrensayo/v_3a22_3ay_3a2004_3ai_3a47_3ap_3a106-125.htm. E.T: 12.11.2019.
- Seyidoğlu, H., (2008). ”Uluslararası İktisat, Gizem yayınları, 9. Baskı İstanbul.
- Syzdykova, A., (2016). “Döviz Kuru ve Enflasyon Arasındaki İlişki: BRİC Ülkeleri Örneği”, Uluslararası Yönetim ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt 3, Sayı 6, ss.1-14.
- Tarı, R., (2008). Ekonometri, Avcı Ofset, 6. Baskı, İstanbul.
- Türk, E., (2016). “Döviz Kuru Enflasyon İlişkisi “Türkiye Örneği”, Ufuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Yıl: 5 Sayı: 9 ss. 80-101.
- Yanar, R., (2008). “Gelişmekte olan ülkelerde döviz kuru rejim tercihinin makroekonomikperformans üzerine etkileri”, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 7, Sayı 2, ss. 255-
