Author :
Abstract
Bu çalışmada psikolojik danışman adaylarının yaşlılık ve yaşlılara yönelik hizmetlere ilişkin görüşleri incelenmiş ve yaşlılar için psikolojik danışmanlık ve rehberlik hizmetlerinin önemine dikkat çekilmeye çalışılmıştır. Bu araştırma nitel araştırma desenlerinden olgu bilim deseninde gerçekleştirilmiştir. Araştırma verileri, nitel veri toplama tekniklerinden yarı yapılandırılmış görüşme tekniği ile toplanmıştır. Görüşmeler 70 katılımcı ile yapılmıştır. Verilerin analizinde içerik analizi kullanılmıştır. Bulgular alan yazın dikkate alınarak tartışılmış, uygulama ve ileri araştırmalara yönelik önerilerde bulunulmuştur. Bu araştırma, 2019-2020 öğretim yılında Ankara’da bir üniversitenin Eğitim Fakültesi’ne devam eden 70 psikolojik danışman adayının katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Çalışmada yer alan psikolojik danışman adaylarının altmış üçü kadın, yedisi erkek öğrencidir. Araştırma sonuçlarına göre psikolojik danışman adaylarının yaşlılık ve yaşlılık hizmetlerine yönelik görüşleri olumludur. Araştırmadan elde edilen diğer bir sonuca göre psikolojik danışman adaylarının tamamı mezuniyet sonrası yaşlılarla psikolojik danışma alanında psikolojik danışman olarak görev almak istedikleri yönünde görüş belirtmişlerdir. Psikolojik danışman adayları görüşleri ve literatür taramasına göre; ülkemizde yaşlıların sosyal ve psikolojik yönden geliştirilmesi için psikolojik danışmanlık ve rehberlik hizmetlerinin artırılması gerekmektedir.
Keywords
Abstract
In this study, the views of psychological counselor candidates about the elderly and services for the elderly were examined and the importance of psychological counseling and guidance services for the elderly was tried to be highlighted. This research was carried out in phenomenology design, one of the qualitative research designs. Research data were collected by semi-structured interview technique, one of the qualitative data collection techniques. The interviews were conducted with 70 participants. Content analysis was used in the analysis of the data. The findings were discussed considering the literature, and suggestions were made for application and further research. This research was carried out with the participation of 70 psychological counselor candidates attending the Faculty of Education of a university in Ankara in the 2019-2020 academic year. Sixty-three of the counselor candidates taking part in the study were female and seven were male students. According to the results of the research, the opinions of the psychological counselor candidates about the old age and old age services are positive. According to another result obtained from the study, all of the psychological counselor candidates stated that they want to work as a psychological counselor in the field of counseling with the elderly after graduation. According to the opinions of the psychological counselor candidates and the literature review; Psychological counseling and guidance services should be increased in our country for the social and psychological development of the elderly.
Keywords
- Adıbelli,D., Türkoğlu,N. Ve Kılıç,N.(2013). Öğrenci Hemşirelerin Yaşlılığa İlişkin Görüşleri ve Yaşlılara
- Adıbelli,D., Türkoğlu,N. Ve Kılıç,N.(2013). Öğrenci Hemşirelerin Yaşlılığa İlişkin Görüşleri ve Yaşlılara Karşı Tutumları. DEUHYO ED ,6 (1), 2-8.
- Akdemir, N. Çınar, F.İ. & Görgülü, Ü. (2007).Yaşlıların algılanması ve yaşlı ayrımcılığı. Turkish Journal of Geriatrics, 10, 215-22.
- Altay, B. ve Aydın, T. (2014). Hemşirelik Öğrencilerinin Yaşlı Ayrımcılığına İlişkin TutumlarınınDeğerlendirilmesi, Evaluation of the Attitudes of Nursing Students towards Ageism. Hemşirelikte Eğitim Ve Araştırma Dergisi;12 (1): 11-18 Doi:10.5222/Head.2015.011
- Buz, S. (2015). Yaşlı bireylere yönelik yaş ayrımcılığı. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 14(53), 268- 278.Can, G. (2012). Kişilik gelişimi. B. Yeşilyaprak, (Ed.), Eğitim psikolojisi. Gelişim-öğrenme-öğretim (9. baskı.) içinde (125-163).Ankara: Pegem Akademi
- Can ve ark., (2019). Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Yaşlıbakımı Bölümünde
- Cangöz, B., (2002), İleri Yaşlılar İle Genç Yetişkinlerde Kodlama Düzeyinin Örtük ve Açık Bellek Üzerindeki Etkisi, Geriatri (Turkish Journal of Geriatrics), Cilt:5, Sayı:4, s.125- 131.
- Cangöz,B. (2009), Yaşlılıkta Bilişsel ve Psikolojik Değişim, http://www.ekutuphane.teb.org.tr/pdf/tebakademi/geriatri_2009/19.pdf
- Ceylan, H. (2015). Yaşlılık ve Refah Devleti. İstanbul: Açılım Yayınları
- Corey, G. (2008). Psikolojik danışma, psikoterapi kuram ve uygulamaları. (T. Ergene, Çev.). Ankara: Mentis Yayıncılık. (Orijinal çalışma basım tarihi 2005).
- Cornett, S., (2011), Teaching The Elderly, Ders notları ve e-mail discussions, http://lincs.ed.gov/pipermail/healthliteracy/2009/003365.html.
- Çelebi, Ç.D. ve Yukay Yüksel,M.(2014). Yaşlılık ve Yaşlılara Sunulan Psikolojik Danışma ve Rehberlik Uygulamalarına Bir Bakış. Kalem Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, 4 (2), 175-202
- Çilingir, D., Bulut, E. & Hindistan, S. (2017). Hemşirelik bölümü öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi, 10(3),137-143.
- Danış, M. Z. (2008). Community based care understanding and social services: a care model proposal from Turkey. Turkish Journal of Geriatrics, 11(2), 94-105.
- Danış, M.Z., (2011). Yaşlılık, Yoksulluk ve Yalnızlık, http://www. gebam.hacettepe.edu.tr/sosyal_boyut/yaslilik_yoksuluk_yanlizlik.pdf.
- Danış, M.Z.,Kara,H.Z.,Çolak,F.,Kırpık,Z. ve Ayyıldız,A.(2015). Sosyal Hizmet Ve Hemşirelik BölümüÖğrencilerinin Yaşlılara Yönelik Tutumları, Tarih Okulu Dergisi (TOD), Journal of History School (JOHS), Aralık Yıl 8, Sayı XXIV, ss. 539-559. DOI No:http://dx.doi.org/10.14225/Joh820
- Dinçer Y, Usta E, ve Bulduk S.(2016). Üniversite öğrencileri gözüyle yaşlılık nasıl algılanıyor? Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi. 9:26-38.
- Duyan, V. ve Gelbal, S. (2013) Yaşlılara Yönelik Tutum Ölçeği’nin bir grup üniversite öğrencisi üzerinde Türkçeye uyarlama çalışması. Turkish Journal of Geriatrics, 16 (2), 202 – 209.
- Ercan,L.(2019). Ünite 10 : Son Yetişkinlik (Yaşlılık) Dönemi.F.Dinç-Yurtal(Ed.).Yaşam boyu Gelişim,Nobel Yayınları,Ankara.
- Ersanlı, E. (2008). Yaşlıya bakım hizmetleri. K. Ersanlı ve M. Kalkan, (Ed.), Psikolojik, sosyal ve bedensel açıdan yaşlılık içinde (184-191). Ankara: Pegem Akademi.
- Gallagher S, Bennett KM, Halford JC.(2006). A Comparison of acute and longterm health-care personnel’sattitudes towards older adults. Int J Nurs Prac ;12:273-9. http://dx.doi.org/10.1111/j.1440-172X.2006.00582.x Gladding, S. T. (2013). Psikolojik danışma. Kapsamlı bir meslek. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Goldenberg, D., & Iwasiw, C.L. (1990). Professional socialisation of students as an outcome of a senior clinical preceptorship experience. Nurse Education Today, 13, 13-15
- Happell, B., & Broker, J. (2001). Who will look after my grandmother? Attitudes of student nurses toward the care of older adults. Journal of Gerontological Nursing, 27(12), 12-17
- Hweidi, I.M., & Al-Obeisat, S.M. (2006). Jordanian nursing students’ attitudes toward the elderly. Nurse Education Today, 26(1), 23-30.
- İlgar, H. L. (2008). Yaşlılık Dönemi Sosyal Özellikleri ve Serbest Zaman Etkinlikleri. Psikolojik, Sosyal veBedensel Açıdan Yaşlılık, ( ed.Kurtman Ersanlı ve Melek Kalkan), Ankara: Pegem Akademi Yayınları: 63- 97.
- Kaçan,H., Dibekli,E. ve Akkan,K.(2018). Toplumda Yaşayan Bireylerin Yaşlı Ayrımcılığı TutumDüzeylerinin İncelenmesi. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi (YSAD) Elderly Issues Research Journal (EIRJ)11(2): 8-15, ISSN 1308-5816 http://dergipark.gov.tr/yasad
- Kalınkara, V. (2016). Temel Gerontoloji Yaşlılık Bilimi (s.7-8). Ankara: Nobel Yayınları.
- Kalkan, M. (2008). Yaşlılık: Tanımı, Sınıflandırılması ve Genel Bilgiler. Kurtman Ersanlı-Melek Kalkan (Ed.), Psikolojik, Sosyal ve Bedensel Açıdan Yaşlılık (s.1-2). Ankara: Pegem Yayınları.
- Karaağaç,G.,Bayık Temel,A. Ve Yıldırım,G.Y.(2019). Gençlerin yaşlılığa ilişkin görüş ve düşüncelerininincelenmesi. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi (YSAD)Elderly Issues Research Journal (EIRJ)12(1), 32- 41, ISSN1308-5816 .http://dergipark.gov.tr/yasad
- Kılıççı, Y. (1988). Yaşlılığın uyum sorunları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, III: 41-45.
- Komşu, U.C.(2014). Yaşlılık, Yaşlı Nüfusun Sorunları Ve Yetişkin Eğitimi, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 2, Sayı: 1, Mart 2014, s. 370-389 .
- Köse G, Ayhan H, Taştan S, İyigün E, Sevgi Hatipoğlu S, Han Aç C.(2015).Sağlık alanında farklı bölümlerdeöğrenim gören öğrencilerin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumlarının belirlenmesi. Gülhane Tıp Derg.;57:145- 151.
- Kulakçı, H. (2010). Hemşirelik Lisans Programı Birinci ve Dördüncü Sınıf Öğrencilerinin Yaşlılık ve Yaşlanmaya İlişkin Düşüncelerinin ve Görüşlerinin Değerlendirilmesi. DEUHYO ED, 3(1), 15-22.
- Küçük, L. (2016). Yaşlı ayrımcılığı. Türkiye Klinikleri J Psychiatr Nurs-Special Topics, 2(1), 60-66
- McLafferty L, Morrison F. (2004).Attitude towards hospitalized older adults. J Adv Nurs.;47:446-53. http://dx.doi.org/10.1111/j.1365-2648.2004.03122.x
- Moyle W.(2003). Nursing students perceptions of older people continuing society’s myths. Australias J Adv Nurs.;20:15-21.
- Myers, J. (1995). From "forgotten and ignored" to standards and certification: Gerontological Asia’s next challenge: Caring. Journal of Counseling and Development, 74(2), 143-149.
- Palmore, EB. (2003). Ageism comes of age. The Gerontologist. 43(3):418–420. Erişim: https://academic.oup.com/gerontologist/article/43/3/418/901195.
- Pan, I.J., Edwards, H., & Chang, A. (2009). Taiwanese Nursing Students' Attitudes Toward Older People. Journal of Gerontological Nursing, 25, 1-6.
- Pekcan, H. (2000), “Yaşlılık”, Antropoloji ve Yaşlılık Prof. Dr. Vedia Emiroğlu’na Armağan, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Hizmetler Yüksekokulu Yayını, Ankara.
- Öz, F . (2002). Yaşamın Son Evresi: Yaşlılık Psikososyal Açıdan Gözden Geçirme. Kriz Dergisi, 10 (2) , 17- 28 . DOI: 10.1501/Kriz_0000000185
- Özdemir Ö, Bilgili N. Sağlık hizmetlerinde yaşlı ayrımcılığı. Gülhane Tıp Dergisi. 2014;56:128-131.
- Siviş, R. (2007). Anımsama terapisi ve ileri yaştaki yetişkinlerle grupla psikolojik danışmadaki yeri. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(28), 129-138.
- Şenol Çelik, S., Kapucu, S., Tuna, Z., & Akkuş, Y. (2010).Views and attitudes of nursing students toward ageing and older patients. Australian Journal of Advanced Nursing, 27(4), 24-30.
- Siviş, R. Ve Demir, A. (2004). Küresel Yaşlanma ve Türkiye’de Yaşlılarla Psikolojik Danışma ve Rehberlik (Vol. 3, pp. 43–48). Vol. 3, pp. 43–48. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi.
- Tatar, M. (2002). Geriatri Merkezlerinin Örgütlenmesi, Geriatri, YG. Kutsal (Ed), Hacettepe Üniversitesi Geriatrik Bilimler Araştırma ve Uygulama Merkezi-281-287
- Tufan, İ. (2016). Antik Çağdan Günümüze Yaşlılık ve Yaşlanma. İstanbul: Nobel Yayınları. TUİK (2015).Türkiye İstatistik Kurumu Haber Bülteni http://www.tuik.gov. tr
- TÜİK (2018). İstatistiklerle Yaşlılar. Bkz. https://eyh.aile.gov.tr/yasliliga-genel-bakis, Erişim tarihi, 02.10.2020.
- Ucun,Y., Mersin,S. Ve Öksüz,E.(2015).Gençlerin Yaşlı Bireylere Karşı Tutumu, Attıtudes Towards ElderlyOf Youngs, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, The Journal of International Social Research, Cilt: 8 Sayı: 37 Volume: 8 Issue: 37 Nisan www.sosyalarastirmalar.com Issn: 1307-9581
- Vefikuluçay, D.,(2008). Üniversitede Öğrenim Gören Öğrencilerin Yaşlı Ayrımcılığına İlişkin Tutumları.Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doğum ve Kadın Hastalıkları Hemşireliği, Doktora Tezi, Ankara.
- Yazıcıoğlu, S. (2010). Ege yaşlı hizmet merkezinde verilecek sosyal hizmetin kuramsal ve yasal dayanağı.Akademik Geriatri 2010 Kongresi’nde sunulan bildiri. Akademik Geriatri Derneği, Magosa, 26-30 Mayıs.
- Yelboğa,N. (2020). Üniversite Öğrencilerinin Yaşlılık Algısı: Borçka Acarlar Myo Örneği The Perception OfUnıversity Students In Elderly: Borçka Acarlar Myo Sample, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi / TheJournal of International Social Research Cilt: 13 Sayı: 70 Nisan 2020 & Volume: 13 Issue: 70, April 2020
- Yerli,G. (2017). Yaşlılık Dönemi Özellikleri Ve Yaşlılara Yönelik Sosyal Hizmetler. Uluslararası SosyalAraştırmalar Dergisi . The Journal of International Social Research Cilt: 10 Sayı: 52 , Volume: 10 Issue: 52Ekim 2017 www.sosyalarastirmalar.com Issn: 1307-9581 Doi Number: http://dx.doi.org/10.17719/jisr.2017.1979
- Yıldız, R., Ömeroğlu, G. ve Terim, N. (2017). Yaşlı Penceresinden Yaşlı Ayrımcılığı: Bursa ve Yalova Örneği. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (AEÜSBED), III/2: 313-329.
- Yılmaz, E. & Özkan, S. (2010). Hemşirelik öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 3(2), 36-51.
