Author :
Abstract
Mit; halkın inanç, değer yargıları vb. her türlü konuda düş gücüyle oluşan imge ve sembollerle aktarılan, zamanla değişebilen halk hikayeleridir. Mitoloji ise bunların bütününe verilen addır. Milli kültürün oluşumunda mitolojinin rolü büyüktür. Her uygarlık içerisinde yaşadığı hayat şartları, çevre ve iklim koşulları, kültürel yapılanma, dünyayı algılama şekli ve hayat görüşü, inanç ve değer yargılarının ifadesi olarak kendi mitolojisini oluşturmuştur. Birbirlerinden etkilenmiş ve benzer unsurlara sahip olsalar da mitolojiler milletlere göre farklılık göstermektedir. Ancak iklim koşulları, inanç sistemleri, toplumsal özellikler gibi faktörlerin etkisiyle kendilerine özgü bir tarzları vardır. Mitolojide kullanılan sembol ve imgeler ise geçmişten günümüze kadar toplumlarda kuşaklar arasındaki kültür aktarımını da sağlayan bir kültürel zenginlik ve mirastır. Bu miras, geçmişten günümüze her toplumda birçok sanatçıya esin kaynağı olmuş; duygularıyla şekil, renk, imge ve sembollerle yaratıcılıklarını da kullanarak kendi yorumlarıyla eserlerine renk aktarmışlardır. Bu sanatçılardan biri de Cafer Tabak’tır. Bu araştırma da sanatçının mitolojik unsurlardan esinlenerek yapmış olduğu sekiz eseri incelenerek yorumlanmaya çalışılmıştır. Ayrıca bu araştırma nitel araştırma türlerinden olan doküman analizi (literatür tarama) yöntemi ve doğal ortama duyarlılık yöntemi ile yapılmıştır.
Keywords
Abstract
Myth; people's beliefs, values and so on. They are folk tales that can change over time, conveyed by imaginative images and symbols on all kinds of subjects. Mythology is the name given to all of them. Mythology plays an important role in the formation of national culture. The life conditions, environmental and climatic conditions, cultural structuring, perception of the world and life view in each civilization has formed its own mythology as an expression of beliefs and values. Although they are influenced by each other and have similar elements, mythologies differ according to nations. However, they have a unique style due to factors such as climatic conditions, belief systems and social characteristics. Symbols and images used in mythology added color to their works with their own interpretations by using their creativity with shapes, colors, images and symbols. Among these artists, in this study, eight works of the artist, inspired by mythological elements, have been examined and interpreted. In addition, this research was carried out with document analysis (literature review) method and natural environment sensitivity method, which are among qualitative research types.
Keywords
- Alp, K. Ö. (2009), Orta Asyada’dan Anadolu’ya Kültürel Sembollere Giriş, (1.Baskı). Ankara: Eflatun
- Alp, K. Ö. (2009), Orta Asyada’dan Anadolu’ya Kültürel Sembollere Giriş, (1.Baskı). Ankara: Eflatun Yayınevi.
- Ayık, E. (2010). Postmodernizm Sürecinde Görsel Sanatlarda Mitolojik Yapıt Çözümlemeleri. Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Baynes,K. (2006), Toplumda Sanat (Y.Atılgan, Çev.) (1. Baskı; C. Akaş, F. Güllioğlu, Eds.). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- Boratav, P, N. 2012, Türk Mitolojisi. Kızılay-Ankara: Bilgesu Yayıncılık, 1. Baskı.
- Cömert, B. (2019). Mitoloji ve ikonografi. Ankara: De-ki Basım Yayım Lmt. Şkt. 39-95-97
- Çalışkan, N, & Kılıç, E. (2014). Farklı Kültürlerde ve Eğitimsel Süreçte Renklerin Dili. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 15(3), 69-85.
- Çınar, G. (2006). Heykel ve mitoloji. Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Çoruhlu, Y. 2002, Türk Mitolojisinin Ana Hatları. İstanbul: Kabalcı Yayınları
- Değirmenci, B.C. (2019) Mitoloji ve Anadolu Söylencelerinin Özgün Seramik Form ve Yüzeylere Yansıması,Yüksek Lisans Sanat Çalışması Raporu, Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü, Seramik Anasanat Dalı, Ankara, sayfa 12-13
- Ercan, A.C. Söylencelerde ve Masallarda Elma Sembolü,Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2017 21(3): 1043-1060
- Erhat, A. (2008). Mitoloji Sözlüğü, Remzi Kitabevi, 16. Basım, İstanbul.
- Genç, R. (1997). Türk İnanışları ile Milli Geleneklerinde Renkler. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi YayıneviGraves, R. (2010), Yunan mitleri: Tanrılar, Kahramanlar, Söylenceler. (çev. Akpur, U.) İstanbul: Say Yayınları. (Orijinal çalışmanın basım tarihi 1955).
- Grimal, P. (1997). Mitoloji Sözlüğü, Yunan ve Roma, Çev. Sevgi Tamgüç, 1. Baskı, Sosyal Yayınlar, İstanbul.Güleryüz, M. (2014), Resmigeçit, (1. Baskı; C. Öztürk, Ed.) İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. İnan, A. (1987), Makaleler ve İncelemeler, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
- Kandisky, V.(2009), Sanatta Zihinsellik Üstüne (T. Turan, Çev.) (1. Baskı) İstanbul: Hayalperest Yayınevi. Karakurt, D. (2011). Türk Söylence Sözlüğü, e- Kitap.
- Karaosmanoğlu, M. (2005). Mitoloji ve Ege’nin Tanrıları, Ofset Matbaacılık, 1. Baskı, Erzurum Kozanoğlu, Tahsin M. (1992) Yunan Mitolojisi. 1. baskı. İstanbul: Mitologya Yayıncılık
- Mazlum, Ö. (2011) Rengin Kültürel Çağrışımları, Sayı: 31
- Oral, Betül (2014). Anadolu’da Ana Tanrıça Kültü. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8, 154-164.
- Roller, E. Lynn (2004). Ana Tanrıça’nın İzinde Anadolu Kybele Kültürü (Çeviren: Betül Avunç). (I. Basım) İstanbul: Homer Kitabevi.
- Süme, Ç. G; Türk Kültüründe Değerler Simgesi Gül. Kra Kültür Sanat ve Edebiyat Dergisi, 2017 (S.13) c.5 / s.105-123
- Uçar, T. F. (2004), Görsel İletişim ve Grafik Tasarım. İstanbul: İnkılap Yayınevi
- Ulutürk, M. (2012). Tarihi, dini, kültürel bağlamda Mitoloji ve Modern Kültür Ürünlerinin Mitolojiye Dönüşümü, Journal Of Life Sciences 1,1, 863-878
- Wilkonson, P.& Philip, N. (2010). Mitoloji. (çev. Uzun, M.). İstanbul: İnkılâp Yayınları.(Orijinal çalışmanın basım tarihi 2007).
- Willins, P. (1984). Renk Terapisi. İstanbul: Altın Yayınları
- Yazıcı (2002): 296. İlk Türk-İslâm Devletleri Tarihi. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları İnternet Kaynakları
- https:// www. Astronet.com/bireysel gelişim/sembol/s6htm 12.12.2020 tarihli yayından alınmıştır. https://indigodergisi.com/2013/04/ 12.12.2020 tarihli yayından alınmıştır.
- thedreamize.blognet.com) 12.12.2020 tarihli yayından alınmıştır.
