Author :
Abstract
Bu çalışmada Ankara’da Millî Kütüphane’de 06 Mil. Yz. 3824 arşiv numarasıyla Yazmalar Koleksiyonu’nda bulunan Za’îfî Pîr Mehmed bin Evrânos bin Nûreddîn bin el-Fâris’e ait olduğu kayıtlarda ifade edilen Siyer-i Nebi adlı eser ele alınmıştır. Hz. Peygamberin doğumu, ölümü ve yaşamını ele alarak anlatan tür siyer olarak bilinir. Peygamberin savaşlarına ise gazve adı verilir. Biz de çalışmamızın başında öncelikli olarak siyer ve siyer yazıcılığı üzerinde durduk. Bu eser, her ne kadar kütüphanede Siyer-i Nebi adıyla kayıtlara geçmişse de daha çok Hz. Peygamberin hayatında onun emriyle Hz. Ali’nin girdiği savaşları menkıbevi bir tarzda işleyen bir manzume niteliği taşımaktadır. Eser mesnevi nazım şekliyle yazılmıştır; ancak baş ve son taraflarında eksikler vardır. Mevcut hâliyle sekiz farklı gazveyi anlatan sekiz bölümden oluşmaktadır.
Keywords
Abstract
In this study, the work named Siyer-i Nebi, which is mentioned in the records belonging to Za'îfî Pîr Mehmed bin Evrânos bin Nûreddîn bin al-Fâris, which is in the Manuscripts Collection with the archive number 06 Mil Yz 3824 in the National Library of Turkey, was analyzed and translated with transcription. The concept which refers to the Prophet Mohammad’s birth, death and life were called as prophetic biography (siyer). The war of the Prophet is called gazve. At the beginning of our study, we focused primarily on writing of prophetic biography and conducted partial research on this subject and added the data we obtained to the study. Although this work is recorded in the library under the name of Siyer-i Nebi, it seems to be an epic poem that deals with the wars Hz. Ali joined by the command of the Prophet Mohammad. The work is written in mesnevi verse, but there are deficiencies in the head and end sides. It currently consists of eight chapters describing eight different events.
Keywords
- A‘zâmî, M. M. (1992). Dirâsâtu Fi’l-Hadîsi’n-Nebeviyye ve Târîhi Tedvînih-I, el-Mektebü’l- İslâmî,
- A‘zâmî, M. M. (1992). Dirâsâtu Fi’l-Hadîsi’n-Nebeviyye ve Târîhi Tedvînih-I, el-Mektebü’l- İslâmî, Beyrut/Dımeşk/Ammân.
- Abdulgânî, M. H. (1980). et-Terâcîm ve’s-Siyer, Kahire.
- Bilmen, Ö. N. (1968). Hukûk-ı İslâmiyye ve Istılahât-ı Fıkhiyye Kâmusu, Bilmen Yayınları, C.III, İstanbul.
- Coşkun, V. S. (2013). “Zaîfî” md., Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Cilt: 44, ss.103-104, İstanbul.
- Çiçekler, M. (2009). “mesnevi” md., Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Cilt: 31, İstanbul.
- Devellioğlu, F. (2005). Osmanlıca- Türkçe Lûgat, Aydın Kitabevi Yay., Ankara.
- Ergenç, Ş. N. (2019). Zaîfî’nin Siyer-i Nebî Adlı Eseri (Metin-İnceleme), Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Samsun.
- Erşahin, S. (2000). “Türklerin Hz. Muhammed Hakkındaki İlk Bilgi Kaynaklarından Kısas-ı Enbiyalar: Kısas- ı Rabguzi Örneği” Diyanet İlmi Dergi, Hz. Muhammed Özel Sayı, Ank.
- Fayda, M. (2009). “Siyer ve Megâzî” md., Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Cilt: 37, ss. 324-326, İstanbul.
- Günaltay, Ş. (1991). İslâm Tarihinin Kaynakları-Tarih ve Müverrihler, (Haz.: Yüksel Kanar) Endülüs Yayınları, İstanbul.
- Hızlı, M. (1992). “Siyer” md., Şâmil İslâm Ansiklopedisi, Şamil Yayınları, C.V, ss.428-429, İstanbul.İzmirli, İ. H. (1996). Siyer-i Celile-i Nebeviye, Mukaddemat: İ. Hakkı Uca, Esra Yayınları, Konya.
- Kaplan, Y. (2006). Erzurumlu Kadı Mustafa Darîr’in Kitâb-ı Siyer-i Nebî’si, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara,
- Öz, Ş. (2006). İlk Siyer Kaynakları ve Müellifleri, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Özdemir, M. (2007). “Siyer Yazılığı Üzerine”, C.4, Milel ve Nihal-İnanç, Kültür ve Mitoloji Araştırmaları Dergisi, S. 3, Eylül-Aralık.
- Özkan, H. (2013). “Zührî” md., Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, C.44, ss.544-549, İstanbul.
- Özpınar, Ö. (2005). Hadis Edebiyatının Oluşumu, Ankara Okulu Yayınları, Ankara.
- Öztoprak, N. (2010). “Türk Edebiyatında Manzum Siyerler”, Uluslararası Mevlid Sempozyumu, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara.
- Poyraz, Y. (2014). Hâkim’in Siyer-i Nebîsi (Acâ’ibü’l-Ahbâr fi İhbari Seyyidü’l-Ahyâr), Çatı Kitapları Yay. İstanbul.
- Sezgin, M. F. (1957). “İslam Tarihinin Kaynağı Olmak Bakımından Hadîsin Ehemmiyeti”, İslami Tetkikler Enstitüsü Dergisi, C.II, İstanbul.
- Uzun, M. (2009). “Siyer ve Megâzî” md. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, C.37, ss.324-326, İstanbul.
- Yardım, A. (1989). “Hz. Peygamber’i Anlatan İlim Dalları ve Şemâil Nev’i”, Diyanet Dergisi, Peygamberimiz (SAV) Özel Sayısı, Dinî, İlmî ve Edebî Üç Aylık Dergi, Ankara.
