PEOPLE, POWER, AND POLITICS IN MESNEVI: A MIRROR OF RUMI’S MESNEVI IN SARI ABDULLAH EFENDI’S NASÎHATÜ’L-MÜLÛK
Author :
Abstract
Sosyal ve siyasi teoriler ve fikirler sunmanın yanı sıra saltanlara tavsiye verme kültürü tarihin farklı dönemlerinde dikkat çekicidir. Sarı Abdullah Efendi (1584-1660) yazma yeteneği ile birçok eser kaleme almıştır. Mesnevi müfessiri olarak bilinen bu özellik, onun yazılarının çoğunda kendini göstermiştir. Uzun süre devlet hizmetinde bulunduğu için 17. yüzyıl Osmanlı döneminin en tanınmış aydınlarından biridir. Onun nasîhatnâmesi sadece bir nasihat değil, siyasî bir risaledir. Nasîhatü'l-Mülûk, yazılarının görünümünde on üçüncü yüzyıl siyasi fikirlerinin ünlü tasavvufi şahsiyeti Mevlana'nın bir aynası olarak görülebilir. Sarı Abdullah Efendi, Mevlânâ'dan ve onun düşüncelerinden doğrudan etkilenmiş olup, bu metinde verilen siyasî tavsiye ve fikirlerin tamamının Mevlânâ'ya ait olduğunu bu şekilde tasdik etmek mümkündür.
Keywords
Abstract
The culture of advising saltans as well as presenting social and political theories and ideas is noticeable in different periods of history. Sarı Abdullah Efendi (1584-1660) has written several works with his writing talent. The feature known as the commentator of Mesnevi, this hallmark has shown itself in most of his writings. He is one of the most well-known intellectuals of the seventeenth-century Ottoman period because he was in states’s service for a long time. His nasîhatnâme is not only a letter of advice but is a political treatise. Nasîhatü’l-Mülûk can be seen as a mirror of Rumi's the famous mystical figure of the thirteenth-century political ideas in the appearance of his writings. Sarı Abdullah Efendi has been head-on influenced by Rumi and his thoughts and that is how its possible to attest that the political advice and ideas which were given in this text all belong to Rumi.
Keywords
- Azamat, Nihat , "Sarı Abdullah Efendi". Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi , TDV Yayınları , c.36, 2009.
- Bütün, Murat. "Sari Abdullah Efendi, Nasihatu'l-Muluk Tergibun Li-Husni's-Suluk (110a-218b), ” İnceleme- Metin- Sözlük-Dizin. ". Master Thesis, Recep Tayyib Erdoğan University,2019.
- Gültaş, Serhat.. "Sarı Abdullah Efendi’nin Hayatı Eserleri ve Tasavvufi Görüşleri, " Master Thesis, Uludağ Univeursity,2014.
- Öztürk, Funda. 2018. "Sari Abdullah Efendi, Nasihatu'l-Muluk Tergibun Li-Husni's-Suluk (110a-218b): İnceleme-Metin- Sözlük-Dizi., "Master Thesis , Recep Tayyip Erdoğan University, 2018.
- Amiri, Tarahhum. “Akhlaq Der Mesnevi,” ( اخالق در مثنوی). Vol.267, January, 2008.Bayram, Fatih. “Sarı Abdullah’ın Düstûru’l-İnşâ’sındaki Serdarlık Beratları, ”
- FSM Scholarly Studies Journal of Humanities and Social Sciences, no 15, April, 2020.Bayru Çelebi, Esin . “Bir Değer Eğitimi Olarak Mesnevi, ” Sufi Studies, Vol:2 , 2010.
- Çakmaktaş, Büşraç. “İbn Arabi'nin Osmanlı Tasavvuf Düşüncesine Tesiri”:Sarı Abdullah Efendi Örnegi inOsmanlı Düşüncesi Kaynakları ve Tartışma Konular, ed. Fuat Aydın Metin Aydın-Muhammed Yetim, Mahya Yayıncılık, September , 2019.
- Demirdağ, Dilaver. “Tavusun Kuyruğu: Mevlana Ve Dünyevi İktidar, ” Türk Dünyası Bilgeler Zirvesi: Gönül Saltanları Buluşması , May , 2013.
- Fatohi, Mahmud. "Ta`mul-i Mawlana Jalaluddin Balkhi Ba Nehad- Ha-yi Qudrat Der Konya, " تعامل موالنا(.Journal Of Persian Language And Literature, no.21, Spring , 2013 ,جالل الدین بلخی با نهاد های قدرت در قونیه(
- Hacigökmen, Mehmet Ali. "Mevlana Celaleddin-İ Rumî’nin Selçuklu Saltanları İle İlişkiler,” Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 2016.
- حکومت و مردم در .Journal Of Politics Department Of Political Sciences, Vol.41, 2011 (موالنا
- )نقد .Journal Of Culture And Literature , 2009 ,(مثنوی
- Öztürk, Esma. 2018. "Ülker Aytekin “Sarı Abdullah Efendi Ve Mesnevî-İ Şerîf Şerhi, ” Hitit University, Journal Of Theology Studies no.34, C.17 , 2018.
- Journal Of .(اندیشه Political And International Research. Vol.26 , March , 2014.
- Ghazalyat ,” Hafez, Ganjoor, last accessed February 2021, https://Ganjoor.Net/Hafez/.
- Mesnevi ,” Mawlana, Ganjoor, last accessed February 2021, https://Ganjoor.Net/Moulavi/. Saleminejad, Hossein. 2021. "واژه یاب، لغتنامٔه دهخدا و دیکشنری انگلیسی و عربی".
