Author :
Abstract
Son dönemlerde artan rekabet karşısında işletmeler rakipleri karşısında iç ve dış çevrelerini analiz ederek kaynak ve yeteneklerine uygun stratejiler belirlediklerinde rekabet üstünlüğü sağlamaktadırlar. Bu çalışmada farklılaştırma stratejileri ile rekabet gücü elde etmiş olan işletmelerin işletme performansına sağladığı katkının ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Türkiye’de ISO birinci 500 ve ikinci 500 de bulunan ihracat ve ithalat yapan imalatçı işletmelerden anketler toplanmış, araştırma modeli ve hipotez oluşturulmuştur. Toplanan anketler sonucunda verilerin doğruluk ve güvenilirliğini ispat etmek için istatistik paket programları kullanılarak faktör analizi, korelasyon ve regresyon analizleri yapılmıştır. Yapılan analizler sonucunda farklılaştırma stratejilerinin işletme performansına olumlu ve güçlü yönde etkisi olduğu tespit edilmiştir. İşletmeler ürün ve hizmetlerde farklılaştırma stratejileri uyguladıklarında pazarda rekabet üstünlüğü elde ederek, performans ve karlılıklarını artıracakları sonucuna ulaşılmıştır.
Keywords
Abstract
In the face of increasing competition in the recent period, businesses provide competitive advantage when they analyze their internal and external environment and comply with their resources and abilities. In this study, it is aimed to reveal the contribution of companies that have achieved competitive power with differentiation strategies to the performance of their businesses. Turkey ISO first 500 and second 500 questionnaires from the manufacturers who export and import business that collected research model and hypotheses are formulated. As a result of the collected questionnaires, factor analysis, correlation and regression analyzes were performed by using statistical package programs to prove the accuracy and reliability of the data. As a result of the analysis, it has been determined that differentiation strategies have a positive and strong effect on business performance. When businesses apply differentiation strategies in products and services, it is concluded that they will gain a competitive advantage in the market and increase their performance and profitability.
Keywords
- Acar, A. Z. (2008) .’’ Rekabet Avantajı Sağlamada Kaynaklara Dayalı İşletme Yeteneklerinin Rolü:
- Acar, A. Z. (2008) .’’ Rekabet Avantajı Sağlamada Kaynaklara Dayalı İşletme Yeteneklerinin Rolü: Üretim İşletmelerinde Uygulamalı Bir Araştırma’’. Doktora Tezi, 2008.
- Acar, A. Z. & Zehir, C. (2010). “The Harmonized Effects of Generic Strategies and BusinessCapabilities on Business Performance”. Journal of Business Economics and Management, 11(4), 689- 711.
- Agyapong, A, ;Ellis, F. & Domeher, Daniel. (2016).’’ Journal of Small Business and Entrepreneurship’’. Regina. Cilt 28, sayı 6, 2016: 449-477.
- Akbolat, M. & Işık, O. (2012).’’ Hastanelerde Rekabet Stratejileri ve Performans’’. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, s. 401-424.
- Antoncic, B.; & Hisrich, R. D. (2001). “Intrapreneurship: Construct Refinement And Cross-Cultural Validation”. Journal of Business Venturing, 16, 495-527.
- Bakan, İ. & Sezer, B. (2020). “Pazara İlk Giren Mi Yoksa Takipçi Olarak İkinci Giren Mi Olmak?Pazara Giriş Sırasının Avantajları ve Rekabet Üzerindeki Önemi”. BMIJ, (2020), 8(1): 502- 518 doi: http://dx.doi.org/10.15295/bmij.v8i1.1292
- Claver-Cortes, E. ;Pertuse-Ortega, E, M. & Molina-Azorin Jose, F. (2012). ‘’Characteristics ofOrganizational Structure Relating to Hydrid Competitive Strategy: Implications for Performance’’. Journal of Bussiness Research. 65, s. 993-1002.
- Cuervo-Cazurra, A.; Carneiro, J.; Finchelstein, D,.; Duran, P.;Gonzalez-Perez. M A.; Montoya, M.A.; Borda R, Armando, F.; Maria T. L. & Newburry, W. (2019). ‘’Multinational Business Review’’. (Emerald Group Publishing Limited). Cilt. 27, sayı 2, s. 141-177. 37p.
- Çeviren, S. M. (2014). “Ters Lojistik ve Geri Kazanım Maliyetlerinin İşletme PerformansıÜzerindeki Etkilerinin İncelenmesi”. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Dess, G.G. & Davıs. P.S. ( 19849. “Porter’s (1980) Generic Strategies As Determinants Of Strategic Group Membership And Organizational Performance”. Acad. Manage. 1984. J. 27(3):467-487.
- Dickson, R. P, Ginter L. J.(1987). ‘’Market Segmentation, Product Differentiation, and Marketing Strategy’’. Journal of Marketing, Cilt. 51, s. 1-10.
- Eren, E. (2005).’’ Stratejik Yönetim ve İşletme Politikası’’. İstanbul: Beta Basım Yayım A.Ş. İstanbul: Beta Basım Yayım A.Ş.
- Eren, Ş. (2014). “Jenerik Rekabet Stratejilerinin Firmaların İhracat Performansına Etkisi”. Journal of Yaşar University.9 (34). 5998-6022.
- Field, A. (2007).’’ Discovering Statistics Using SPSS’’. 3rd Ed. Sage Pub, London.
- Fornell, C.& Larcker D. F. (1981).’’ Evaluating Structural Equation Models With Unobservable Variables and Measurement Error’’. Journal of Marketing Research, 3950.
- Göktaş, A. (2019). ’’ Sürdürülebilir Rekabet Üstünlüğü Sağlamada Rekabet Stratejileri ve Yenilik Yönetiminin Rolü.’’, Marmara Üniversitesi Tez Koleksiyonu, 35693.
- Grewal, R. & Tansuhaj, P. (2001).’’ Building Organizational Capabilities for Managing EconomicCrisis: The Role of Market Orientation And Strategic Flexibility’’. Journal of Marketing. Cilt.65, sayı 2 (Apr.), pp.67-79.
- Kaleka, A. (2002). ‘’Resources and Capabilities Driving Competitive Advantage İn Export Markets: Guidelines for İndustrial Exporters’’. Industrial Market Management. Cilt. 31, s. 273–283.
- Kamaşak, R. (2010).’’ Jenerik Rekabet Stratejilerinin İşletme Karlılığı ve Pazar Performansına Etkisi’’. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi. s,47-64.
- Kaplan,M.;Çelik.A & Turak Kaplan,B (2019), “Beş Kuvvet Modeline Bağlı Olarak Isparta SağlıkHizmetleri Sektörü Rekabet Analizi”,Balkan and Near Eastern Journal of Social Sciences Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi Kaplan et al, 2019: 05 (01) 115-121.
- Kılıç, S. & Yörükoğlu Ö. (2020). “Pazar ve Inovasyon Yönelimliliğin İhracat İşletmelerininInovasyon ve İhracat Performansına Etkileri”, BMIJ, 8(1): 45-81 doi: http://dx.doi.org/10.15295/bmij.v7i5.1408
- Levitt, T. (1980). ‘’Marketing success through differentiation of anything’’. Harvard Business Review. s. 83-92.
- Mas-Ruız, F. J.; Nıcolau-Gonzalbez, J. L. & Ruız-Moreno F. (2002).’’ Foreign expansion strategy and performance’’. International Marketing Review. 19, 4/5, s.348 – 368.
- Mesci, M. (2011). “Bilgi yönetimi, yenilik ve işletme performansı arasındaki ilişkide aradeğişkenlerin etkisi: Beş yıldızlı otel işletmelerinde bir araştırma”. Yayınlanmamış doktora tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Oflazoğlu, S. & Koçak A. (2012). ‘’Stratejik yönlülüklerin yenilik ve performans üzerindeki etkisi’’.Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(1), Outlook,71,Chapter IV. s.30.119-140.
- Özdamar, K. (2004). ‘’Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi (Çok Değişkenli Analizler)’’. Kaan Kitabevi, Eskişehir.
- Ömürbek N. & Yılmaz, H. (2009).’’ İleri İmalat Teknolojileri Kullanımı Üzerine Bir Uygulama’’. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı. Issue 21.
- Pallant, J. (2013). ‘’SPSS Survival Manual’’. McGraw-Hill Education (UK).
- Porter, E. M. (1980). ‘’Competitive Strategy: Techniques for Analyzing Industries and Competitors’’. The Free Press, New York.
- Porter, E. M. (2000). ‘’Rekabet Stratejileri Sektör ve Rakip Analizi Teknikleri’’. (Çev, Gülen Ulubilgen). Sistem Yayınları. Birinci basım, İstanbul, Kasım. Istanbul, November. s. 12-43.
- Porter, E. M. (2010). ‘’Rekabet Stratejisi, Sektör ve Rakip Analizi Teknikleri’’ (Çeviri: Gülen Ulubilgen), 1. Basım, Sistem Yayıncılık, İstanbul. s. 45.
- Prajogo, I. D. (2006). ‘’The Relationship Between Innovation and Business Performance—AComparative Study Between Manufacturing and Service Firms’’. Knowledge and Process Management. 2006: Cilt.13, s. 218– 225.
- Ries, A. & Trout J. ‘’Pazarlamanın 22 Kuralı’’ (22 Rules of Marketing”). (Çev. Murat Yaz). (1.baskı). İstanbul: MediCat Yayınları. (Eserin orijinali 1993’te yayınlandı). 2015. s. 13-89.
- Rosenzweıg, E, D, Roth,; Ventkatraman. A.; Dean Jr. & James W. (2003). “The İnfluence of Anİntegration Strategy On Competitive Capabilities and Business Performance: an Exploratory Studyof Consumer Products Manufacturers”. Journal of Operations Management. Vol.21, pp.437-456. Sadler, P. (2003).’’ Strategic Management’’. (2 nd ed.). Kogan Page. London, UK. s. 166.
- Sharp, B. & Dawes J. ‘’What is differentiation and how does it work’’? Journal of Marketing Management, 2001: Vol.17, s.739-759.
- Sivaslıoğlu, F. (2019). ‘’Rekabet Gücünün Belirleyicileri Olarak Firma Yetenekleri, Farklılaştırma Stratejileri ve Firma Performansı İlişkisi’’: Doktora Tezi.
- Soldberg C, A. & Durrieu, F. (2008).’’ Strategy Development in İnternational Markets: A Two Tier Approach’’. International Marketing Review, Cilt,25 no, 5, s, 520-543.
- Trout, J. & Rivkin S. (2011). ‘’Farklılaş ya da Öl – Ölümcül Rekabet Çağında Hayatta KalmanınSırları’’ (Çev. B. Adıyaman).(2.baskı). İstanbul: Media Cat Yayınları. (Eserin orijinali 2008’de yayınlandı). s. 15-265.
- Virvilaite, R,; Seinauskiene B. & Sestokiene G. (2011).’’ The Link Between Standardization /Adaptation of International Marketin Strategy and Company Performance’’. Engineering Economics. 22(1): s. 106-117.
- Wiggins, R. & Ruefli, T. (2002).’’ Sustained Competitive Advantage: Temporal Dynamics and theIncidence and Persistence of Superior Economic Performance’’. Organization Science, cilt. 13. No.1, s.81-105.
- Wijayanto A, Suhadak, Dzulkirom M, Nuzula N, F. ( 2019). “The Effect Of Competıtıve Advantageon Fınancıal Performance and Fırm Value: Evıdence from Indonesıan Manufacturıng Companıes”. RJOAS, 01. 04. DOI 10.
- Yavuz, Ç. (2010). “İşletmelerde İnovasyon-Performans İlişkisinin İncelenmesine Dönük Bir Çalışma”. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 5, (2), 143-173.
- Yücel, A. (2019). “İhracat Pazarlaması Stratejileri ile Firma Performansı İlişkisi”. Firat University Journal of Social Sciences / Sosyal Bilimler Dergisi. Vol. 29 Issue 1, p205-225. 21p.
- Zahra, S.; A.N,; Donald O. & El-Hagrassy, G. M. (2002).’’ Competitiveanalysis and new ventureperformance: understanding the impact of strategic uncertainty and venture origin’’. Entrepreneurship Theory and Practice, Cilt 27 (Fall), s.1-28.
