Author :
Abstract
Sosyal güvenlik, insan hakkı olmakla birlikte devletin yürütmekle yükümlü olduğu bir politikadır. Diğer sosyal politika tedbirleri gibi gelirin yeniden dağılımını sağlayan sosyal politika araçlarından biridir. Sosyal güvenlik sosyal politika aracı olarak sosyal adaleti gerçekleştirme hedefi ölçüsünde başarılı olabilir. Türkiye’de sosyal güvenlik reformu ile farklı finansman sistemine sahip sigorta türleri genel sağlık sigortası kapsamında birleştirilerek hizmet sunucusu rolünü sosyal güvenlik kurumu üstlenmiştir. Bu amaçla sosyal güvenlik reformu kapsamında genel sağlık sigortası uygulamasına geçilmiştir. Genel sağlık sigortası ile kamunun finansmana katılımı sağlanarak halkın sağlık hizmetine ulaşılabilirliğini kolaylaştırmak hedeflenmiştir. Bu çalışmanın amacı 2012 yılından itibaren zorunlu olarak uygulanmaya başlanan genel sağlık sigortasına yönelik 2014-2018 yıllarını kapsayan değerlendirme yapmaktır. Yeni bir modele uyum ve eksik yönlerine yönelik revizyon çalışmaları yapmak genellikle uygulama sonrası 2 yılı kapsar. Dolayısıyla değerlendirme için başlangıç yılı 2014 olarak seçilmiş ve 2018 yılı değerlendirme bitiş yılı olarak belirlenmiştir. Genel sağlık sigortası uygulamasına ait veriler sigortalı nüfus, sosyal güvenlik kapsamı, sağlık harcama dağılımı, genel sağlık sigortası prim alacakları ve aktif/pasif dağılımı olarak değerlendirilmiştir. Sosyal güvenlik sistemini yakın dönemde nüfusun yaşlanması, sağlık hizmeti talep artışı ve ekonomik kayıpların ürettiği sorunlara çözüm üretmek için zorlu bir sınav beklemektedir.
Keywords
Abstract
Although social security is a human right, its implementation is a policy under the state's responsibility. It is one of the social policy tools that enable the redistribution of income such as other social policy measures. Social security can succeed as a social policy tool to the extent that it aims to achieve social justice. With social security reform in Turkey, insurance types with different financing systems were combined within the scope of general health insurance and the social security institution assumed the role of the service provider. For this purpose, general health insurance was implemented within the scope of the social security reform. General health insurance is aimed to facilitate public access to health services by ensuring public participation in financing. This study aims to make assess the general health insurance, which has been compulsorily implemented since 2012, covering the years 2014-2018. Adapting to a new model and making revisions for the shortcomings usually takes 2 years after implementation. Therefore, the starting year for the evaluation was chosen as 2014, and 2018 was determined as the end year of the evaluation. The data of the general health insurance application were evaluated as the insured population, social security coverage, the distribution of health expenditure, general health insurance premium receivables, and active/passive distribution. In the near term, a tough challenge awaits the social security system in producing solutions to problems generated by population aging, increased demand for health care, and economic losses.
Keywords
- Alper, Y. (2019). Sosyal Politika. Dora Yayıncılık (Ed.), Sosyal Güvenlik (s. 205-250). Bursa.
- Alper, Y. (2019). Sosyal Politika. Dora Yayıncılık (Ed.), Sosyal Güvenlik (s. 205-250). Bursa.
- Alper, Y. & Özgökçeler, S. (2016). “Türk Sosyal Güvenlik Reformu ve Sosyal Adalet”, Sosyal Güvenlik Dergisi, 6(2): 9-27.
- Arıcı K. (2011). “Sosyal Sigorta Sisteminin Karadeliği: Sigortalı Sayılmayanlar Düzenlemesi”, Sosyal Güvenlik Dergisi, 1(1): 48-61.
- Arpa, A. T. & Kolçak, M. (2017). “Türkiye ve OECD Ülkelerinde Sosyal Güvenlik Harcamaları”, Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(3): 651-677.
- Atasever, M. (2014). Türkiye’de Sağlık Hizmetlerinin Finansmanı ve Sağlık Harcamalarının Analizi 2002-2013 Dönemi. Ankara: Sağlık Bakanlığı Yayını.
- Aydın, S. (2014). “Yaşlanan Türkiye’ye Sağlık Politikası Üretmek”, Sağlık Düşüncesi ve Tıp Kültürü Dergisi, 32: 48-53.
- Bostancı, Y. (2008). “Sosyal Güvenlik Hukukunda Genel Sağlık Sigortası”, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 16(1): 145-173.
- Bulut, M. (2011). “Sosyal Güvenlik Sistemlerinde Sosyal Yardım ve Türkiye’de Durum”, Yardım ve Dayanışma, 2(3): 57-64.
- Cural, M. (2016). “Türk Sosyal Güvenlik Sisteminin Mali Yapısı ve Sisteme Yapılan Bütçe TransferlerininEkonomik Yansımaları”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(2): 693-706.Dertli, N. (2015). “Genel Sağlık Sigortası ve Gelir Testi: Statü Eşitsizliğinden Gelir Eşitsizliğine”, Mülkiye Dergisi,Doğan, A. & Kabayel, M. (2017). “Sosyal Güvenlik ve Sosyal Güvenlik Harcamaları Üzerine Değerlendirmeler”, Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(2): 217-240.
- DELOİTTE (2012). Sağlık Sektörüne Genel Bakış. www.yased.org.tr/Files/TURKIYE_SALIK_SEKTORU_RAPORU.pdf (06.06.2020).
- Ekin A. (2012). “Genel Sağlık Sigortasından Yararlanma Şartları ve Esasları”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 4: 40-55.
- Erol, H. & Özdemir, A. (2018). “Türkiye’de 1980 Sonrası Sağlık Politikalarında Dönüşüm ve Sağlık Harcamalarına Etkileri”, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 119-143.
- Greenwood, R. & Hinings, C.R. (1996). “Understanding Radical Organizational Change: Bringing Together The Old And The New Institutionalism”, Academy of Management Review, 21(4): 1022-54.
- Gökbunar, A.R., Uğur, A. & Durmaz, S. (2016). “Yaşlı Nüfusa Yönelik Sağlık Harcamalarının Azaltılmasında Kamusal Politikaların Önemi”, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1, 109-122.
- Gümüş, E. (2008). “Türk Sosyal Güvenlik Sisteminin Değerlendirilmesi ve Sosyal Güvenlik Kurumlarının Finansal Geleceği”, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar Dergisi, 45, 23-42.
- Gümüş, E. (2010). Türkiye’de Sosyal Güvenlik Sistemi: Mevcut durum, sorunlar ve öneriler. www.setav.org/turkiyede-sosyal-guvenlik-sistemi/ (11.06.2020).
- Günaydın, D. (2018). “Türkiye’nin Demografik Dönüşümü Çerçevesinde İşgücünün Yaşlanma Sorunu”, Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 11, 1-13.
- Işık Erol, S. (2016). “Küresel Bir Sorun Olarak Demografik Dönüşüm: Nedenleri, Etkileri ve Alınması Gereken Önlemler”, Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 37, 75-123.
- İstanbulluoğlu, H., Güleç, M. & Oğur, R. (2010). “Sağlık Hizmetlerinin Finansman Yöntemleri”, Dirim Tıp Gazetesi,KALKINMA BAKANLIĞI (2018). Sosyal Güvenlik Sisteminin Sürdürülebilirliği Özel İhtisas Komisyon Raporu. www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/Rapor.pdf (02.06.2020).
- Kaya, V., & Yalçınkaya, Ö. (2014). “Nüfus Ekonomik Büyüme Kaynağı Olabilir Mi? “En az üç çocuk” Politikasına Tarihsel Bir Bakış”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 1, 165-198.
- Kılavuz, E. (2010). “Sağlık Harcamalarındaki Artış ve Temel Bakım Hizmetleri”, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 29(2): 173-192
- Korucu Sezer, K. & Oksay, A.(2018). “Sağlık Hizmetlerinde Cepten Ödemelerin Bir Çeşidi: Katkı Payları”, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 32(3), 265-313.
- Kırmızı, E. & Hüseyinli, N. (2019). “Sosyal Güvenlik Hakkının Geleceği Üzerine Bir Değerlendirme”, Çalışma ve Toplum, 2, 1203-1236.
- Orhaner, E. (2006). “Türkiye’de Sağlık Hizmetleri Finansmanı ve Genel Sağlık Sigortası”, Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 1-19.
- Ökem, G.Z. (2014). Uzun Süreli Bakım Sistemleri ve Avrupa Birliği Deneyimleri. Nobel Yayıncılık (Ed.), Avrupa Birliği Ülkelerinde Yaşlılara Yönelik Uzun Süreli Bakım Sistemleri ve Uygulamaları, (s. 1-11). Ankara.
- Özmete, E. ve Hussein, S. (2017). Türkiye’de Yaşlı Bakım Hizmetleri: Avrupa’dan En İyi Uygulama Örnekleri ve Türkiye İçin Bir Model Tasarımı. Ankara: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Yayını.
- SAĞLIK BAKANLIĞI (2019). 2019 İstatistik Yıllığı. www.saglik.gov.tr/istatistik-yilliklari.html (14.06.2020).
- SAYIŞTAY RAPORU (2018). Sosyal Güvenlik Kurumu Denetim Raporu www.sayistay.gov.tr/tr/Upload/62643830/files/raporlar/.pdf.
- SOSYAL GÜVENLİK KURUMU (2018). 2018 İdari Faaliyet Raporu. www.sgk.gov.tr/wps/portal/sgk/tr/kurumsal/kurumsal_politikalar/faaliyet_raporu (10.06.2020).
- SOSYAL GÜVENLİK KURUMU (2018). İstatistikler. www.sgk.gov.tr/sgk/tr/kurumsal/istatistik (10.06.2020).
- SOSYAL GÜVENLİK KURUMU (2018). Sağlık Uygulama Tebliği. www.sgk.gov.tr/wps/portal/sgk/tr/kurumsal/ (06.06.2020).
- Sülkü, S.H. (2011). Türkiye’de Sağlıkta Dönüşüm Programı Öncesi ve Sonrasında Sağlık Hizmetlerinin Sunumu, Finansmanı ve Sağlık Harcamaları. Ankara: Maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı Yayını.
- Şener, Ü. (2010).Yoksullukla mücadelede sosyal güvenlik, sosyal yardım mekanizmaları ve işgücü politikaları. www.tepav.org.tr/upload/files.pdf (05.06.2020) .
- TÜRK TABİPLER BİRLİĞİ (2005). Genel Sağlık Sigortası. www.ttb.org.tr/kutuphane/gss2.pdf (01.06.2020).
- TÜRKİYE SİGORTA VE REASÜRANS BİRLİĞİ (2012). Türkiye Sigorta ve Reasürans Birliği 2023 Yılı Hedef ve Beklenti Raporu. www.tsb.org.tr2023Raporu.pdf (10.06.2020).
- TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ (2017). Türk Sağlık Sektörüne Genel Bakış. www.tobb.org.tr/tss- genel-bakis-tr.pdf (11.06.2020).
- Tatar, M. (2011). “Sağlık Hizmetlerinin Finansman Modelleri: Sosyal Sağlık Sigortasının Türkiye’de Gelişimi”, Sosyal Güvenlik Dergisi, 1 (1): 103-133.
- Topuz Kurt, S. (2009). “Türkiye’de Sosyal Devlet Harcamalarının Genel Eğilimi: 2001–2009 Yılları Arasında Yapılan Eğitim”, Sağlık ve Sosyal Koruma Harcamaları. Alternatif Politika, 1(1): 115-136.
- Van de Ven, A.H. & Poole, M.S. (1995). “ Explaining Development and Change In Organizations”, Academy of Management Review, 20(5): 510-40.
- Yenimahalleli Yaşar, G.(2019). “Genel Sağlık Sigortasının Tam Kapsayıcılık Düzeyi: On Yıllık Değerlendirme”, Çalışma Ortamı Dergisi, 20-23.
- Yılmaz, G.(2018). “Türkiye Sağlık Sisteminde Reformlar ve Politika Transferi”, Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 18(41), 179-206.
- Zengin, E., Şahin, A. & Özcan, S. (2012). “Türkiye’de Sosyal Yardım Uygulamaları”, Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(2): 133-142.
