Author :
Abstract
Tarihin en önemli gelişmelerinden birisi olan Bolşevik Devrimi sonrası yaşanan olay ve olgular, Devrim’in kendisi kadar etki yaratmış, tüm dünyayı yakından ilgilendiren başka sorunların da kapısını aralamıştır. Bu yazıda da, yaşanan bu sorunların belli başlı nitelikte olanları vurgulanacak, Türkleri de ilgilendiren kısımlarından bahsedilecektir. Ayrıca yazının ileriki kısımlarında, çoğunlukla Ukrayna kıyılarından yola çıkan bu insanların, ‘Beyaz Rus’ olarak adlandırılmalarına rağmen, birçok farklı etnik, dini ve sosyal gruptan oluşmalarının nedenleri anlatılacak, İstanbul’a ulaştıklarında hangi semt ve ilçelerde konakladıklarından bahsedilecektir. Balkan Harpleri ve I. Dünya Savaşı gibi Osmanlı Devleti için büyük bir yıkıma neden olan mücadeleler sonrasında milyonlarca Balkan Türkü ve Müslümanı’nı ağırlayan ve o dönemler 1 milyona yakın nüfusa sahip olan İstanbul, ‘nasıl oldu da 200 bine yakın Rus sığınmacıyı ağırladı?’ sorusunun cevabı da bulunmaya çalışılacaktır. Beyaz Rusların, Türk kültür, sanat ve sosyal hayatına katkılarının anlatılacağı son kısımlarda, ‘neden Türkiye’den ayrıldıkları’ da incelenecek, Nansen Pasaportu bağlamında sığınmacı, mülteci ve vatansızlık statüleri değerlendirilecektir.
Keywords
Abstract
The developments and events after the Russian Revolution which is one of the most important developments of history, made an impact as well as the Russian Revolution itself, leading to other issues concerning closely the whole World. In this essay, main issues of those said will be underlined and those concerning Turks will be mentioned. What is more, though this people who usually took to the road in Ukrainian shores are named ‘White Russian’, the reasons why they are comprised of various ethnic, linguistic and social groups will be explained, when they arrived in Istanbul, districts and neighborhoods they stayed will be referred. After the wars such as Balkan Wars and the First World War which gave rise to a massive destruction in the Ottoman Empire, the question of how Istanbul- hosting millions of Balkan Turks and Muslims with an approximately 1 million population- hosted about 200.000 Russian asylum seekers will be tried to answered. Furthermore, in the last sections in which White Russians’ contributions to Turkish culture, art and social life will be explained, the fact that they left Turkey will be analyzed, their asylum seeker, refugee and statelessness status will be evaluated in the context of Nansen Passport.
Keywords
- 1. Acar Kaplan, Kezban (2017). “Beyaz Rus Mültecilerinin Gözünden Milli Mücadele ve Ankara Hükümeti İle Olan İlişkileri”. Tarih İncelemeleri Dergisi, 32(2): 297-325.
- 2. Acar Kaplan, Kezban (2019). “Rusça ve Türkçe Kaynakların Işığında Beyaz Rus Mültecilerinin Anadolu’daki Yaşamları”. Tarih İncelemeleri Dergisi, 34(1): 1-22.
- 3. Ağayev, Elnur, İppolitov, S., Karpenko, S., Pivovar, Y. (2012). “1920’lerin Başında İstanbul’a Rus Göçü: Sayıları, Maddi Durumları, Ülkelerine Geri Dönüşleri”. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 1(3): 386-397.
- 4. Ar, Bilge (2019). “İşgal İstanbul’unun Kentsel Dönüşümünü Beyaz Ruslar Üzerinden Okumak”. YILLIK: Annual of Istanbul Studies, 1(1): 101-122.
- 5. Bakar, Bülent (2015). Esir Şehrin Misafirleri: Beyaz Ruslar. İstanbul: Tarihçi Kitabevi Yayınları.
- 6. Baran, Tülay Alim (2006). “Mütareke Döneminde İstanbul’daki Rus Mültecilerin Yaşamı”. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, 22(64-65-66): 119-140.
- 7. Benhür, Çağatay (2008). “Türk-Rus Siyasi İlişkileri (1917-1920)”. Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 0(19): 83-95.
- 9. Chesterton, Bridget Maria, Isaenko, A. V. (2014). “A White Russian in the Green Hell: Military Science, Ethnography, and Nation Building”. Hispanic American Historical Review, 94(4): 615-648.
- 10. Hieronymi, Otto (2003). “The Nansen Passport: A Tool of Freedom of Movement and of Protection”. Refugee Survey Quarterly, 22(1): 36-47.
- 11. Housden, Martyn (2010). “White Russians Crossing the Black Sea: Fridtjof Nansen, Constantinople and the First Modern Repatriation of Refugees Displaced by Civil Conflict, 1922-23”. Slavonic and East European Review, 88(3): 495-524.
- 12. Jackson, Ivor C. (2003). “Dr. Fridtjof Nansen a Pioneer in the International Protection of Refugees”. Refugee Survey Quarterly, 22(1): 7-20.
- 13. Köse, İsmail (2011). “Paris Barış Konferansı ABD Tutanaklarında Beyaz Ordu Liderleri Bolşevikler”. Karadeniz İncelemeleri Dergisi, 10(10): 135-149.
- 14. Olcay, Türkan (2018). “İstanbul’da Rus Mülteci Okulları (1920-1925)”. Turkish History Education Journal, 7(2): 325-343.
- 15. Özdemir, Fatih (2011). "İstanbul'dan İnsan Manzaraları: Türk Romanında Beyaz Ruslar". Cankaya University Journal of Humanities and Social Sciences, 8(2): 215-262.
- 16. Robinson, Paul F. (1999). “’Always with Honour’: The Code of the White Russian Officers”. Canadian Slavonic Papers, 41(2): 121-141.
- 17. Ross, John F. L. (2015). “Fridtjof Nansen and the Aegean Population Exchange”. Scandinavian Journal of History, 40(2): 133-158.
- 18. Roversi, Alessandra (2003). “The Evolution of the Refugee Regime and Institutional Responses: Legacies from the Nansen Period”. Refugee Survey Quarterly, 22(1): 21-35.
- 20. Tsvetkova, Tsvetelina (2018). “Turkish National Movement and Soviet Russia in Caucasus (1919-1922)”. Journal of Balkan and Black Sea Studies, 1(1): 77-114.
- 21. Ziflioğlu, Vercihan (2019). “Beni Unutma Rusyam”: Asırlık Sürgün. Ankara: Kuzey Işığı Yayınları.
