Author :
Abstract
Ekonomik faaliyetler arasında her geçen gün önemi artan imalat sanayi bölgesel kalkınma hususunda önemli bir role sahiptir. Coğrafi özellikler dikkate alındığında, içecek imalatı sektörü yüksek katma değer potansiyeli taşımaktadır. Bu çalışmada, Türkiye’de düzey-3 bölge ölçeğinde içecek imalatı sektörünün bölgesel uzmanlaşma düzeylerinin 2011-2023 yılları verilerine göre karşılaştırmalı olarak analiz edilmesi amaçlanmıştır. Belirtilen yıllara ait Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) yıllık istatistik verileri kullanılarak içecek imalatı sektörünün iller düzeyinde girişim ve istihdam parametreleri kullanılarak lokasyon katsayısı analizi ile illerin uzmanlaşma düzeyleri belirlenmiştir. 2011 ve 2013 yıllarına ait girişim ve istihdam parametrelerinden elde edilen uzmanlaşma düzeyleri karşılaştırılmıştır. Sektörün ağırlıklı olarak Marmara, Ege ve Akdeniz bölgelerinde yoğunlaştığı belirlenmiştir. Girişim sayısı, İstihdam verileri ve uzmanlaşma düzeyleri dikkate alındığında İstanbul, Tekirdağ, Bursa, Sakarya İzmir, Adana gibi iller ön plana çıkan iller olmuştur. Genel olarak içecek imalatının girişim ve istihdam açısından gelişme gösterse de imalat sanayisi içindeki payında azalma eğilimi gözlemlenmektedir. İçecek imalatı alt grupları dikkate alındığında alkolsüz içeceklerin imalatı en büyük paya sahiptir.
Çalışma, içecek imalatı sektöründe uzmanlaşmış ve uzmanlaşma potansiyeli yüksek illerin bölgesel kalkınma politikaları kapsamında desteklenmesi gerektiğini ortaya koymaktadır. Büyük ölçekli girişimlerin istihdam yaratma kapasitesinin artırılması ve küçük ölçekli girişimlerin rekabet gücünün desteklenmesi ile katma değeri yüksek ürünlerin imalatıyla dış ticaret açığının azaltılması sağlanabilir.
Keywords
Abstract
Among economic activities, the manufacturing industry, which is becoming increasingly important, has an important role in regional development. Considering geographical factors, the beverage manufacturing sector has high potential for added value. This study aims to comparatively analyze the regional specialization levels of the beverage manufacturing sector at the NUTS-3 regional scale in Turkey according to the data of 2011-2023. Based on the annual statistical data of the Social Security Institution (SGK) for the specified years, the specialization levels of the provinces were determined by location coefficient analysis using the enterprise and employment parameters of the beverage manufacturing sector at the provincial level. The specialization levels obtained from the enterprise and employment parameters of 2011 and 2013 were compared. It was determined that the sector is mainly concentrated in the Marmara, Aegean and Mediterranean regions. When the number of enterprises, employment data and specialization levels are taken into consideration, provinces such as Istanbul, Tekirdağ, Bursa, Sakarya, Izmir and Adana have emerged as key centers. Although beverage manufacturing has generally developed in terms of enterprise and employment, a decreasing trend is observed in its share in the manufacturing industry. When beverage manufacturing subgroups are taken into consideration, the manufacturing of non-alcoholic beverages has the largest share. The study reveals that provinces that are specialized in the beverage manufacturing sector and have high specialization potential should be supported within the scope of regional development policies. By increasing the job creation capacity of large-scale enterprises and boosting the competitiveness of small-scale enterprises, the foreign trade deficit can be reduced through the production of high value-added products.
