Author :
Abstract
Geleneksel halk müziğimiz, edebi açıdan sıla/hasret, gurbet, ölüm, ayrılık, vatan sevgisi gibi konuları işlemektedir. Genellikle bu konular üzerinde sözlü olarak icra edilen halk müziğimiz, günümüze yaklaştıkça geleneksel oyun havaları ve geleneksel dans müzikleri gibi farklı türlerle etkileşime girmiş ve bu sayede çalgısal özellikli türler de gelişmiştir. Dünyada yer alan pek çok müzik kültüründeki gibi geleneksel müziğimizin de kendine has bir yapısı ve kimliğini oluşturduğu biçimsel bir takım unsurları yer almaktadır. Özellikle ritmik ve dizisel açıdan diğer folklorik müziklerdeki gibi icra tavırlarını belirleyen ve etkileyen bu unsurlar, kültürlerarası açıdan farklılık gösterse de, müziğin ortak noktaları açısından belirli tekniklerle analiz edilebilmektedir. Bu sayede özellikle çalgısal türdeki türkülerimizin bu analizler sayesinde kimliği ortaya koyularak dünya kültür mirasındaki yeri tanımlanabilecektir. Bu çalışmanın amacı, geleneksel halk müziğimizdeki çalgısal türlerden seçilmiş olan 6 tür arasında yer alan çalgısal eserlerin analiz edilerek analitik açıdan nasıl bir yapıya sahip olduğunun betimsel olarak ortaya konmasının sağlanmasıdır. Bu türler, “Ağırlama, Bar, Boğaz Havası, Gelin Çıkarma Havası, Güvende ve Halay” olarak belirlenmiştir. Bu türler, önce genel hatlarıyla tanımlandıktan sonra, tür içinden seçilmiş olan ezginin incelemesi, ritmik, melodik, formal, dokusal ve çoksesliliğe uygunluk gibi açılardan değerlendirilecektir. Örnek seçimlerinde özellikle türe uygunluk esas alınmıştır. Yapılan analizler sonrasında bulgular, yöntemsel açıdan nitel ve betimsel olarak yorumlanacaktır. Bulguların değerlendirilmesi, çalışmanın amacı olan geleneksel halk müziği türlerinin analizi üzerinden bu ezgilerin çoksesleslendirilme aşamasındaki pratik yöntemlerin ortaya konulması, bu sayede sağlanacaktır. Çalışmanın önemi, bu sürece sağladığı katkıda ortaya çıkmaktadır. Çalışmanın, özellikle geleneksel halk müziğimizin ezgileriyle çokseslendirme ya da düzenleme yapacak olan müzik yaratıcılarına, müzik eğitmenleri ve öğrencilerine kaynak sağlaması düşünülmektedir.
Keywords
Abstract
Our traditional folk production works like modern homeland/longing, homelessness, death, pation, suffering and patriotism. Our actions related to the verbal struggle on these issues, interacting with different genres such as plays and action music, and thus the genres have developed instrumentally. Like many music cultures in the world, our traditional music has a unique structure and a set of formal elements that form its identity. These elements, which determine and affect the performance attitudes, especially in terms of rhythmic and sequential music, as in other folkloric music, can be analyzed with certain techniques in terms of the common points of the music, although they differ from cross-cultural point of view. In this way, the place of our folk songs in the world cultural heritage will be defined by revealing the identity of our folk songs, especially in instrumental genres, thanks to these analyses. The aim of this study is to analyze the instrumental works, which are among the 6 instrumental genres selected from the instrumental genres in our traditional folk music, and to provide a descriptive presentation of what kind of structure it has analytically. These types are determined and named as “Ağırlama, Bar, Boğaz Havası, Gelin Çıkarma Havası, Güvende ve Halay”. After these genres are defined in general terms, the examination of the selected melody will be evaluated in terms of rhythmic, melodic, formal, textural and polyphonic compatibility. Specimen compatibility was taken as a basis in the selection of specimens. After the analysis, the findings will be interpreted methodically, qualitatively and descriptively. Evaluation of the findings, the analysis of traditional folk music genres, which is the aim of the study, will be provided by revealing the practical methods in the polyphonic phase of these melodies. The importance of the study is revealed in the contribution it provides to this process. It is thought that the study will provide resources to music creators, music educators and students who will make polyphony with the melodies of our traditional folk music.
Keywords
- 1. Say, A. (2002). Müzik Sözlüğü. Müzik Ansiklopedisi Yayınları, Ankara.
- 2. Şen, Y. Ve Kıvanç, M. (2018). “Erzurum Yöresine Ait Oyun Havalarının Türler ve Sınıflandırma Yönünden Tespiti”, İnönü University Journal Of Culture And Art, 4(1): 27-40.
- 3. Tuncer, K. A. (2021). 20. Yy. Çoksesli Geleneksel Türk Müziğinde Stil ve Teknik, Eğitim Yayınevi, Konya.
- 4. Türkiye Kültür Portalı (2014). “Boğaz Havaları”, https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/denizli/kulturatlasi/bogaz-havalari (02.10.2014).
