SPOR TESİSLERİNDEN YARARLANAN 15-18 YAŞ ARASI ÖĞRENCİLERİN MADDE BAĞIMLILIĞINDAN KORUNMA ÖZ YETERLİLİĞİNİN ARAŞTIRILMASI (KEÇİÖREN BELEDİYESİ ÖRNEĞİ)
Author :
Abstract
Çalışma Keçiören Belediyesinin spor salonlarına giden gençlerin madde bağımlılığından korunma öz yeterlilik seviyelerini bazı değişkenlere göre incelemektir. Bu amaçla çalışmanın ilk bölümünde; madde ve madde bağımlılığı üzerinde durulmuş, bu kapsamda bağımlılık tanımı yapılmış, madde kullanımı ve sonuçları araştırılmış ve madde kullanımında risk etkenleri ve koruyucu etkenler üzerinde durulmuştur. İkinci bölümünde ergenlik ve gençlik döneminde madde kullanımı üzerinde durulmuş, bu amaçla ergenlik dönemi ve gençlik dönemi sorunları incelenmiş, ergenlik ve gençlik döneminde zararlı alışkanlık ve bağımlılık yapan maddelerin kullanım durumu araştırılmıştır. Üçüncü bölümde ise öz yeterlilik ve ergenlerde öz yeterlilik durumu araştırılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Eker, Akkuş ve Kapısız (2013) tarafından geliştirilen Ergenler İçin Madde Bağımlılığından Korunma Öz-Yeterlik ölçeği (MBÖ) kullanılmıştır. Araştırma IBM SPSS 20 programı kullanılmıştır. Öğrencilerin MBÖ alt faktörlerinden aldıkları puanlar betimsel analiz yöntemiyle gösterilmiştir. Analizin sonraki kısmında öğrencilerin demografik bilgileri ve ilgilendikleri spor dalı ile ilgili sorulara verdikleri cevapların MBÖ alt faktörlerinden aldıkları puanlara göre farklılaşıp farklılaşmadığına tek yönlü varyans analizi ve bağımsız örneklem t testi yöntemiyle test edilmiştir. Araştırma sonucunda yüzme sporu ile ilgilenen öğrencilerin diğer öğrencilere göre madde bağımlılığından korunma öz-yeterliklerinin daha yüksek olduğu görülmüştür.
Keywords
Abstract
The aim of this study is to investigate the self-efficacy levels of substance addiction prevention among the young people who go to the gymnasium of Keçiören Municipality according to some variables. For this purpose, in the first part of the study; In this context, the definition of addiction was made, substance use and its results were investigated and risk factors and protective factors were used. In the second part, substance use in adolescence and youth is discussed. For this purpose, the problems of adolescence and youth are examined. In the third part, self-efficacy and self-efficacy status of adolescents were investigated. In the study, the Self-Efficacy Scale for Adolescents' Prevention from Adolescents developed by Eker, Akkuş and Kapsız (2013) was used as data collection tool. IBM SPSS 20 program was used in the research. The scores obtained from the sub-factors of the students were shown by descriptive analysis method. In the next part of the analysis, one-way analysis of variance and independent sample t-test was used to determine whether the students' demographic information and their answers to the questions related to the sport they were interested in differed according to the scores obtained from the MBL sub-factors. As a result of the study, it was seen that the students who were interested in swimming sport had higher self-efficacy than other students
Keywords
- Akbaba, Z. (2012). Hastane ve sağlık kurumları yönetimi bilim dalı İstanbul’un Esenyurt ilçesindeki
- Akbaba, Z. (2012). Hastane ve sağlık kurumları yönetimi bilim dalı İstanbul’un Esenyurt ilçesindekiliselerde okuyan öğrencilerin riskli sağlık davranışları üzerine bir araştırma. Yüksek Lisans tezi, T.C. Beykent Üniversitesi.
- Akkuş, D., Karaca, A., Şener, D. K., & Ankaralı, H. (2017). Lise Öğrencileri Arasında Sigara ve Alkol Kullanma Sıklığı ve Etkileyen Faktörler. Anadolu Kliniği, 22(1), 36-45.
- Altıntaş, H., Temel, F., Benli, E., Çınar, G., Geliner, Ö., Gün, F. A., . . . Kundakçı, N. (2004). TıpFakültesi Birinci Sınıf Öğrencilerinin Madde Bağımlılığı ile İlgili Bilgi, Görüş ve Tutumları. Bağımlılık Dergisi, 5(3), 107-114.
- Arslan, H. N., Terzi, Ö., Dabak, Ş., & Pekşen, Y. (2012). Samsun İl Merkezindeki Lise Öğrencilerinde Sigara, Alkol ve Madde Kullanımı. Erciyes Medical Journal, 34(2), 79-84.
- Ateş, Y. (2011). Mahalli idarelerin sporla ilgili işlevleri ve spor kulüplerine yardımları. Sayder Dış Denetim Dergisi, 4.
- Boyacı, H., Çorapçıoğlu, A., Ilgazlı, A., Başyiğit, İ., & Yıldız, F. (2003). Kocaeli ÜniversitesiÖğrencilerinin Sigara İçme Alışkanlıklarının Değerlendirilmesi. Solunum Hastalıkları(14), 169-175.Çataloğlu, B. (2011). Madde kullanan ve kullanmayan ergenlerin psikolojik sağlamlık ve aile işlevleri açısından karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi, T.C. Dokuz Eylül Üniversitesi.
- Doğan, O. (2001). Sivas İlindeki Lise Öğrencilerinde Madde Kullanımı Yaygınlığı. Bağımlılık Dergisi, 2(2), 53-56.
- Eker, F., Akkuş, D., & Kapısız, Ö. (2013). Ergenler İçin Madde Bağımlılığından Korunma Öz-Yeterlik Ölçeği’nin Geliştirilmesi ve Psikometrik Değerlendirilmesi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 4(1), 7-12.
- EMCDDA. (2016). Avrupa Uyuşturucu Raporu. Nisan 30, 2018 tarihinde http://www.emcdda.europa.eu:
- Emekdar, G., Çıtıl, R., Önder, Y., Bulut, Y. M., Yaşayancan, Ö., & Kazancı, N. Ö. (2017). Tokat İliOrtaokul ve Lise Öğrencilerinde Sigara İçme Prevalansı ve Etkileyen Faktörler. Journal of Contemporary Medicine, 7(1), 58-66.
- Erdamar, G., & Kurupınar, A. (2014). Ortaöğretim Öğrencilerinde Görülen Madde Bağımlılığı Alışkanlığı ve Yaygınlığı: Bartın İli Örneği. Sosyal Bilimler Dergisi, 16(1), 65-84.
- Fergus, S. A., & Zimmerman, M. (2005). Adolescent Resillience: A Frame Work for Under Standing Healthy Development in the Face of Risk. Annual Review of Public Health, 26, 339-419.
- Güler, N., Güler, G., Ulusoy, H., & Bekar, M. (2009). Lise Öğrencileri Arasında Sigara, Alkol Kullanımı ve İntihar Düşüncesi Sıklığı. Cumhuriyet Tıp Dergisi, 31, 340-345.
- Hoffman, J. P. (2017). Family Structure and Adolescent Substance Use: An International Perspective. Substance Use & Misuse, 52(13), 1667-1683.
- İmamoğlu, A.,F. (1989). Spor tesisleri işletme politikası.Türkiye Amatör Sporu, 34.
- Kara, B., Hatun, Ş., Aydoğan, M., Babaoğlu, K., & Gökalp, A. S. (2003). Kocaeli İlindeki LiseÖğrencilerinde Sağlık Açısından Riskli Davranışların Değerlendirilmesi. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 46, 30-37.
- Karaküçük, S. (2008).Rekreasyon(6. Baskı). Gazi Kitabevi.
- Kulaksızoğlu, A. (2005). Ergenlik psikolojisi. (7.basım). Remzi Kitapevi. Kulaksızoğlu, A. (2007). Ergenlik psikolojisi. Remzi Kitabevi.
- McNeely, C. A., Nonnemaker, J. M., & Blum, R. W. (2002). Promoting School Connectedness:Evidence from the National Longitudinal Study of Adolescent Health. Journal of School Health, 72(4), 138-146.
- Measham, F. (2004). Play Space: Historical and Socio - Cultural Reflections on Drugs, LicensedLeisure Locations, Commercialisation and Control. International Journal of Drug Policy, 15(5-6), 337-345.
- MEB. (2009). Okulda Güvenlik Sorununa Yol Açan Etkenlerin Belirlenmesi. Mayıs 1, 2018 tarihindehttps://www.meb.gov.tr: https://www.meb.gov.tr/earged/earged/Okul_guvenligi.pdf adresindenMitchell, G. S., Gryczynski, J., O’Grady, K. E., & Schwartz, R. P. (2013). SBIRT for AdolescentDrug and Alcohol Use: Current Status and Future Directions. Journal of Substance Abuse Treatment, 44(5), 463–472.
- Ögel, K., Çorapçıoğlu, A., Sır, A., Tamar, M., Toto, Ş., Doğan, O., . . . Liman, O. (2004). Dokuz İldeİlk ve Ortaöğretim Öğrencilerinde Tütün, Alkol ve Madde Kullanım Yaygınlığı. Türk Psikiyatri Dergisi, 15(2), 112-118.
- Ögel, K., Ermağan, E., Eke, C. Y., & Taner, S. (2007). Madde Deneyen ve Denemeyen Ergenlerde Sosyal Aktivitelere Katılım: İstanbul Örneklemi. Bağımlılık Dergisi, 8(1), 18-23.
- Ögel, K., Karalı, A., Tamar, D., & Çakmak, D. (1998). Alkol ve Madde El Kitabı: Temel Kavramlar. İstanbul: AMATEM.
- Özmen, F., & Kubanç, Y. (2013). Liselerde Madde Bağımlılığı - Mevcut Durum ve Önerilere İlişkinOkul Müdürleri ve Öğretmenlerin Bakış Açıları. Turkish Studies-International Periodaical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(3), 357-382.
- TUBİM. (2011). EMCDDA 2011 Ulusal Raporu. Nisan 30, 2018 tarihinde http://www.narkotik.pol.tr:
- http://www.narkotik.pol.tr/TUBIM/Documents/TURKIYE%20UYUSTURUCU%20RAPORU%20 2011.pdf adresinden alındı
- Ünlü, A., & Evcin, U. (2010). İstanbul’da Liseli Gençler Arasındaki Madde Kullanım Yaygınlığı veDemografik Faktörlerin Etkileri. Nisan 30, 2018 tarihinde http://www.literatursempozyum.com: http://www.literatursempozyum.com/pdf/m_1403691022.pdf adresinden alındı
- Ünlü, A., & Evcin, U. (2014). 2008 ve 2010 Yılları Arasında İstanbul Bağcılar İlçesinde GençlerArasında Madde Kullanım Yaygınlığı, Risk ve Koruma Faktörlerinin Değerlendirilmesi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(3), 127-140.
- Walther, C. A., Pedersen, S. L., Cheong, J., & Molina, B. S. (2017). The Role of Alcohol Expectanciesin the Associations between Close Friend, Typical College Student, and Personal Alcohol Use. Substance Use & Misuse, 52(12), 1-11.
- Yıldız, E.,U. (2009). İzmir liselerinde sigara, alkol, madde kullanım yaygınlığı, hazırlayıcı ve koruyucu faktörler. Doktora Tezi, T.C. Ege Üniversitesi.
- Yüncü, Z., Saatçıoğlu, H., Aydın, C., Özbaran, N. B., Altıntoprak, E., & Köse, S. (2014). Bir ŞehirEfsanesi: Madde Kullanmaya Başlama Yaşı Düşüyor mu? Nisan 30, 2018 tarihindehttp://www.literatursempozyum.com: http://www.literatursempozyum.com/pdf/m_1420637421.pdf adresinden alındı
- Zor, C. (2005).Ortaöğretim Öğrenci Ailelerinin Uyuşturucu Madde Kullanımının Zararları İleKorunma Yolları Hakkındaki Görüşleri (Ankara İli Örneği).Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi.
