OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMENLERİNİN OKUL ÖNCESİ EĞİTİM VE OKUL ÖNCESİ EĞİTİM PROGRAMI KAVRAMLARINA İLİŞKİN METAFORİK ALGILARI
Author :
Abstract
Bu araştırma okul öncesi öğretmenlerinin “Okul öncesi eğitim” ve “Okul öncesi eğitim programı” kavramlarına yönelik sahip oldukları algıları metaforlar aracılığıyla ortaya çıkarmak amacıyla yapılmıştır. Çalışma nitel araştırma desenlerinden olgubilim desenine göre yürütülmüştür. Araştırmanın verilerine 2019-2020 eğitim öğretim yılı, güz döneminde Eskişehir il merkezinde görev yapmakta olan 54 kadın, 4 erkek toplam 58 okul öncesi öğretmeninin “Okul öncesi eğitim …… gibidir, Çünkü ……” ve “ Okul öncesi eğitim programı ….. gibidir, çünkü……..” cümlelerini tamamlamasıyla ulaşılmıştır. Araştırma kapsamında toplanan veriler içerik analizi tekniği ile analiz edilmiş ve ardından analiz edilen veriler yorumlanmıştır. Elde edilen bulgulara göre öğretmen adayları “okul öncesi eğitim” kavramı için 42 “okul öncesi eğitim programı” kavramı için 56 geçerli metafor üretmiştir. Üretilen bu metaforlar daha sonra ortak özellikleri ve benzetme yönleri dikkate alınarak kategorileştirilmiştir. Bu işlem sonucunda “okul öncesi eğitim” kavramı için sekiz, “okul öncesi eğitim programı” kavramı için on üç kategoriye ulaşılmıştır. Okul öncesi öğretmenlerinin “okul öncesi eğitim” kavramına yönelik geliştirdikleri metaforlarda olumsuz bir algı ifadesine rastlanmazken ve “okul öncesi eğitim programı” kavramı için aynı durum ortaya çıkmamıştır. Okul öncesi eğitim programına yönelik geliştirilen bazı metaforlara, okul öncesi eğitim programın yenilenmesi gerektiği, sınırlayıcı olduğu, gereksiz teferruatlar barındırdığı yönünde gerekçeler sunulmuştur.
Keywords
Abstract
This research was conducted to reveal the perceptions of preschool teachers about the concepts of "preschool education" and "preschool education program" through metaphors. The study was carried out according to the phenomenology pattern, one of the qualitative research designs. According to the data of the study, 58 preschool teachers, 54 females and 4 males, working in the city center of Eskişehir in the fall semester of the 2019-2020 academic year, stated that “Preschool education is like ……, Because ……” and “Preschool education program is like ….., because……..” is reached by completing the sentences. The data collected within the scope of the research were analyzed with the content analysis technique and then the analyzed data were interpreted. According to the findings, preservice teachers produced 42 valid metaphors for the concept of "preschool education" and 56 valid metaphors for the concept of "preschool education program". These produced metaphors were then categorized by considering their common features and analogy aspects. As a result of this process, eight categories for the concept of "preschool education" and thirteen categories for the concept of "preschool education program" were reached. While there was no negative perception expression in the metaphors developed by preschool teachers for the concept of "preschool education", the same situation did not arise for the concept of "preschool education program". Reasons have been presented for some metaphors developed for the preschool education program that the preschool education program should be renewed, that it is restrictive and contains unnecessary details.
Keywords
- Abazoğlu, İ., Yıldırım, O. & Yıldızhan, Y. (2016). “Geçmişten Günümüze Türk Eğitim Sisteminde Öğretmen
- Abazoğlu, İ., Yıldırım, O. & Yıldızhan, Y. (2016). “Geçmişten Günümüze Türk Eğitim Sisteminde Öğretmen Yetiştirme”, Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6: 143-160.
- Afacan, Ö. (2011). “Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının ‘Fen’ ve ‘Fen Ve Teknoloji’ Öğretmeni Kavramına Yönelik Metafor Durumları”, E-Journal of New World Sciences Academy, 6 (1): 1242-1254.
- Akbulut, S., Özdemir, E.E. & Cıvğın, H. (2017). “Ortaokul öğrencilerinin kitap ve okumak kavramları üzerine metaforik algıları”, Turkish Journal of Primary Education, 2: 30-43.
- Akınoğlu, O. & Doğan, S. (2012). “Eğitimde Program Geliştirme Alanına Yeni bir Kavram Önerisi: ProgramOkuryazarlığı”. 21. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, 12-14 Eylül 2012, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
- Alpaslan, S. & Özen Kutanis, R.Ö. (2007) “Bilimsel Bilgi Üretiminde Metaforların Rolü: Destek mi, Engel mi?”, Bilgi, 2: 1-17.
- Altan, M.Z. (2014). “Türkiye’nin Eğitim Çıkmazı: Girişimci Öğretim-Girişimci Öğretmen”. Ankara: Pegem Yayınları.
- Altun, S.A. & Apaydın, Ç. (2013). “Kız ve erkek öğretmen adaylarının ‘eğitim’ kavramına ilişkin metaforik algıları”, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 3(3): 329-354.
- Aşıcı, M. (2009). “Kişisel ve sosyal bir değer olarak okuryazarlık”, Değerler Eğitimi Dergisi, 7(17): 9-25.
- Arastaman, G., Öztürk-Fidan, İ.& Fidan, T. (2018). “Nitel araştırmada geçerlik ve güvenirlik: Kuramsal bir inceleme”, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1): 37-75.
- Avcı, F. & Atik, H. (2020). “Okul öncesi ve sınıf öğretmenlerinin “Web 2.0 araçları” kavramına yönelik metaforik algıları ve görüşleri”, Nitel Sosyal Bilimler, 2(2): 142-165.
- Baltacı, A. (2019). “Nitel araştırma süreci: Nitel bir araştırma nasıl yapılır?”, Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2): 368-388.
- Bektaş, M., & Karadağ, B. (2013). “İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin yardımlaşma değerine yönelik geliştirdikleri metaforların incelenmesi”, Turkish Studies, 8(8): 271-286.
- Çakmak, Ö.Ç., Neslitürk, S. & Asar, H. (2014). “Okul öncesi öğretmenlerinin “veli” kavramına ilişkinmetaforik algıları”, Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18: 679-712. DOI: 10.14520/adyusbd.794
- Çetinkaya Özdemir, E. & Kaya, B. (2021). “Sınıf öğretmeni adaylarının okuma ve yazma becerisine ilişkin metaforik algıları”, Milli Eğitim Dergisi, 50 (231):129-145. DOI: 10.37669/milliegitim.717988
- Aydın, F. (2013). “Üniversite Öğrencilerinin “Çevre” Kavramına İlişkin Metaforik Algıları”, Doğu Coğrafya Dergisi, 16(26): 25-44.
- Baran, M., Yılmaz, A., & Yıldırım, M. (2007). “Okul Öncesi Eğitimin Önemi ve Okul Öncesi EğitimYapılarındaki Kullanıcı Gereksinimleri Diyarbakır Huzurevleri Anaokulu Örneği”. Diyarbakır Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 8: 27-44.
- Dağlıoğlu, H.E. (2010). Üstün yetenekli çocukların eğitiminde öğretmen yeterlikleri ve özellikleri. Milli Eğitim Dergisi, 40(186): 72-84.
- Döş, İ. (2010). “Aday Öğretmenlerin Müfettişlik Kavramına İlişkin Metafor Algıları”, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(3): 607-629.
- Duran, A. & Dağlıoğlu H.E. (2017). “Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Üstün Yetenekli Çocuklara İlişkin Metaforik Algıları”, GEFAD / GUJGEF, 37(3): 855-881.
- Ekici, G. & Akdeniz, H. (2018). “Öğretmen Adaylarının “Sınıfta Disiplin Sağlamak” Kavramına İlişkinAlgılarının Belirlenmesi: Bir Metafor Analizi Çalışması”, Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 33: 26-37.
- Erdem, C. (2018). “Identifying University Students’ Perceptions Of ‘English’ Through Metaphors”. International Online Journal of Education and Teaching (IOJET), 5(3): 565-577.
- Erdem, C. & Eğmir, E. (2018). “Öğretmen Adaylarının Eğitim Programı Okuryazarlığı Düzeyleri”. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(2): 123-138.
- Erkan, S., Uludağ, G. & Dereli, F. (2016). “Okul Öncesi Öğretmenleri, Okul Yöneticileri Ve EbeveynlerinAile Katılımına İlişkin Algılarının İncelenmesi”. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1): 221-240.
- Ertürk, R. (2017). İlkokul Öğrencilerinin Öğretmen Kavramına İlişkin Metaforik Algıları. E-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 8 (3), 1-15, DOI: 10.19160/ijer.285232
- European Parliamentary Research Service (2020). Rethinking education in the digital age.https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/STUD/2020/641528/EPRS_STU(2020)641528_EN.pdf adresinden erişilmiştir.
- Forceville, C. (2002). “The İdentification Of Target And Source in Pictorial Metaphors”. Journal of Pragmatics, 34: 1-14.
- Giren, S. & Durak, E. (2015). “Okul Öncesi Öğretmenlerinin Oyuncak Kavramına İlişkin Metaforik Algıları”,Bartın University Journal of Faculty of Education, 4(2): 561-575. DOI: 10.14686/buefad.v4i2.5000143590
- Gözel, Ü. & Gündoğdu, K. (2021). Öğrencilerin oyun kavramına yönelik metaforik algıları. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 11(1): 135-158. DOI: 10.18039/ajesi.741036
- Gürkan,G., Özgün, B.B., & Kahraman, S. (2017). “Öğretmen Adaylarının Bilgi Kavramına İlişkin Metaforik Algıları”. İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 4 (8): 1-18.
- Harman, G. & Çökelez, A. (2017). “Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Kimya, Fizik Ve BiyolojiKavramlarına Yönelik Metaforik Algıları”, Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 46(46): 75-95. DOI: 10.15285/maruaebd.280029
- Jackman, H.L. (2012). Early education curriculum: A child’s connection to the world (5th ed.). Wadsworth
- Jensen, D.F.N. (2006). “Metaphors As a Bridge to Understanding Educational and Social Contexts”, International Journal of Qualitative Methods, 5(1): 1-17.
- İnel, Y., Urhan, E. & Ünal, A. İ. (2018). “Ortaokul Öğrencilerinin Adalet Kavramına İlişkin Metaforik Algıları”, Anadolu Journal of Educational Sciences International, 8(2), 379-402.
- Korkmaz, F. & Ünsal, S. (2016). “Okul Öncesi Öğretmenlerin ‘‘Teknoloji’’ Kavramına İlişkin MetaforikAlgılarının İncelemesi”, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(35), 194-216. Kövecses, Z. (2002). “Metaphor A Practical İntroduction”. New York: Oxford University.
- Kuyucu, Y., Şahin, M., ve Kapıcıoğlu, O., (2013). “Okul Öncesi Öğrencilerinin Çocuk Kavramına İlişkin Sahip Oldukları Zihinsel İmgeler”, Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(2): 43-53.
- Lakoff, G. & Johnson, M. (1980). “Metaphors We Live by”, Chicago: Chicago University Press.
- Memduhoğlu, H.B., Dalçiçek, E. (2016). “Öğretmenlerin Rehberlik Servisine İlişkin Metaforik Algıları”, The Journal of Academic Social Science Studies, 48: 137-148
- Milli Eğitim Bakanlığı. (2013). “Okul Öncesi Eğitim Programı”. Ankara: Temel Eğitim Genel Müdürlüğü.
- Milli Eğitim Bakanlığı. (2019). “National Education Statistics-Formal Education”. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
- Morgan, G. (1998). “Yönetim Ve Örgüt Teorilerinde Metafor”. İstanbul: MESS Yayınları.Nikitina, L. & Furuoka, F. (2008). “A language teacher is like: Examining Malaysian students’ Perceptions ofLanguage Teacher Sthrough Metaphor Analysis”, Electronic Journal of Foreign Language Teaching, 5(2): 192-205.
- Ornstein, A.C. & Hunkins, F.P. (2017). “Curriculum: Foundations, Principles and Issues.” Vivar: Pearson Education.
- Önal, İ. (2010). “Tarihsel Değişim Sürecinde Yaşam Boyu Öğrenme ve Okuryazarlık: Türkiye Deneyimi. Bilgi Dünyası”, 11(1): 101-121.
- Saban, A. (2004). “Giriş Düzeyindeki Sınıf Öğretmeni Adaylarının “Öğretmen” Kavramına İlişkin İleri Sürdükleri Metaforlar”. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(2): 131-155.
- Saban, A. (2008). “Okula İlişkin Metaforlar”. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 55:459-496.
- Semerci, Ç. (2007). “’Program Geliştirme’ Kavramına İlişkin Metaforlarla Yeni İlköğretim Programlarına Farklı Bir Bakış”. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 31(2): 125- 140.
- Stone, S.J. & Lindsey, G. (1998). “Reviews of research: Brain Research And İmplications For Early Childhood Education”, Childhood Education, 75(2): 97-100.
- Sönmez, V. (2009). “Program Geliştirmede Öğretmen El Kitabı”. Ankara: Anı Yayıncılık.
- Şencan, H. (2005). “Sosyal Ve Davranışsal Ölçümlerde Güvenilirlik ve Geçerlilik”. Seçkin Yayıncılık.
- Şenel, T. & Aslan, O. (2014). “Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Bilim ve Bilim İnsanı Kavramlarına İlişkin Metaforik Algıları”, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(2).
- Tok, E. (2018). “Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Oyuna İlişkin Algıları: Metafor Analizi Örneği”, Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(2): 599-611. DOI: 10.24106/kefdergi.404885
- Toprakcı, E. (2012). “Rethinking Classroom Management: A New Perspective, A New Horizon”. E-International Journal Of Educational Research (E-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi), 3(3): 84-110.
- Turan, M., Yıldırım, E. & Tıkman, (2016). “Öğretmen Adaylarının Eğitim ve Bazı Temel Kavramlara İlişkin Metaforik Algıları”. M. Education Sciences (NWSAES), 11(4): 217-242.
- Tutkun. Ö. (2010). “21. Yüzyılda Eğitim Programının Felsefi Boyutları”, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(3): 993-1016
- Uyanık, Ö., & Kandır, A. (2010). “Okul Öncesi Dönemde Erken Akademik Beceriler”, Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 3(2): 118-134.
- Vural Ekinci, D. & Kocabaş, A. (2016). “Okul Öncesi Eğitim Ve Aile Katılımı”, Elektronik Sosyal BilimlerYar Yıldırım, V. (2020). “Development Of Teachers’ Curriculum Literacy Scale: Validity and ReliabilityStudy”, İnonü University Journal of the Faculty of Education, 21(1): 208-224. DOI: 10.17679/inuefd.590695 Yavuzer, H. (2003). “Çocuğu Tanımak ve Anlamak”. Ankara: Remzi Kitapevi.
- Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2016). “Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri”. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Yılmaz, A., & Yanarateş, E. (2020). “Determination Of Metaphorical Perceptions Of Prospective Teachers OnThe Concept Of “Water Pollution” Through Triangulation”, Kastamonu Education Journal, 28(3): 1500-1528.
