Author:
Abstract
Tarihin en erken dönemlerinden itibaren Anadolu ve Anadolu dışındaki farklı kültür bölgelerinde yaşayan toplumların, sosyo-kültürel yapıları, dinsel inanışları ve sanat anlayışları hakkındaki bilgilere arkeolojik kazılar sonucunda ortaya çıkartılan buluntular sayesinde ulaşmak mümkündür. Tarihsel gelişim içerisinde Neolitik Dönem olarak tanımlanan dönemde ilk kez ortaya çıkan yerleşik hayat, toplumların tarım, hayvancılık ve üretime dayalı bir sistem kurmasını zorunlu hale getirmiştir. Bu önemli gelişme ile birlikte dönemin toplumları, çanak çömlek üretimine ve kullanımına ihtiyaç duymuşlardır. Toplumların sanat anlayışları hakkındaki bilgilere bazı arkeolojik buluntular sayesinde olduğu gibi, seramik buluntular sayesinde de ulaşmak mümkündür. Anadolu’da Neolitik Dönem ile birlikte ortaya çıkan boyalı seramik geleneğinin, farklı kültür bölgelerinde malzeme, teknik, motif ve bezeme anlayışı bakımından farklılıklar gösterdiği anlaşılmaktadır. Anadolu’da Kalkolitik Dönem boyalı seramik geleneği, farklı kültür bölgelerinde yaşayan toplumların, boyalı seramik üretim tekniklerini ve sanat anlayışlarını ortaya koyması bakımından büyük önem taşımaktadır. Çalışma kapsamında, Orta Anadolu, Batı Anadolu ve Marmara Bölgesi’nde yürütülen arkeolojik kazı çalışmaları sonucunda ortaya çıkartılan boyalı seramik buluntular hakkında değerlendirme yapılmaya çalışılacaktır. Çalışma kapsamında; Ilıpınar, Orman Fidanlığı, Demircihöyük, Çatalhöyük Batı, Kuruçay, Hacılar ve Beycesultan’da yürütülen arkeolojik kazı çalışmaları sonucunda ortaya çıkartılan boyalı seramik buluntular değerlendirilmeye çalışılacaktır. Çalışma kapsamında, Anadolu’nun Kalkolitik Dönem’e tarihlendirilen farklı bölgelerinde arkeolojik kazılar sonucunda ortaya çıkartılan boyalı seramiklerin üretim teknikleri, formları, motif ve bezeme anlayışları üzerinde durularak değerlendirilmeye çalışılacaktır. Anadolu’da Kalkolitik Dönem’de arkeolojik kazılar sonucunda ortaya çıkartılan boyalı seramik geleneği ile ilgili olarak yerli üretim teknikleri ve sanat anlayışları ile farklı bölgeler arasında kurulan ticari, ekonomik ve sosyo-kültürel ilişkiler sonucunda ortaya çıkan sanat anlayışları hakkında değerlendirme yapılmaya çalışılacaktır.
Keywords
Abstract
It has been possible to reach information about socio cultural structures, religious beliefs and senses of art of the societies living in different cultural regions both in Anatolia and outside Anatolia thanks to findings taken out as a result of archaeological excavations since the early periods of history. Throughout its historical development, settled life, which emerged for the first time in the period defined as Neolithic Period, made it compulsory for the communities to establish a system based on agriculture, animal breeding and production. With this important development, the societies of that time needed to produce and use ceramics. It is possible to reach the information about senses of art of the communities thanks to not only some archaeological findings but also some ceramic findings. It is understood that the painted ceramic tradition emerging in Anatolia with Neolithic Period exhibits differences in terms of material, technique, motif and sense of decoration in different cultural regions. Chalcolithic painted ceramics tradition in Anatolia bears great importance since it reveals painted ceramics production techniques and sense of arts in societies in different cultural regions. Within the context of the study, an evaluation will be tried to be done about painted ceramic findings taken out as a result of archaeological excavations carried out in Central Anatolia, West Anatolia and Marmara Region. Within the cover of the investigation, painted ceramic findings taken out in the archaeological excavation activities in Ilıpınar, Orman Fidanlığı, Demircihöyük, Çatalhöyük Batı, Kuruçay, Hacılar and Beycesultan will be studied. Within the context of the study, the production techniques, forms, motifs and senses of decoration of the painted ceramics taken out in the end of the archaeological excavations in different regions of Anatolia and dated to Chalcolithic Period will be emphasized and tried to be evaluated. Evaluation about senses of art appearing as a result of commercial, economic and socio cultural relations established between different regions together with local production and senses of art related to tradition of painted ceramics take out in the end of archaeological excavations in Anatolia in Chalcolithic Period.