SINIF TEORİLERİNDE İKİ ANA YOL BİR KAVŞAK: SINIFI KARL MARX, MAX WEBER VE PIERRE BOURDIEU İLE OKUMAK
Author:
Abstract
Sınıf kavramı toplumsal meseleleri ve toplumsal değişimi anlamaya yardım eden önemli bir analitik araçtır. İlk olarak 19. Yüzyılda ekonomi-politik meseleleri analiz ederken Karl Marx tarafından teorize edilen sınıf, daha sonra sosyolojinin önemli kavramları arasına girmiştir. Sınıf teorisinde sınıf, kategorik olarak ekonomik sermayeye işaret etmektedir. Bu teoride sınıfı belirleyen temel kriter gelir düzeyidir ve toplumu sınıflara bölen, ekonomik sermaye düzeyleri arasındaki eşitsiz farklılıktır. Klasik sosyolojinin bir diğer önemli ismi Max Weber de 20. Yüzyılın kapitalist toplumlarını çözümlerken, yine sınıf kavramından yararlanmıştır. Max Weber, “sınıf durumu” ve “sınıf” kavramı için ekonomik sermayenin önemli olduğunu, fakat sınıfın sosyal boyutu için hayat tarzı ve formel eğitim gibi “statü durumu” belirleyicilerinin de rol oynadığını ileri sürmüştür. Bir diğer sınıf kuramcısı Fransız sosyolog Pierre Bourdieu toplumsal sınıfı, sermaye, alan ve habitus kavramları ile açıklar. Bu kavramlar birbirinden ayrılmayan ve biri diğerini yapılandıran ya da inşa eden bileşenlerdir. Bu bağlamda, bu çalışma klasik sosyolojinin iki ismi Karl Marx ve Max Weber ile bu iki sosyolojik gelenekten beslenen ancak ikisini de aşan bir sosyolog olarak Pierre Bourdieu’nun sınıf teorilerini açıklamak ve bu teorileri karşılaştırarak tartışmayı amaçlamaktadır.
Keywords
Abstract
The concept of class is an important analytical tool that helps to understand social issues and social change. The class, which was first theorized by Karl Marx when analyzing economic-political issues in the 19th century, later became one of the important concepts of sociology. In class theory, class categorically refers to economic capital. In this theory, the basic criterion that determines the class is the income level and it is the unequal difference between levels of economic capital divides society into classes. Another important name of classical sociology, Max Weber, also utilized the concept of class when analyzing the capitalist societies of the 20th century. Max Weber argued that economic capital was important for the concept of “class situation” and “class” however, he also claimed that “status” determinants such as lifestyle and formal education played a role in the social dimension of the class. One another class theorist, French sociologist Pierre Bourdieu, describes the social class with the concepts of capital, field and habitus. These concepts are inseparable components and construct one another. In this context, the study aims to explain and discuss class theories of Karl Marx and Max Weber who are two names of classical sociology and Pierre Bourdieu as a sociologist who is fed by these two sociological traditions but exceeded both.