ÖZEL EĞİTİM OKULLARINDA ÇALIŞAN ÖĞRETMENLERİN TÜKENMİŞLİK NEDENLERİ VE TÜKENMİŞLİĞE İLİŞKİN ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
Author:
Abstract
Bu çalışmada; özel eğitim okullarında çalışan öğretmenlerin tükenmişlik nedenleri ile çözüm önerileri araştırılmıştır. Çalışma nitel araştırma yaklaşımı çerçevesinde olgubilim deseni kullanılarak düzenlenmiştir. Çalışma 2018-2019 eğitim-öğretim yılında Amasya’da bulunan özel eğitim okullarında çalışan öğretmenlerle gerçekleştirilmiştir. Çalışmaya amaçlı örneklem yöntemlerinden tipik örneklem seçimi yöntemi kullanılarak 14 katılımcı katılmıştır. Veri toplama aracı olarak araştırmacılarca ilgili literatür tarandıktan sonra oluşturulan üç soru kullanılmıştır. Veriler betimsel analiz yöntemi ile çözümlenmiştir. Verilerin çözümlenmesi için araştırmacılar tarafından ilgili literatürün taranması ve toplanan veriler göz önüne alınarak çeşitli temalar belirlenmiştir. Bu temalar çerçevesinde veriler çözümlenmiştir. Katılımcılar öğretmenlerin tükenmişlik kavramını 1) bıkkınlık, 2) yorgunluk, 3) isteksizlik, 4) vazgeçme ve 5) umutsuzluk şeklinde algıladıklarını ifade etmişlerdir. Ayrıca katılımcılar tükenme nedenlerini ise 1) öğretmenin kendisine bağlı sorunlar, 2) materyallere bağlı sorunlar, 3) iş yüküne bağlı sorunlar, 4) eğitim sistemine bağlı sorunlar, 5) okul yöneticilerine bağlı sorunlar, 6) öğretmen arkadaşlarının tutumuna bağlı sorunlar ve 7) velilere bağlı sorunlar şeklinde gruplandırmışlardır. Son olarak katılımcılar, tükenmişliğin ortadan kaldırılması için 1) öğretmenlere yönelik öneriler, 2) materyallerin zenginleştirilmesi, 3) iş yükünün azalması, 4) sistemin işlevselleştirilmesi, 5) yöneticilerin eğitilmesi, 6) meslektaşların eğitilmesi ve 7) velilere yönelik eğitimlerin arttırılması şeklinde bazı önerilerde bulunmuşlardır.
Keywords
Abstract
In this research; the causes of burnout and solution suggestions of teachers working in special education schools have been investigated. The current research has been organized by phenomenological research design which is one of the qualitative research approaches. This research has been accomplished in special education schools in Amasya, the 2018-2019 academic year. 14 participants have been determined by the typical sample selection method which is one of the purposeful sampling methods. As a data collection tool, three questions were developed after investigating the related literature. The data has been analyzed by descriptive analysis method. To analyze the data, various themes have been determined by the researchers considering the related literature and the collected data. All collected data has been scrutinized within the framework of these themes. The participants have stated that they perceive burnout syndrome as 1) boredom, 2) fatigue, 3) unwillingness, 4) surrender, and 5) hopelessness. Furthermore, the participants have listed the reasons for burnout as 1) problems related to teachers, 2) lack of enough materials, 3) excessive workload, 4) distortions in the system, 5) problems related to school administrators, 6) problems associated to the attitude of other teachers, and 7) problems connected to parents. To over burnout, the participants have lastly offered the following suggestions; 1) suggestions for teachers, 2) enriching the materials, 3) reducing the workload, 4) functionalization of the system, 5) educating school administrators, 6) educating the colleagues, and 7) increasing the training for parents.