Author:
Abstract
Ahlak, insanlık var olduğu günden beri insanların gündeminde olmuş, tüm tartışma konuları içinde yerini almıştır. Ahlak ile başlayan, etik ve ilkeleri ile süren ve iş ahlakı konusuyla işletmelerin de kapsamına giren bu konu üzerinde birliktelik sağlanamayan bir konu olarak hale hala canlılığını korumaktadır. Sanayi devrimi ile birlikte ülkelerin daha ciddi araştırmaya başladığı, çoğu zaman ihmal edilen ama hiçbir zaman gündem dışında kalamayacak kadar önemli bir konudur ahlak konusu. Avrupa ve A.B.D’ de üzerine sürekli araştırma yapılan, belirli ve standart bir normlar kalıbı içine sokulmak için uğraşılan ahlak ve iş ahlakı hale istenilen düzeylerde değildir. Geçmişten birkaç yıl öncesine kadar bakıldığında ülkemiz, ahlâki düzey açısından dünyadaki diğer ülke insanlarına her açıdan örnek olmuş, diğer milletler bizi bu konuda neredeyse parmakla göstermişlerdir. Özellikle adil, adaletli, çalışkan, güvenilir, misafirperver ve sözünün eri olarak diğer toplumlara nam salınmıştır. Ülkemizde de Osmanlı ile başlayan, töre, ahilik, lonca ve gedik gibi çalışmaları ile gelişen ahlak ve iş ahlakı, çoğu zaman işletmeler tarafından göz ardı edilmiş, yozlaştırılmış, çıkarlar için kullanılmıştır. İnsanımızın giderek tembelleştiği, çalışmaktan kaçınarak kolay ve kısa yoldan para kazanma arzusuna kapıldığı, liyakat ve ehliyet yerine adam kayırmacılığın ön plana çıktığı, rüşvet alıp vermenin doğal karşılandığı bu nedenle de diğer ülkelerin nezdinde iş ahlakı olarak kırık nota sahip ülkelere arasına girdiğini görmekteyiz. İnsanların ve işletmelerin daha çok para kazanma hırsı, bireysel çıkarların işletmenin ya da toplumun menfaatlerinin önünde tutulması, işletmelerin rekabet ortamı var olma yaşam savaşına dönüştürmesi, duyarsızlık vb. sebeplerle iş dünyasında iş ahlâkına aykırı çok sayıda farklı ve olumsuz davranışlarla karşılaşılmaktadır. Günümüzde iş ahlakının geliştirilmesi için birçok dernek, sivil toplum örgütü, üniversiteler çalışmalar yapmışlardır. Devlet tarafından ortaya konan iş ahlakı normları bu kurum ve kuruluşlar tarafından daha da geliştirilmeye, toplumların menfaatleri yönünde uygulama birlikteliği yönünde bir çaba içine girilmiştir. Ülkemizde mevcut ahlak ve iş ahlakı normlarının çağın gerisinde kaldığı görülmüş, başta devlet kurumları olmak üzere diğer tüm paydaşlar ortak bir noktada karar almak için çalışmalarını yürütmektedirler. Bu makalede; ahlâk, etik ve iş ahlâkı ile ilgili ülkemizde sivil toplum örgütleri, üniversiteler, dernekler ve devlet eliyle yapılan çalışmalara değinilmiş ve bu konuda yapılması gereken çalışmalar hakkında önerilerde bulunulmuştur. İşletmelerde çalışana dair ahlaki normların belirli bir standarda bağlanması halinde hem işletmelerde verimliliğin arttığı hem de çalışanların kendilerini daha güvende, huzurlu ve mutlu oldukları sonuçlarına ulaşılmıştır.
Keywords
Abstract
Morality has been in the management of people since the day of existence of humanity and has been included in all discussion topics. It still maintains its vitality as a subject that cannot be united on this subject, which starts with morality, continues with ethics and needs, and which is also covered by business ethics discussion and commercial. With the industrial revolution, it lives more seriously in schools, it is a moral issue that is often neglected but never left out of the agenda. Ethics and business ethics, which are constantly researched in Europe and the USA, and which are tried to put a certain and standard norms into the mold, are still not at the desired levels. Until a few years ago in the past, it tried to work, gave every example of exit to the people of other countries who are morally forward, other nations almost pointed us in this regard. In particular, it has become famous in other societies as fair, just, hardworking, reliable, hospitable and as the servant of its guests. Ethics and business ethics, which started with the Ottomans in our country and developed with works such as customs, ahi order, guild and gedik, were often ignored, corrupted and used for interests by businesses. We see that our people have become lazier, they want to make money easily and quickly by avoiding working, nepotism comes to the fore instead of merit and license, and bribery is considered natural, so we see that they are among the countries with broken business ethics in other countries. The ambition of people and businesses to earn more money, keeping individual interests ahead of the interests of the business or society, businesses turning the competitive environment into a struggle for existence, insensitivity etc. Many different and negative behaviors against business ethics are encountered in the business world due to various reasons. Today, many associations, non-governmental organizations and universities have worked to improve business ethics. An effort has been made to further develop the business ethics norms set forth by the state by these institutions and organizations, and to apply them together in the interests of the societies. It has been seen that the current moral and business ethics norms in our country are behind the times, and all other stakeholders, especially government institutions, are working to make decisions on a common point. In this article; In this study, the studies carried out by non-governmental organizations, universities, associations and the state on morality, ethics and business ethics in our country were mentioned and suggestions were made about the studies that should be done in this regard. If the moral norms of the employees in the enterprises are tied to a certain standard, it has been concluded that both the productivity in the enterprises increase and the employees feel more secure, peaceful and happy.