Author :
Abstract
Meslek seçimi bireyin gelecek planını yapmasında ve gelecekte yaşamdaki duruşunu belirlemesinde en önemli unsurlardan biridir. Kişisel yetenekler, imkanlar, gelecekteki kariyer hedefi, istekler, sosyal özellikler gibi unsurlar meslek seçiminde etkili olan objektif kriterler olarak görülebilir. Ancak bireyler meslek kararı verirken sübjektif etkilere de kapılabilmektedir. Çeşitli imkansızlıklar, ailenin ve çevrenin etkisi, gelecek kaygısı gibi etkenler bireyleri uygun meslek seçiminden uzaklaştırmaktadır. Bireyin kendisine uygun doğru mesleği seçebilmesi için objektif ve doğru karar vermesi gerekmektedir. Özyeterlilik kavramı bireyin özgüveninin artmasını sağlamakla birlikte doğru değerlendirme, karar verme ve dış etkilere karşı koyma yetilerini artırmaktadır. Kişinin yaşamındaki olumlu ve olumsuz etkenler, geçmiş yaşamı, sosyal çevre gibi birçok etken özyeterliliği etkilemektedir. Özyeterlilik bireyin yaşamını idame ettirmesinde değerlendirme, problem çözme, karar verme gibi konularda etkili olan, bireyin özgüveninin yüksek olmasını sağlayan bir etkendir. Özyeterlilik unsuru birçok alanda olduğu gibi meslek seçiminde de verilen kararları etkilemektedir. Araştırmada, hemşirelik bölümü öğrencilerinin özyeterlilik durumu ile meslek seçimi arasındaki ilişki incelenmiştir. Öğrencilerin demografik özelliklerinin meslek seçimin etkilemesinin yanı sıra özyeterlilik düzeyinde göre de meslek seçiminde farklılıklar olduğu tespit edilmiştir. Özyeterliliği yüksek olan bireylerin meslek seçiminde daha etkin ve uygun kararlar verdikleri belirlenmiştir.
Keywords
Abstract
Choosing a profession is one of the most important factors in making an individual's future plan and determining his / her future stance. Factors such as personal abilities, opportunities, future career goals, aspirations, social characteristics can be seen as objective criteria that affect the choice of profession. However, individuals may have subjective effects when making a professional decision. Factors such as various impossibilities, the impact of the family and the environment, and future anxiety distract individuals from appropriate choice of profession. The individual has to make an objective and correct decision in order to choose the right profession for himself. The concept of self-efficacy increases the individual's self-confidence and increases the ability of correct assessment, decision-making and resisting external influences. Many factors such as positive and negative factors in the person's life, past life and social environment affect self-efficacy. Self-efficacy is an effective factor in issues such as assessment, problem solving and decision-making in maintaining an individual's life. As in many areas, self-efficacy affects the decisions taken in the choice of profession. In this research, the relationship between self-efficacy and occupational choice of nursing students was examined. In addition to the effect of the demographic characteristics of the students on the choice of profession, it was found that there were differences in the choice of profession according to the level of self-efficacy. It has been determined that individuals with high self-efficacy make more effective and appropriate decisions in career choice.
Keywords
- Altunçekiç A., Yaman, S., Koray Ö., (2005), Öğretmen Adaylarının Öz-Yeterlik İnanç Düzeyleri Ve
- Altunçekiç A., Yaman, S., Koray Ö., (2005), Öğretmen Adaylarının Öz-Yeterlik İnanç Düzeyleri VeProblem Çözme Becerileri Üzerine Bir Araştırma (Kastamonu İli Örneği), Kastamonu Eğitim Dergisi, Cilt:13 No:1 93-102.
- Bandura, A. (1986). Social foundations of thought and action: A social cognitive theory. Prentice- Hall, Inc.
- Bandura, A. (1994). Self-efficacy. In V. S. Ramachaudran (Ed.), Encyclopedia of human behavior (Vol. 4, pp. 71-81). New York: Academic Press.
- Chen, G., Gully, S. M., & Eden, D. (2004). General self‐efficacy and self‐esteem: Toward theoreticaland empirical distinction between correlated self‐evaluations. Journal of organizational Behavior, 25(3), 375-395.
- Cüceloğlu D. (1987), İnsan İnsana, Altın Kitaplar Yayınevi, 1. Baskı, İstanbul.
- Çelikkaleli Ö., Çapri, B., (2008), Genel Yetkinlik İnancı Ölçeği’nin Türkçe Formunun Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 17, Sayı 3, 2008, s.93–104.
- Erci, B. (2006), Reliability And Validity Of The Turkish Version Of Generalized Perceived Self- Efficacy Scale, Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi Cilt: 9 Sayı: 2.
- Jerusalem M, Schwarzer R (1992). Self-efficacy as a resource factor in stress appraisal processes. InSelf-efficacy: Thought control of action. Editor: Ralf Schwarzer, Washington, DC: Hemisphere 195- 213.
- Kurbanoğlu S., (2004) Öz-Yeterlik İnancı ve Bilgi Profesyonelleri İçin Önemi, Bilgi Dünyası, 5(2): 137-152.
- Kuzgun Y. (1982) Mesleki Rehberliğin Bireyin Yetenek Ve İlgilerine Uygun Meslekleri Tanımalarına Etkisi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları, Ankara.
- MEB. Megep Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi. Akademik, Spor ve Sanat Eğitim Alanları, MEB Yayını, 2006:5-10.
- Önler E., Saraçoğlu G,V., (2010), Hemşirelikte Meslek Seçimi Ölçeğinin Güvenilirlik ve Geçerliliği, Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi, 3(2), 78-85.
- Özgüven E.İ. (2001) Çağdaş Eğitimde Pskolojik Danışma ve Rehberlik, 3. Baskı, Pdrem Yayınları, Ankara.
- Özoğlu SÇ. (1997) Psikolojik ve Rehberlik, Turan Yayınevi, Ankara.
- Reddan, G. (2015). Enhancing students self-efficacy in making positive career decisions. Asia - Pacific Journal of Cooperative Education, 16(4), 291-300.
- Sarıkaya T., Khorshid, L., (2009), Üniversite Öğrencilerinin Meslek Seçimini Etkileyen Etmenlerinİncelenmesi: Üniversite Öğrencilerinin Meslek Seçimi, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 393-423. Velioğlu, P. (1982) Hemşirelikte Yönetim. Meteksan, Ankara.
- Telman C. (2002), Başarıya Giden Yolda Meslek Seçimi. Epsilon Yayıncılık, İstanbul.
- Yıldırım F., İlhan İ.,Ö., (2010), Genel Özyeterlilik Ölçeği Türkçe Formunun Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması, Türk Psikiyatri Dergisi 2010;21(4):301-8.
- Zysberg, L, Berry, D. M. (2005) Gender and Students’ Vocational Choices in Entering the Field of Nursing, Nursing Outlook, Volume:53, Number:4, pp:193-198.
