SUSUZ YAZ FİLMİNDE DOĞANIN BİR ANLATICI OLARAK KONUMLANMASININ TOPLUMSAL KÜLTÜR-DOĞA İLİŞKİSİ BAĞLAMINDA ELE ALINMASI
Author :
Abstract
Bu çalışmada, Metin Erksan'ın "Susuz Yaz" filminde doğa unsurlarının bir anlatıcı olarak nasıl konumlandırıldığı konusu öz olarak ele alınmıştır. Konu üzerinde araştırmalar derinleştikçe Anadolu kültürünün, dolayısıyla eski Türk kültürünün bu filmdeki doğa unsurlarının kullanımlarına yansımaları ortaya çıkmıştır. Bu bağlamda, filmdeki karakterlerin bu doğa öğeleriyle ilişkisi ve onlara verdiği tepkilerle birlikte gelişen olaylar, filmin ana konusu, devinimi, kırılma noktaları, karakterlerin belirginleşmesi toplumsal hafızayı ortaya çıkaran çalışmalar göz önünde bulundurularak ele alınmıştır. Dolayısıyla bu çalışmanın dayandığı temel varsayım, toplumsal gerçekçi yönetmen Metin Erksan'ın sinemanın toplum kültüründen ayrı tutulamayacağı düşüncesiyle "Susuz Yaz" filminde bir toplumsal kültür-doğa ilişkisi kurarak toplumsal hafıza kodları kullandığı hipotezidir. Buradan hareketle eski Türkler'in doğa öğeleri ile olan ilişkisi ve tepkilerinin benzerlikleri ile filmdeki Anadolu Türkleri'nin doğa ile ilişkisi ve tepkileri "Susuz Yaz" filmi üzerinden araştırılmıştır. Araştırmada film detaylıca seyredilmiş, eski Türk dünyasındaki doğa unsurları ile ilgili yazılı ve görsel materyaller incelenmiştir. Bütün çalışmalar bir araya getirilmiş ve eski Türkler'in doğa unsurlarıyla olan ilişkileri ile yakın dönem Anadolu Türkleri'nin aynı doğa unsurlarına benzer tepkilerinin Metin Erksan'ın "Susuz Yaz" filminde buluşması detaylandırılmış ve bu sayede filmde doğa unsurlarının bir anlatıcı olarak nasıl konumlandırıldıkları göstergebilimsel analiz yöntemi temel alınarak ortaya koyulmuştur.
Keywords
Abstract
In this study, the subject of how nature elements are positioned as a narrator in Metin Erksan's "Susuz Yaz" movie is taken into consideration. As the researches on the subject deepened, the reflections of the Anatolian culture, and therefore the old Turkish culture, on the use of the elements of nature in this film emerged. In this context, the relationship of the characters in the film with these nature elements and the events that develop along with their responses, the main subject of the film, the movement, the breaking points, the prominence of the characters are taken into consideration by considering the studies that reveal the social memory. Therefore, the basic assumption that this study is based on is the hypothesis that social realistic director Metin Erksan established social memory codes by establishing a social culture-nature relationship in the movie "Susuz Yaz" with the idea that cinema cannot be separated from social culture. From this point of view, the relationship and reactions of old Turks with nature elements and the analogy and reactions of Anatolian Turks in the movie with nature were investigated through the film "Susuz Yaz". In the research, the film was watched in detail, and written and visual materials related to the elements of nature in the old Turkish world were examined. All the studies have been brought together and the relationship of the old Turks with the elements of nature and the reactions of similar Anatolian Turks to the same natural elements in Metin Erksan's "Susuz Yaz" detail has been elaborated. It is based on the method.
Keywords
- Adanır, O. (2003). Sinemada Anlam ve Anlatım. İstanbul: Alfa Yayınları. E.H.Gombrich. (1997). Sanatın Öyküsü. İstanbul: Remzi Kitabevi.
- Hacib, Y. H. (2011). Kutadgu Bilig. İstanbul: Kabalcı Yayınevi.Kaplanoğlu, S. (2017). Yusuf'un Rüyası. İstanbul: H Yayınları.Karakurt, D. (2011). Türk Söylence Sözlüğü.
- Kaşgari, M. (2006). Divan-ı Lügat't Türk. In R. Esker. Bakü: Azerbaycan Milli İlimler Akademisi Folklor Enstitüsü.
- Korkut, D. (2007). Dede Korkut'tan Çocuklara Seçme Hikayeler. Ankara: Elips Kitap. Kutsal Kitap. (2014). İstanbul: Kitabı Mukaddes Şirketi.
- Manas Destanı. (2013). Manas Destanı. İzmir: İlya İzmir Yayınevi.
- Naskali, E. G. (2014). Yılan Kitabı. İstanbul: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. Onaran, A. Ş. (1994). Türk Sineması 1.Cilt. Ankara: Kitle Yayınları.
- Türk Manilerinden Seçmeler. (2007). Ankara: Elips Yayınları.
- Bayram, S. (2018). Necati Cumalı'nın Susuz Yaz Adlı Hikayesinde Yapı Ve İzlek. The Journal of Social Science , 3.
- Çiğdem Köksal, J. N. (2015). Aktüel Arkeoloji Dergisi , 38-51.
- Ekrem Güner, K. G. (2019). Darüşşifalardan Günümüz Sağlık Kurumlarına Yılan Sembolü. Lokman Hekim Dergisi , 97-99.
- Florioti, H. D. (2013). Eski Kültürlerde Köpeğin Algılanışı: "Eski Mezopotamya Örneği". Pamukkale Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü , 49-51.
- Gülyüz, B. G. (2019). İslam Öncesi Türk Kültüründe Ateş ve Ateşe Hükmedenler(Maddi Kültür İzleri Işığında). Trakya Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi , 208-209.
- Güngör, A. C. (2014). Auteur Kuramı ve Metin Erksan Sineması. International Journal of Social Science , 92-94.
- Güngör, A. C. (2014). International Journal of Social Science , 85.
- İçin, T. K. (2007). Su Kasidesi'nin Dili Üzerine. Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları , 491- 526.
- Kılıç, S. (2016). Türkmen Topluluklarında Sosyo-Kültürel Ve Kültsel Boyutları İle At Ve At Süslemeleri. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi , 166-168.
- Mandaloğlu, M. (2014). Bozkır Türklerinde Ekonominin Hayvancılık Ve Tarıma Dayalı Olarak Değerlendirilmesi. İnsan ve Toplum Araştırmaları Dergisi , 74-75.
- Ögel, B. (2013). Türk Mitolojisi. Bilim ve Kültür - Uluslararası Kültür Araştırmaları Dergisi , 86. Orozobaev, M. (2013). Kırgız Halk İnançları ve Halk Hekimliği Uygulamalarında Yılan.
- Şengül, A. (2008). Türk Kültüründe Nevruz Ve Anadolu'da Nevruz Kutlamaları. Türk Dünyası Dil Ve Edebiyat Dergisi , 61, 62, 63.
- Sözen, M. (2009). Doğu Anlatı Gelenekleri ve Türk Sinemasının Aidiyeti. Bilig , 132. Seminer
- Akçay, E. (2017). Asya'da Nevruz ve Ritüelleri. Tarih Mezuniyet Semineri (pp. 22-24). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Tarih Bölümü.
- Kaşğari, M. (2006). Divanü Lüğat-İt-Türk 1.Cild. In R. Esker. Bakü: Azerbaycan Milli İlimler Akademisi Folklor Enstitüsü İlmi Şurası.
- Erksan, M. (Director). (1963). Susuz Yaz. İnternet
- beyazperde.com/filmler. (2019). Retrieved 03 11, 2020, from www.beyazperde.com: http://www.beyazperde.com/filmler/film-702/
- Hızlan, D. (2010, 04 15). Hürriyet Yazarlar. Retrieved 03 02, 2020, from www.hurriyet.com: https://www.hurriyet.com.tr/koy-enstituleri-yeni-bir-yazar-kusagi-yetistirdi-14424036
- Küçüküstel, S. (Director). (2013). Ren Geyikleri ve Dukha Türkleri [Dailymotion.com]; https://www.dailymotion.com/video/xwduyg
- kuranmeali.com. (2020), http://www.kuranmeali.com/AyetKarsilastirma.php?sure=2&ayet=35
- sozcu.com.tr/gündem. (2020, 03 24). Retrieved 03 26, 2020, from sozcu.com.tr: https://www.sozcu.com.tr/2020/gundem/istanbulda-hava-kirliligi-yuzde-30-azaldi-5699388/
- Sunay Akın. (2020, 03 26). Retrieved 03 02, 2020, from www.youtube.com: https://www.youtube.com/watch?v=Cw229k4uEpE
- Tarhan, D. (2018, 06 29). Yurtdışından Ödülle Dönen Türk Filmleri. Retrieved 03 24, 2020, fromblog.sinematv.com.tr: https://blog.sinematv.com.tr/2018/06/yurtdisindan-odulle-donen-turk- filmleri/
- Tayman, E. (2016, 05 16). Dinlerde Öteki Dünya. Retrieved 03 10, 2020, from haberturk.com: https://www.haberturk.com/yasam/haber/74509-dinlerde-oteki-dunya
- Youtube/Üsküdar Üniversitesi Televizyonu. (2017). Retrieved 2020
- Zuhruf Suresi. (2020, 01 10). Retrieved 03 13, 2020, from kuranmeali.com: http://www.kuranmeali.com/AyetKarsilastirma.php?sure=43&ayet=73
- (2020, 03 06). Geri Dönüşen Sanat. (TRT2, Interviewer) Sanat
- Uzunöz, C. K. (2011). Hattuşaş Fotoğrafları. Photography, İstanbul. Kaynak Kişiler
