Author :
Abstract
Bu araştırmanın amacı, sınıflarında boşanma sonrası oluşan tek ebeveyne sahip çocuk olan okul öncesi öğretmenlerinin görüşlerinin incelenmesidir. Araştırma, nitel araştırma desenlerinden birisi olan temel nitel araştırma modeli ile oluşturulmuştur. Araştırmanın çalışma grubunu, İstanbul ili sınırları içerisinde görev yapan 64 okul öncesi öğretmeni oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak, araştırmacı tarafından geliştirilmiş ve uzmanlar tarafından görüşler alınarak oluşturulmuş yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Verilerin analizinde ise içerik analizinden yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda öğretmenlerin boşanmış aileye sahip olan çocuklar üzerine yaptıkları gözlemler doğrultusunda 3 tema ortaya çıkmıştır. Bu temalar “Davranışsal Problemler”, “Ruhsal Problemler” ve “Sosyal Problemler” dir. En çok karşılaştıkları davranış problemlerinin başında “öfke nöbetleri”, “saldırgan davranışlar” ve “ağlama davranışları” gelmektedir. Ruhsal Problemler temasında ise “içe kapanıklık”, “isteksizlik” ve “aşırı duygusallık” durumlarının öğretmenler tarafından en sıklıkla gözlemlenen problemlerdir. Sosyal Problemler temasında ise “akran etkileşiminde sıkıntılar” yoğun olarak çıkmıştır. Ayrıca öğretmenlerin geliştirdikleri stratejilerin başında ise “Ailelerle Rutin Görüşmeler Yapma”, “Aileyi/Çocuğu Uzmana Yönlendirme” ve “Durumla İlgili Çocuk İle Konuşma” stratejileri gelmektedir.
Keywords
Abstract
The purpose of this study is to examine the opinions of preschool teachers, who are divorced family children in their classrooms. The research was created with the basic qualitative research model, which is one of the qualitative research designs. The working group of the research consists of 64 preschool teachers working in Istanbul. As the data collection tool, a semi-structured interview form developed by the researcher was used. As a result of the research, 3 themes emerged in line with the observations made by the teachers on the children with divorced families. These themes are "Behavioral Problems", "Psychological Problems" and "Social Problems". "Anger attacks", "aggressive behavior" and "crying" are the most common behavior problems. On the theme of the Psychological Problems, it was concluded that “introversion”, “reluctance” and “extreme emotionality” were the most frequently observed behaviors by teachers. In the theme of Social Problems, "problems in peer interaction" appeared intensely. In addition, the strategies developed by teachers include “Making Routine Interviews with Families”, “Directing the Family / Child to the Expert” and “Talking to the Child About the Situation” strategies.
Keywords
- Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı. (2014). Türkiye boşanma nedenleri araştırması. Alıntılanma
- Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı. (2014). Türkiye boşanma nedenleri araştırması. Alıntılanma Tarihi: 4.4.2020.
- Alkan, E. Ö. (2018). Aile parçalanmasının çocuğun okul başarısına etkisi: Trabzon örneği. Karadeniz Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 4(5), 167-225.
- Altunbulak, C. ve Aydoğan, İ. (2015). İlköğretim ikinci kademedeki boşanmış ve tam aileye sahipöğrencilerin okul başarıları ve okulda karşılaştıkları problemlerin incelenmesi. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(2), 75-102.
- Amato, P. R. (2001). Children of divorce in the 1990s: An update of the Amato and Keith (1991) meta-analysis. Journal of Family Psychology, 15(3), 355–370.
- Amato, P. R. ve Sobolewski, J. M. (2001). The effects of divorce and marital discord on adult children's psychological well-being. American Sociological Review, 66(6), 900–921.
- Amato, P.R. ve Cheadle, J. (2005). The long reach of divorce: Divorce and child well-being across three generations. Journal of Marriage and Family, 67, 191–206.
- Amca Toklu, D. (2020). Examination of the social behaviours of pre-school children whose parentsare married and divorced according to teacher opinions. Early Child Development and Care, 1–10.
- Anthony, C.J., Di Perna, J.C. ve Amato, P.R. (2014) Divorce, approaches to learning, and children’sacademic achievement: A longitudinal analysis of mediated and moderated effects. Journal of School Psychology, 52, 249-261.
- Aral, N. ve Sağlam, M. (2012). Ebeveynleri boşanma sürecinde olan çocuklar ile ebeveynleri ilebirlikte yaşayan çocukların duygularının cinsiyete göre incelenmesi. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(2), 71-88.
- Barr, D. (1992). Children of divorce: Helping kids when their parents are apart. Michigan: Zondervan Publishing.
- Benedek, E. P. ve Brown, C. B. (1997). Boşanma ve çocuğunuz. (S.Katlan, Çev.). Ankara: HYB Yayıncılık.
- Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem AkademiÇamkuşu Arifoğlu, B. (2006). Çocuklar için boşanmaya uyum programı’nın çocukların boşanmayauyum, kaygı ve depresyon düzeylerine etkisi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Çepni, S. (2012). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş. Trabzon: Celepler Matbaacılık.Çinar, Z. ve Görenli Toker, S. (2020). 7-10 yaş aralağındaki anne ve babası boşanmış çocuklardadavranış problemi analizi, Journal Of Social, Humanities and Administrative Sciences, 6(22): 113- 129.
- Er, H ve Bartan, M. (2019). Okul öncesi öğretmenlerinin tek ebeveynli aileden gelen çocuklara ilişkingörüşleri ve uygulamalarının incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(2) , 364- 383.
- Ermisch, J. ve Francesconi, M. (2001). Family structure and children's achievements. J Popul Econ, 14, 249–270.
- Havermans N., Botterman S. ve Matthijs K. (2014). Family resources as mediators in the relation between divorce and children school engagement. Soc Sci J, 51, 564–579.
- Jenkins, J. M. (2000). Marital conflict and children's emotions: The development of an anger organization. Journal of Marriage and the Family, 62, 723-736.
- Jeynes, W. (2006). The impact of parental remarriage on children: A metaanalysis. Marriage and Family Review, 40(4), 75-102.
- Karakuş, S. (2003). Anne babası boşanmış ve boşanmamış çocukların depresyon düzeylerininincelenmesi ve okul başarısına yansıması. Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Kasuto, M. (2017). Boşanmış ailelerin çocuklarının boşanmamış ailelerin çocuklarına göre öz saygıve ruh sağlığı değişkenlerinin incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Işık Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Kim, H. S. (2011). Consequences of parental divorce for child development. American Sociological Review, 76(3), 487-511.
- Köyceğiz, M. ve Özbey, S. (2019). Okul öncesi dönem çocuğu olan ebeveynlerin iletişim becerileriile çocuklarının sosyal becerileri ve problem davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39(3), 1707-1734.
- Mack, K. Y. (2001). Childhood family disruptions and adult well-being: The differential effects of divorce and parental death. Death Studies, 25(5), 419–443.
- Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma desen ve uygulama için bir rehber. Çev. Ed.Selahattin Turan Ankara: Nobel Yayınevi.
- Miles, M, B. ve Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded Sourcebook. (2nd ed). Thousand Oaks, CA: Sage.
- Miller, P. A., Ryan, P. ve Morrison, W. (1999). Practical strategies for helping children of divorce in today’s classroom. Childhood Education, 75(5), 285–289.
- Nar, E. (2006). Beni anlayın. İstanbul: Babıâli Kültür Yayınları.
- Oppawsky, J. (2000). Parental bickering, screaming, and fighting: Etiology of the most negativeeffects of divorce on children from the view of the children. Journal of Divorce & Remarriage, 32(3- 4), 141–147.
- Oren, D. ve Hadomi, E. (2019). Let’s talk divorce - An innovative way of dealing with the long-term effects of divorce through parent-child relationships. Journal of Divorce & Remarriage, 1–20.
- Sigle-Rushton, W., Hobcraft, J. ve Kiernan, K. (2005). Parental divorce and subsequent disadvantage: A cross-cohort comparison. Demography, 42, 427–446.
- Smith, T. W., Davern, M., Freese, J. ve Morgan, S. L. (2019). General social surveys, 1972–2018. Chicago: NORC.
- Steele, F., Sigle-Rushton, W. ve Kravdal, Q. (2009). Consequences of family disruption on children’s educational outcomes in Norway. Demography, 46, 553-574.
- Şahin, Z. D. ve Altun, T. (2013). Parçalanmış aileye sahip çocukların hayat bilgisi dersi benim eşsizyuvam temasının işlenişine katılım düzeylerinin belirlenmesi. Elementary Education Online, 13(4), 1251-1277.
- Şirvanlı, D. (1999). Eşler arası çatışma ve boşanmanın çocuklar üzerindeki etkileri I: Davranış ve uyum problemleri. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 6(1), 19-29.
- Teubert, D. ve Pinquart, M. (2010). The association between coparenting and child adjustment: A meta-analysis. Parenting, 10(4), 286–307.
- TÜİK (2020). Evlenme ve boşanma istatistikleri-2019. https://web.tuik.gov.tr/tr/bulletin-display- from-search/ Alıntılama Tarihi: 20.04.2020.
- Wallerstein, J. (1984). Children of divorce: Preliminary report of a 10-year follow-up of young children. Amer. J. Ortho Psychiat, 54, 444-458.
- Weaver, J. M. ve Schofield, T. J. (2015). Mediation and moderation of divorce effects on children’s behavior problems. Journal of Family Psychology, 29(1), 39–48.
- Whitfield, E. L. ve Freeland, K. (1981). Divorce and children: What teachers can do. Childhood Education, 58(2), 88–89.
- Yağar, F. ve Dökme, S . (2018). Niteliksel araştırmaların planlanması: araştırma soruları, örneklem seçimi, geçerlik ve güvenirlik. Gazi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(3), 1-9.
- Yavuzer, H. (2005). Ana-baba ve çocuk. İstanbul: Remzi Kitabevi.
