Author :
Abstract
Günümüzde pek çok turizm bölgesi ve bu bölgelerde yaşayan canlı türleri; küresel ısınma, iklim değişiklikleri, doğal afetler ve doğal kaynakların bilinçsiz şekilde kullanımı gibi pek çok nedenle yok olma tehlikesi ile karşı karşıya kalmaktadır. Tüm bu olumsuz durumlar nedeniyle gelecekte erişebilmenin mümkün olmayacağı düşüncesiyle turistlerin turizm bölgelerine gerçekleştirmiş olduğu bu ziyaretler, son şans turizmi olarak adlandırılan kavramın turizm literatüre kazandırılmasını sağlamıştır. "Felaket turizmi" yada "doom tourism" olarak da adlandırılan son şans turizminde; ilgili bölgeyi tekrar ziyaret etme imkanı bulamama düşüncesi veya son kez görme isteği, turistlerin seyahat motivasyonlarını oluşturan itici faktörleri temsil ederken; destinasyonların karşı karşıya kaldığı bu olumsuz durumlar ise adeta ilgili destinasyonların çekici faktörleri haline gelmiştir. Diğer turizm aktivitelerinden farklı olarak; destinasyonlarda yaşanan olumsuz durumların ve turistler tarafından istenmeyen özelliklerin çekicilik yaratması, son şans turizminin sıra dışı yapısını ortaya koyarak bu kavramı daha da ilgi çekici hale getirmiştir. Bu araştırmada Kuzey Doğu Avustralya'nın Queensland sahili açıklarında yer alan Büyük Set Resifi Deniz Parkı'nı ziyaret eden kişi sayısına ait veriler ele alınmıştır. Özellikle 2016 yılında iklim değişiklikleri ve küresel ısınma sebebiyle büyük bir felaket yaşayan resife olan ilginin daha da arttığı görülmüştür. Öte yandan turistlerin Büyük Set Resifi'ni tekrar görememe ihtimali ile motive olarak yoğun bir şekilde ziyaret eğilimi içerinde oldukları da tespit edilmiştir.
Keywords
Abstract
Today, many tourism regions and living species in these regions; global warming, climate changes, natural disasters and the unconscious use of natural resources face the danger of extinction for many reasons. Due to all these negative situations, these visits to the tourism regions with the idea that it will not be possible to access in the future have brought the concept called last chance tourism to the tourism literature. In the last chance tourism, also called "disaster tourism" or "doom tourism"; While the idea of not having the opportunity to visit the region again or the desire to see for the last time represents the driving factors that create the motivation of the tourists; These negative situations faced by destinations have almost become the attractive factors of the relevant destinations. Unlike other tourism activities; The fact that the negative situations experienced in the destinations and the features that are undesirable by the tourists created the attraction revealed the extraordinary structure of the last chance tourism and made this concept more interesting. In this study, data on the number of people visiting the Great Barrier Reef Marine Park off the coast of Queensland in North East Australia were discussed. Especially in 2016, it was observed that the interest in the reef, which experienced a great disaster due to climate changes and global warming, increased further. On the other hand, it has been determined that tourists tend to visit intensely with the possibility of not seeing the Great Barrier Reef again.
Keywords
- doğanın daha da hızlı tahrip olmasına neden olmaktadır (Vila vd., 2016).
- en önemli olanları şu şekilde sıralanabilir (Yıldız, 2018):
- Huebner (2011) çalışmasında son şans turizmi kavramını tanıtmayı amaçlamıştır. Özellikle iklim
- Piggott-McKellar ve McNamara (2017) çalışmalarında turistlerin Avustralya'da bir mercan resifi olan
- Dawson ve diğerleri (2011) çalışmalarında son şans turizmi kavramının pazarlanması ve yönetimi ile
- Vila ve diğerleri (2016) çalışmalarında son şans turizmi kapsamında Antarktika'yı ziyaret eden
- Lemelin ve diğerleri (2010) ise çalışmalarında özellikle Kuzey Kutbu'na yakın olan bölgelerde son
- görülmektedir (Vatan ve Demir, 2019).
- türüne ev sahipliği yapan resif 1981 yılında Dünya Mirasları arasına alınmıştır (Wikipedia.org, 2020).
- yönde etkilemektedir (UNESCO, 2020). Özellikle artan deniz suyu sıcaklığı sonucunda 1998 ve 2002
- McNamara, 2017). 2016 yılında ise iklim değişikliklerine paralel olarak daha da artan deniz suyu
- tespit edilmiştir (BBC, 2016).
- Tablo 1 incelendiğinde Büyük Set Resifi Deniz Parkı'nın tam gün ziyaretçi sayısının 2005 yılında
- 1.507.568 kişi, 2006 yılında 1.429.904 kişi, 2007 yılında 1.453.544 kişi, 2008 yılında1.378.045 kişi,
- 2009 yılında 1.377.571 kişi, 2010 yılında 1.272.441 kişi, 2011 yılında 1.218.956 kişi, 2012 yılında
- 1.320.896 kişi, 2013 yılında 1.359.100 kişi, 2014 yılında 1.417.630 kişi, 2015 yılında 1.529.985 kişi,
- 2016 yılında 1.725.446 kişi, 2017 yılında 1.667.324 kişi, 2018 yılında 1.697.969 kişi, 2019 yılında
- incelendiğinde en çok ziyaretçi sayısının 2016 yılına ait olduğu görülmektedir. Özellikle 2011
- yılından itibaren 2016 yılına kadar tam gün ziyaretçi sayısının gittikçe arttığı ve ivme kazandığı
- Tablo 2: Büyük Set Resifi Deniz Parkı'nın Yarım Gün Ziyaretçi Sayısına İlişkin Veriler Tablo 2 incelendiğinde Büyük Set Resifi Deniz Parkı'nın tam gün ziyaretçi sayısının 2005 yılında 219.508 kişi, 2006 yılında 197.804 kişi, 2007 yılında 192.421 kişi, 2008 yılında179.554 kişi, 2009 yılında 183.797 kişi, 2010 yılında 180.212 kişi, 2011 yılında 173.796 kişi, 2012 yılında 183.854 kişi, 2013 yılında 189.449 kişi, 2014 yılında 210.701 kişi, 2015 yılında 256.591 kişi, 2016 yılında 276.764 kişi, 2017 yılında 234.384 kişi, 2018 yılında 222.686 kişi, 2019 yılında ise 226.836 kişi olduğu görülmektedir.
- Hsieh, H. Y. (2016). “The Influence of Travel Motivation and Destination Image on Destination
- Business, Economics, Finance and Banking (AP16Singapore Conference), 21-23 July 2016, J. A.
- Huebner, A. (2011). “Tourism and the (Un)Expected: A Research Note”, Pacific News, 36, 25-28.
- Kozak, N.; Meryem A. K.&Metin K. (2018). Genel Turizm İlkeler-Kavramlar, Detay Yayıncılık,
- Lemelin, H.; Dawson, J., Stewart, E. J., Maher, P. & Lueck, M. (2010). “Last chance tourism: the
- Mahika, E. C. (2011). “Current Trends in Tourist Motivation”, Cactus Tourism Journal, 2(2), 15-24.
- Olomolaiye, A. & Egbu C. (2004). “Motivating Knowledge Workers: The Dilemma of HRM’s
- SalfordCentre for Research ad Innovation (SCRI) Research Symposium, 30-31 March 2004, Salford
- Piggott-Mckellar, A. E. & McNamara, K. E. (2017). “Last chance tourism and the Great Barrier
- Sümbül, G. & Avcıkurt C. (2018). “Üniversite Öğrencilerinin Seyahat Motivasyonlarının
- Tanyeri, E. (2015). “Destinasyon Tanıtımında Halkla İlişkiler: Turistik Tüketici Perspektifinden
- Van Vuuren, C. & Slabbert E. (2011). “Travel Motivations and Behaviour of Tourists to a South
- Vatan, A. & Demir, Ö. (2019). “İstanbul'daki Kuş Sarayları: Son Sanş”,Türk Turizm Araştırmaları
- Vigolo, V.;Simeoni F., Cassia F.&Ugolini M. M. (2018). “The Effects of Travel Motivation on
- Vila, M.; Costa, G., Angulo-Preckler, C., Sarda, R. & Avila, C. (2016). “Contrasting views on
- Yıldız, S. (2018). “Yok Oluştan Doğan Turizm: Kıyamet Turizmi (Doom Tourism)”, Avrasya Sosyal
- https://en.wikipedia.org/wiki/Great_Barrier_Reef, Erişim; 23.06.2020.
- https://whc.unesco.org/en/list/154, Erişim; 24.06.2020.
- https://www.bbc.com/news/world-australia-38127320, Erişim; 25.06.2020.
- http://www.gbrmpa.gov.au/the-reef/coastal-ecosystems, Erişim; 26.06.2020.
