TURİZM İŞLETMELERİNDE KRİZ YÖNETİMİNİN ÖNEMİ; ALANYA’DAKİ 5 YILDIZLI OTELLERDE COVİD 19 KRİZİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA
Author :
Abstract
Bu çalışmada turizm işletmelerinde kriz yönetiminin önemi üzerinde durulmuş, beş yıldızlı otel işletmecileri yöneticilerinin kriz algıları ile Covid 19 krizinin beş yıldızlı otel işletmeleri üzerindeki etkileri ve alınan önlemler incelenmiştir. İlgili literatürde Türkiye’de tüm dünyayı etkisi alan büyük bir kriz ortamı ile ilgili çok fazla çalışma yapılmadığı görülmüştür. Çalışma bu açıdan önem arz etmektedir. Araştırmada sosyal gerçekliği öğrenmenin bir yolu olan temel niteliksel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Öncelikli olarak ilgili literatür taranmış, görüşme sorularını içeren bir soru formu hazırlanmıştır. Araştırmanın evreni Alanya’da bulunan beş yıldızlı otel işletmeleridir. Alanya’da toplamda 82 adet beş yıldızlı otel bulunmaktadır. Tüm evrene ulaşılmaya çalışılarak otellerin hepsine e-posta yolu ile ulaşılmaya çalışılmıştır. Sadece on üç otel dönüş yaparak görüşme formunu doldurmayı kabul etmiştir. Dolayısı ile kolayda örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Pandemi krizi (COVİD 19) nedeniyle araştırmanın yapıldığı tarihlerde sokağa çıkma yasaklamaları bulunduğu için görüşme formu, internet ortamında ve telefon görüşmesi yolu ile 01.04.2020- 15.06.2020 tarihleri arasında katılımcılara doldurtulmuş ve veriler toplanmıştır. Toplanan verilerin çıktıları üzerinden analizler yapılmış, okuma, gruplandırma ve temalaştırma aşamaları gerçekleştirilmiş. Analiz esnasında görüşmenin çözümlendiği metin tekrar okunarak temalar çalışmanın alt amaçlarına göre kodlanıp gruplandırılmıştır. Çalışmada araştırmaya konu olan otel işletmelerinin yöneticilerinin büyük çoğunluğunun krizlerin otel işletmelerinin yönetimini olumsuz etkilediği, yetkili makamların desteklerinin yeterli olmadığı düşüncelerine sahip oldukları, yöneticilerin çoğunluğunun bir kriz planlarının olmadığı ve kriz durumlarında zararı azaltıcı eylemlerde bulundukları sonucuna ulaşılmıştır.
Keywords
Abstract
In this study, the importance of crisis management in tourism enterprises was emphasized, crisis perceptions of the managers of five-star hotel operators and the effects of the Covid 19 crisis on five-star hotel businesses and the measures taken were examined. In the related literature, not much work has been shown to be associated with the major crisis influenced the whole world in Turkey. The study is important in this respect. The basic qualitative research method, which is a way of learning social reality, was used in the research. First of all, the relevant literature was scanned and a questionnaire containing interview questions was prepared. The universe of the research is the five-star hotel establishments in Alanya. There are a total of 82 five-star hotels in Alanya. Efforts were made to reach the entire universe by e-mail to all hotels. Only thirteen hotels returned and agreed to fill out the interview form. Therefore, convenience sampling method was used. Since there were curfews on the dates of the study due to the pandemic crisis (COVID 19), the interview form was filled out by the participants on the internet and by phone call between 01.04.2020 and 15.06.2020 and the data were collected. Analyzes were made on the outputs of the collected data, reading, grouping and theming stages were carried out. During the analysis, the text in which the interview was analyzed was read again and the themes were coded and grouped according to the sub-objectives of the study. In the study, it was concluded that the majority of the managers of the hotel businesses that were the subject of the study had the thoughts that crises negatively affect the management of hotel businesses, that the support of the authorities was not sufficient, that the majority of the managers did not have a crisis plan and took actions to reduce the damage in crisis situations.
Keywords
- Aymankuy, Ş.,Y., (2001). Turizm sektöründe kriz yönetimi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler
- Aymankuy, Ş.,Y., (2001). Turizm sektöründe kriz yönetimi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal BilimlerEnstitüsü Dergisi, 4 (6), 105-118.Retrieved form. https://dergipark.org.tr/en/pub/baunsobed/issue/50350/652114
- Acar, Y., (2020). Yeni koronavirüs (covıd-19) salgını ve turizm faaliyetlerine etkisi. Güncel TurizmAraştırmaları Dergisi Cilt: 4, Sayı: 1, BAHAR: 7-21, e-ISSN: 2602-3008 DOI: 10.32572/guntad.703410
- Akgemİci, T. Ve H.K. Güleş, (2009). İşletmelerde Stratejik Yönetim, Gazi Kitapevi, Ankara
- Akıncı, Z., (2010). Konaklama İşletmelerinde Kriz Yönetimi: Alanya Bölgesindeki Konaklamaİşletmelerinde Kriz Sürecinde Karşılaşılan Sorunların Tespit Ve Çözümüne Yönelik Bir Araştırma.Tez Danışmanı: Yrd. Doç. Dr. Murat Kayalar Doktora Tezi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Isparta
- Akıncı, Z., M., Kayalar & O. N. Demirel. (2012). “Konaklama işletmelerinde kriz yönetimi:yöneticilerin kriz yönetimi yaklaşımına yönelik bir uygulama”. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar, 49 (572), s. 79-99.
- Akmeşe, H., Aras, S. & Ataman, D. (2017). Otelcilik Sektöründe Meydana Gelebilecek KrizlereKarşı Alinabilecek Önlemlere Yönelik Bir Araştırma, International Journal of Academic Value Studies (Javstudies)Vol:3, Issue:14; pp:208-214 (ISSN:2149-8598)
- Anderson, B., A. (2006). Crisis management in the Australian tourism industry: preparedness,personnel and postscript. Tourism Management, 27 (6): 1290-1297. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7131075/pdf/main.pdf
- Bahar, E., Kaya, F. & Keklik,.F., (2011). Konaklama sektöründe krizle mücadele stratejileri.İnternational Journal of Economic And Administrative Studies, yıl:3, sayı: 6, ISSN 1307 – 9832.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/202008
- Baran, H. (2004).İşletmelerde kriz yönetimi, A& G Bülten Araştırma Ve Meslekleri GeliştirmeMüdürlüğü, Kasım, Kurumsal, 26-32.http://www.izto.org.tr/portals/0/iztogenel/dokumanlar/isletmelerde_kriz_yonetimi_ii_h_baran_26.0 4.2012%2023-09-02.pdf
- Bulgan G. & Aktel, M. (2017). Antalya’daki beş yıldızlı otel işletmelerinde kriz yönetimine yönelik bir araştırma. İşletme Fakültesi Dergisi, Cilt 18, Sayı 2, 205-232. doi: 10.24889/ifede.306868
- Buzlukçu, C. & Avcıkurt, C., (2016). A Study of strategies of the hotel managers performed duringcrisis. Balıkesir University Faculty of Economics and Administrative Sciences, 10th Year SpecialIssue. The Journal of Social Sciences Institute Volume: 19 - Number: 36-1,149-166.http://dspace.balikesir.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/20.500.12462/3832/cemali-buzluk%C3% A7u.pdf?sequence=1&isAllowed=y
- Can, Halil (1994). Organizasyon ve Yönetim, Siyasal Kitapevi, 3. Baskı, Ankara. Can, H. (1997); Organizasyon ve Yönetim, Siyasal Kitabevi, Ankara
- Çelik, C. & Özdevecioğlu, M. (2002). Otel işletmelerinin ekonomik krizden etkilenme düzeyleri vekriz dönemlerinde uyguladıkları politikalara ilişkin bir araştırma, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(9), 56-74.
- Creswell, W., J., (2013). Nitel araştırma yöntemleri: Beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni. M. Bütün ve S. B. Demir (Çev. Edt.). Ankara: Siyasal Kitapevi.
- Creswell, j., W., Dana L.,M., (2000). Determinig validity in qualitative inquiry. Theory Into Practice, 39, 124-130.
- Dalgıç.A. & Birdir,K., (2017). Crısıs management practıces and expectatıons of hospıtalıtyenterprıses: A study on fıve star hotels. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü dergisi. Cilt:9, sayı:20. ISSN:1309-1387.216-235.
- Demirtaş, H. (2000). Kriz Yönetimi, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, sayı 23, Yaz, 353-373. file:///C:/Users/k%C3%BCr%C5%9Fad/Downloads/568-1092-1-SM.pdf
- Dinçer, Ö. (2003). Stratejik Yönetim ve İşletme Politikası. İstanbul: Beta Basım Yayın.
- Fırat, A. & Açıkgöz, i., (2011). Konaklama işletmelerinin kriz döneminde uyguladıkları pazarlamastratejileri. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Güz 2011 Sayı 27. http://www.sobbiad.mu.edu.tr/index.php/asd/article/view/244/235
- Faulkner, B. (2001). Towards a framework for tourism disaster management. Tourism Management, 22 (2): 135-147. https://www.cabdirect.org/cabdirect/abstract/20003036773
- Ghaderi, Z., Som, A. P. M. & Henderson, J. C. (2012). Tourism crises and island destinations:experiences in Penang, Malaysia. Tourism Management Perspectives, 2–3 (April-July): 79-84. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7147625/pdf/main.pdf
- Göçen, S., Yirik, Ş. & Yılmaz, Y. (2011). Türkiye’de krizler ve krizlerin turizm sektörüne etkileri. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 16(2), 493- 509.
- Göral, R.,(2014). Turizm sektöründe stratejik kriz yönetimine ilişkin bütünsel bir çerçeve. Selcuk University Journal of Institute of Social Sciences Volume: 32, 89-101
- Güven, M. & Mısırlı, K., (2005). Küçük ve orta ölçekli turizm işletmelerinde kriz yönetimi: çaycuma örneği. ZKÜ, Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 1, Sayı 1, 1-19.
- Hickman, J. R., & Crandall, W. (1997). Before disaster hits: A multifaceted approach to crisismanagement. Business Horizons(- March–April), 75–79.https://www.sciencedirect.com/sdfe/pdf/download/eid/1-s2.0-S0007681397900136/first-page-pdf
- Israeli, A. A., & Reichel, A. (2003). Hospitality crisis management practices: The Israelicase. International Journal of Hospitality Management, 22(4), 353– 372. https://doi.org/10.1016/S0278-4319(03)00070-7
- Keleş, A., (2019). Turizm sektöründeki kriz dönemlerinde uygulanan kamu politikalarına konaklamaişletmelerininbakışı: Antalya ili örneği, Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi. Cilt : 7 Sayı : 19 Sayfa: 237 – 259.
- Keown-McMullan, C. (1997). Crisis: when does a molehill become a mountain?, Disaster preventionand management: An International Journal, Vol. 6 Issue: 1, pp.4-10.file:///C:/Users/k%C3%BCr%C5%9Fad/Downloads/Crisis_When_Does_a_Molehill_Become_a_M ountain.pdf
- Kılıçhan, R. &, Caner, E. (2019). Konaklama işletmeleri yöneticilerinin kriz yönetim becerileri vestratejileri. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 7(4), 3202-3224. DOI: 10.21325/jotags.2019.524.
- Kimes, S. E. (2009). Hotel revenue management in an economic downturn: results from aninternational study. Cornell Hospitality Reports, 9 (12). https://scholarship.sha.cornell.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1065&context=chrpubs
- Kozak, N., Kozak, M.,A.& Kozak,M., (2015).Genel Turizm, İlkeler-Kavramlar. Detay yayıncılık, Ankara.
- Köroğlu, A. (2004). Turizm işletmelerinin muhtemel krizlere yönelik hazırlık çalışmaları ve seyahat acentalarında bir uygulama, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(12), 69-87
- Köşker, H., (2017). Krizlerin turizm sektörüne etkileri üzerine bir araştırma: 2016 yılı Türkiyeörneği. Akademik Bakış Dergisi. Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler E-Dergisi ISSN:1694-528Xİktisat ve Girişimcilik Üniversitesi, Türk Dünyası Kırgız – Türk Sosyal Bilimler Enstitüsü, Celalabat – KIRGIZİSTAN, 216-230.
- Leavy, Patricia (2014). The Oxford handbook of qualitative research. Oxford Library of Psychology, 198 Madison Avenue, New York, 1-773.
- Miles, M., B. & Huberman, A.,M., (1994). Qualitative data analysis: A sourcebook of new methods (2nd ed. ), Thousands Oaks, CA: Sage.
- Öztürk,B.,(2010). Kriz yönetimi ve örnek bir uygulama, Yüksek Lisans Tezi. Yıldız TeknikÜniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, FBE Endüstri Mühendisliği Anabilim Dalı Sistem Mühendisliği Programı
- Pearson, C. M. & Mitroff, I. I. (1993). From crisis prone to crisis prepared: a framework for crisismanagement. Academy of Management Executive, 7 (1): 48- 59.https://www.jstor.org/stable/pdf/4165107.pdf?refreqid=excelsior%3A3b09e449a586c851a119cb8c2 f5efec1
- Pearson, M. Christine, C. & Judith, A.,. (1998). Reframing crisis management. The Academy of Management Review, 23 (1): 59-77.
- Pearson, C. (2002). A blueprınt for crısıs management. IVEY Business Journal https://iveybusinessjournal.com/publication/a-blueprint-for-crisis-management/
- Pheng, L.S., Ho, D.K.H. & ANN, Y.,S., (1999). Crisis Management: Survey of PropertyDevelopment Firms, Property Management, 17 (3) https://www-emerald- com.libproxy.viko.lt/insight/content/doi/10.1108/02637479910286916/full/pdf?title=crisis-
- Ritchie, B.W. (2004). Chaos, crisis and disaster: A strategic approach to crisis management in the tousim industry. Tourism Management, 25, 669-683.
- Scott, N. & Laws, E. (2005). Toursm crises and disasters: Enchancing understanding of systemeffects. Journal of Travel & Tourism Marketing, 19(2-3), 149-158. Doi:10.1300/J073v19n02_12.
- Seçilmiş, C. & Sarı, Y. (2010). Kriz dönemlerinde konaklama işletmelerinin kriz yönetimiuygulamaları üzerine bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(1), 501-520.
- Sezgin, F., (2020). Kriz Yönetimi, 181-195. https://docplayer.biz.tr/9259564-Kriz-yonetimi-ferudun- sezgin-gazi-universitesi-gazi-egitim-fakultesi-arastirma-gorevlisi.html
- Silverman, David (2005). Doing qualitative research: A practical handbook (2nd ed.), London: Sage.Soysal, A., Karasoy, H.,A. & Alıcı,S. (2009). Crises management in SMES: An Application of SMESin textile sector in K.Maraş. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21. 431-446. file:///C:/Users/k%C3%BCr%C5%9Fad/Downloads/336-674-1-SM%20(1).pdf
- Spillan, J., & Hough, M. (2003). Crisis planning in small businesses: Importance, impetus andindifference. European Management Journal, 21(3), 398–407. http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.463.3672&rep=rep1&type=pdf
- Şimşek, Ş. & Çelik, A. (2014). Yönetim ve Organizasyon. Eğitim Yayınevi, Konya.
- Tağraf, H. & Arslan, N., T. (2003). Kriz oluşum süreci ve kriz yönetiminde proaktif yaklaşım. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt 4, Sayı 1.149-160.
- Tekin, M.& Zerenler, M.(2008). İşletmelerde kriz Yönetimi. Günay Ofset, Konya
- Titiz, İ., (2003). Kriz dönemi yönetsel kararların kriz sonrası işletme stratejileri üzerine etkisi, S.D.Ü. İ.İ.B.F. Dergisi, 8 (2): 111-123
- Topaloğlu, M. & Tunç, A., (1997). Turizm işletmelerinde kriz yönetimi, Anatolia: TurizmAraştırmaları Dergisi, Yıl: 8, Sayı: 1-2, ss. 88-94. http://static.dergipark.org.tr/article- download/16b7/ab29/64e4/5e863e7fd6e28.pdf?
- Topuz, Ç., (2009). Kriz yönetimi ve turizm sektörüne etkileri ( belek bölgesindeki otel işletmelerineyönelik bir uygulama. Yüksek Lisans Tezi, T.C.Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Ana Bilim Dalı Üretim Yönetimi Ve Pazarlama Bilim Dalı.
- Toksöz, D., Dalgıç, A. & Birdir,K., (2017). Turizm sektöründe yaşanan krizin istanbul’da faaliyetgösteren 3, 4 ve 5 yıldızlı konaklama işletmelerine etkileri ve çözüm önerileri. Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(2).67-86. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/696275
- Tse, T.S.M. (2006). Crisis management in tourism. D. Buhalis ve C. Costa (Eds.), TourismManagement Dinamics, Trend, Management and Tolls içinde (ss.28-38). Elsevier Butterworth- Heinemann
- Temiroğlu, A., (2018). İşletmelerde kriz yönetimi. Global Sanayici Ekonomi ve İş Dünyası Dergisi. http://www.sanayicidergisi.com.tr/isletmelerde-kriz-yonetimi-makale,687.html
- TUROFED,(2010).Turizm Sektöründe ve Konaklama İşletmelerinde Kriz Yönetimi, E-Dergi www.turofeddergi.com, Şubat 2010, Sayı:41,s.38-56.
- Tüfekçi, N.D. (2010). Türkiye’de turizm sektöründe kriz yönetimi ve bu alanda bir uygulama. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Uyan, G., (2016). Crisis Management of Organizations and the Field Research for the ApplicationsMade Before, Meanwhile and After the Crisis. (İstanbul Gelişim University, Turkey) SESSION 4D: Finans IV.691-700.
- Yenişehiroğlu, E., Salha, H. & Şahin, S. (2016). Politik krizlerin turizm talebi üzerindeki etkisineyönelik bir araştırma: Rusya’nın değişen yüzü ve bu değişimin Türkiye turizmine etkileri. Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi, 2(3), 74-83.
