Author :
Abstract
Ülkemizde kadın öğretmen sayısının erkek öğretmenlerden fazla olmasına rağmen kadın okul yöneticisi sayısı oldukça düşüktür. Bu oran orta ve üst düzey yöneticiliklere doğru çıktıkça azalmaktadır. Yöneticilikte önemli yeterlilikler olan organizasyon, planlama, problem çözme, karar verme gibi yeterliliklere sahip olan annelerin ya da annelik içgüdüsü taşıyan kadın öğretmenlerin okul yöneticiliği görevlerinde daha fazla temsil edilmesi öğrencilere ve topluma örnek olması, kadın okul yöneticisi adaylarına yol göstermesi açısından oldukça önemlidir. Bu çalışmanın amacı kadın okul yöneticilerin gözünden Türk eğitim sisteminde kadın okul yöneticilerin sorunları ve yönetici olma engelleri, sayıca azlığın nedenlerini incelemektir. Bu araştırma olgubilim modeline göre desenlenen nitel bir çalışmadır. Verileri toplamak için yarı yapılandırılmış bir görüşme formu oluşturulmuştur. Araştırmanın örneklemini 2019–2020 eğitim öğretim yılında Kayseri’de görev yapan 18 kadın okul yöneticisi oluşturmaktadır. Araştırma verileri içerik analizi ile çözümlenmiştir. Araştırma sonucunda kadın okul yöneticilerin yöneticilik ve yöneticilik süreçleri, kadın okul yöneticilerin karşılaştıkları engeller, kadın okul yönetici sayısının azlığı ile ilgili görüşleri ve deneyimleri ortaya konmuştur.
Keywords
Abstract
Although the number of female teachers in our country is higher than male teachers, the number of women managers is quite low. This ratio even decreases in the middle and senior management positions. It is very important that mothers who have competencies such as organization, planning, problem solving, decision-making, which are important competencies in management, or female teachers with maternal instincts are more represented in school administratorship duties, being a guide to students and society, and the woman manager candidates. The aim of this study is to examine the problems of woman school managers and their barriers aganist being administrators in the Turkish education system, and the reasons for the low number of woman school managers. This research is a qualitative study designed according to the phenomenological model. A semi-structured interview form was created to collect data. The sample of the study consists of 18 female school administrators working in Kayseri in the 2019-2020 academic year. The research data were analyzed by content analysis. As a result of the research, the views and experiences of women administrators about the management and management processes, the obstacles faced by woman school managers, and the low number of women principals were revealed.
Keywords
- Amondi, O. B. (2011). Representation of women in top educational management and leadership positions in
- Amondi, O. B. (2011). Representation of women in top educational management and leadership positions in Kenya. Advancing Women in Leadership, 31, 57-68.
- Aslan, Z., Gülcan, M. (2018). Kadın yöneticilerin kariyer engelleri ve cam tavan sendromuna yönelik okul yönetici görüşlerinin incelenmesi. Uluslararası Hakemli Ekonomi Yönetimi Araştırmaları Dergisi, 15.
- Aytaç, T. (2000). Okul merkezli yönetim. Ankara: Nobel yayın dağıtım.
- Baltacı, A. (2018). Nitel araştırmalarda örnekleme yöntemleri ve örnek hacmi sorunsalı üzerine kavramsal bir inceleme. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,7(1), 231-274.
- Boydak Özan, M. ve Akpınar, B. (2002). Okul yönetiminde kadın yöneticilerin başarısı. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 12(2), 219-234.
- Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
- Can, N. (2008). Okul yöneticilerinin yönetimde cinsiyet faktörüne ilişkin görüşleri. Eğitim ve Bilim, 33(147), 35-41.
- Combat, F. O. (2012). Women aspiring to administrative positions in Kenya municipal primary schools. Academic Journals, 6(7), 119-130.
- Coughlin, L., Wingard, E., & Hollihan, K. (Eds.). (2011). Enlightened power: how women are transforming the practice of leadership. John Wiley & Sons.
- Çelikten, M. (2004). Okul müdürü koltuğundaki kadınlar: Kayseri ili örneği. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17, 91-118.
- Çelikten, M., Çelikten, Y., Ayyıldız, K., Yıldırım, A. (2019). Profesyonel okul yöneticiliği ve kadın faktörü. İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 6(12), 125-143.
- Demirtaş, H., Özer, N. (2012). Okul müdürlerinin bakış açısıyla okul müdürlüğü. Kastamonu Eğitim Dergisi, 22(1), 1-24.
- Er, O., Adıgüzel, O. (2015). Cam tavan gölgesindeki kraliçe arılar: kadınların kariyer ilerlemelerindekarşılaştıkları engeller ve etkili liderlik. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(2), 163- 175.
- Fındıklı, M., Ustabaş, A. (2017). Çalışma hayatında kadın yönetici olmak: Türkiye’de sanayi sektöründe kadın yöneticilerin karşılaştıkları sorunlar. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 9, 421-443.
- Gerni, M. (2001). Yönetimde kadınlar. İstanbul: Beta Basım.
- Güçlü, N., Tulunay Ateş, Ö., İhtı̇yaroğlu, N. (2016). Kadın okul yöneticilerinin durumluk ve sürekli kaygı düzeyleri. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (3), 176-188.
- Günsel, A., Köroğlu, S., Demirci, L. (2015). Çalışma hayatında kadınların karşılaştıkları sorunlar ve cam tavan algıları: Kadın öğretmenler üzerinde bir araştırma. Kadem kadın araştırmaları dergisi, 1(1).
- İnandı, Y., Özkan, S., Peker, S. & Atik, Ü. (2009). Kadın öğretmenlerin kariyer geliştirme engelleri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1), 77-96.
- KSGM (2020). Türkiye’de kadın. Ankara: Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı.
- MEB Eğitim Kurumlarına Yönetici Görevlendirme Yönetmeliği. (2018, 06 21). https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/06/20180621-8.htm
- Negiz, N., Yemen, A. (2011). Kamu örgütlerinde kadın yöneticiler: yönetici ve çalışan açısından yönetimde kadın sorunsalı. SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 24, 195-214.
- Tan, M. (1996). Eğitim yönetimindeki kadın azınlık. Amme İdaresi Dergisi, 29(4), 33-42.
- Tunç, A., Ural Uslan, Y. ve Gökçe, A. F. (2015). Türk kamu yönetiminde personel ve yönetici olarak “kadınınvarlığı”: Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı örneği. G. Ağrıdağ (Yay. haz.). I. Uluslararası Çukurova Kadın Çalışmaları Kongresi Bildirileri, 7-14. Adana: Çukurova Üniversitesi Basımevi.
- Wirth, L. (2001). Breaking through the glass ceiling: women in management. International Labour Office: Geneva.
- Yıldırım, A., Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (5.bs.). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
